Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.

Bild: Tjalling Roosjen

Havelberg, Deutschland (Brandenburg) - Domkirche Sankt Marien
Gemeinde: Havelberg
Region:Altmark, Stendal, Prignitz
Adresse: Domstraße 3, 39539, Havelberg
Website: http://www.havelberg-dom.de/
http://www.havelberger-dommusik.de/

Beschreibung nr.: 2006440.

Gebaut von: Johann Gottlieb Scholtze (1777)

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1777 Johann Gottlieb Scholtze  Neubau
1796 Ernst Julius Marx  Restaurierung und Vergrößerung
1835 Johann Gottlieb Heise  Verschiedene Tätigkeiten
1842 Johann Gottlieb Heise  Restaurierung
1860 Friedrich Hermann Lütkemüller  Umbau
1960 Alexander Schuke  Reconstruction
2002 Alexander Schuke  Restaurierung

  • In 1777 bouwde Johann Gottlieb Scholtze een nieuw orgel voor de Domkirche te Havelberg. Bij de bouw gebruikte hij verschillende registers uit het vorige orgel van de kerk. In 1796 is het verbouwd en uitgebreid door Ernst Marx. Friedrich. Het orgel is vervolgens in 1835 en 1842 gereviseerd door Gottlieb Heise. Lütkemüller voerde in 1860 een restauratie uit. Daarbij paste hij het orgel aan aan de heersende smaak.
  • Het instrument is in 1945 zwaar beschadigd door oorlogsgeweld. Na de restauratie van het kerkgebouw reconstrueerde de firma Schuke uit Potsdam het orgel in de jaren 1953-1960. Twaalf registers bevatten nog oud pijpwerk. In 2002 voltooide de Schuke een grondige restauratie.

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Hauptwerk12
- Oberwerk13
- Pedal9
Gesamtzahl der Stimmen34
Tonumfang ManualCD-f'''
Tonumfang PedalCD-c' (pedaalkoppel CD-d')
TastentrakturMechanical
RegistertrakturMechanical
Windlade(n)Slider chests

Disposition
Hauptwerk: Principal 16', Octava 8' - oud, Gedact 8', Spitzflöte 8', Octava 4' - oud, Gedact 4', Quinta 2 2/3' - oud, Octava 2' - oud, Waldflöte 2', Cornet 3 fach - oud, Mixtur 5 fach, Trompet 8'.
Oberwerk: Quintathön 16', Principal 8', Rohrflöte 8' - oud, Salicional 8', Octava 4', Rohrflöte 4' - oud, Nasat 2 2/3' - oud, Octava 2', Terz 1 3/5', Quinta 1 1/3', Sifflöt 1', Mixtur 4 fach, Crummhorn 8'.
Pedal: Principal 16', Sub Bass 16', Octava 8' - oud, Bassflöte 8', Quinte 6' - oud, Octava 4' - oud, Mixtur 5 fach - oud, Posaune 16', Trompet 8'.
Koppeln: Hauptwerk - Oberwerk, Pedal - Hauptwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: 3 Sperrventile.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen
  • De dispositie luidde na 1796:
    Hauptwerk: Prinzipal 16', Bordun 16', Octav 8', Gedakt 8', Viola di Gamba 8', Octav 4', Spitzflöte 4', Quinte 2 2/3', Octav 2', Cornet 3 fach, Mixtur 5 fach, Trompete 8'.
    Oberwerk: Quintatön 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Salicional 8', Unda Maris 8', Octav 4', Fugara 4', Rohrflöte 4', Naßat 2 2/3', Octav 2', Mixtur 4 fach, Vox Humana 8'.
    Pedal: Subbaß 16', Violon 16', Quinte 10 2/3', Octav 8', Quinte 5 1/3', Octav 4', Mixtur 5 fach, Posaune 16', Trompet 8'.
    Koppeln: Manualkoppel, Pedalkoppel.
    Spielhilfen: Tremulant, Schwebung, 3 Sperrventile.

  • De dispositie luidde na 1860:
    Hauptwerk: Prinzipal 16', Bordun 16', Octave 8', Gedackt 8', Doppelflöte 8', Viola di Gamba 8', Octav 4', Spitzflöte 4', Quarte 2', Cornet 3 fach, Mixtur 5 fach, Trompete 8'.
    Oberwerk: Quintatön 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Spitzflöte 8', Dolce 8', Salicional 8', Octav 4', Fugara 4', Rohrflöte 4', Rauschquint 2 fach, Mixtur 4 fach, Clarinet 8', Vox Humana 8'.
    Pedal: Prinzipal 16', Subbaß 16', Violon 16', Octav 8', Baßflöt 8', Octav 4', Mixtur 5 fach, Posaune 16', Trompet 8'.
    Koppeln: Manualkoppel, Pedalkoppel.
    Spielhilfen: 3 Sperrventile.

Literatur
  • Bij de foto's. - In: Het Orgel, jrg. 61 nr. 6, juni 1965.
  • Ars Organi 1/1996.
  • Der Himmel auf Erden : Orgeln in Brandenburg und Berlin : Magazin zum Orgelfestival / Dietmar Hiller [red.]. - Potsdam : Kulturfeste im Land Brandenburg, 2005.
  • Barocke Pracht und schlichte Schönheit : Orgeln in Brandenburg / Elke Lang. - Berlin : Culturcon Medien, 2014.
  • Orgeln in Sachsen-Anhalt : Ein Reiseführer / Felix Friedrich, Vitus Froesch. - Altenburg : Verslag Klaus-Jürgen Kamprad, 2014. - (268. Veröffentlichtung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • Orgelmarathon Altmark 2016 : 17. bis 21. August 2016 : Matthias Grünert, Kantor der Dresdner Frauenkirche, spielt an 32 Orgeln. - [Programheft].
Aufnahmen Johann Sebastian Bach Orgelwerke / Matthias Bensch. - CD. - 2014.
Übrige Quellen
  • Kulturportal Brandenburg

Bild: Tjalling Roosjen. Datering: 15 June 2010.
Bild: Tjalling Roosjen