Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 28 June 2019.

Foto: Piet Bron

Poperinge, België (West-Vlaanderen) - Sint Bertinuskerk
Gemeente: Poperinge
Streek:Vlaanderen
Adres: Kerkstraat 1, 8970, Poperinge

Beschrijving nr.: 2000617.

Gebouwd door: Guido Schumacher (2011)
Het orgel bevat ouder materiaal: Pijpwerk uit 1674 van Jan Van Belle, Pijpwerk uit 1684 van Wilhelmus Van Belle, Pijpwerk uit 1780 van Jean-Joseph Vanderhaeghen, Orgelkas (delen) uit 1903 van Georges Cloetens

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1674 Jan Van Belle  nieuwbouw
1780 Jean-Joseph Vanderhaeghen  nieuwbouw
1836 Pieter Van Peteghem  ombouw
1903 Georges Cloetens  ombouw
ca. 1920 Jules Anneessens  restauratie
1948 Joseph Loncke & Zn.  restauratie
2011 Guido Schumacher  restauratie

  • Omdat het oude orgel niet meer te bespelen was, besloot men in 1780 een nieuw orgel te laten bouwen voor de kerk van Poperinge door Jean-Joseph Vander Haeghen uit Rijsel. Grote delen van het oude orgel, door Jan van Belle geleverd in 1674, werden bij de bouw gebruikt. Het werd in de loop van de tijd verschillende keren gewijzigd. Pieter Van Peteghem herbouwde het instrument in 1835/1836, waarbij een geheel nieuwe orgelkas werd geplaatst.
  • De orgelkas werd in 1903 vervangen door de huidige. Georges Cloetens herbouwde het orgel in dat jaar opnieuw, maar nu in meer romantische stijl. Na de Eerste Wereldoorlog zijn reparaties uitgevoerd door Jules Anneessens, om de oorlogsschade te herstellen. In 1948 voerde Joseph Loncke een restauratie uit. Het orgel werd op 10 oktober 1948 opnieuw ingebruik genomen met een concert door Roger Orroi (organist van de kerk), Albert Van Haute en Norbert Bogaert. Volgens de specificatie van Loncke waren op het zwelwerk vijf registers aanwezig uit 1657 (dat moet 1674 zijn, werk van Jan van Belle).
  • Onder advies van Jozef Braekmans voerde de firma Schumacher in de jaren 2008-2011 een nieuwe reconstructie uit. Het orgel is geheel nieuw gebouwd, met nieuwe sleepladen, klaviatuur, tractuur en ook de orgelkas is ingrijpend gewijzigd. Al het pijpwerk van voor 1903 is hergebruikt, evenals grote delen van de orgelkas uit 1903. De werkzaamheden werden afgerond op 6 mei 2011 met een concert door Ludo Geloen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Groot Orgel18
- Positief12
- Nevenwerk7
- Pedaal9
Totaal aantal stemmen46
ManuaalomvangC-f''' (division between c' and cis')
PedaalomvangC-f'
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 405 Hz
TemperatuurNeidhardt
Winddruk87 mm

Dispositie
Groot Orgel: Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Fluitte 4', Octave 2', Nasart 3', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/2', Sexquialter 2 rangs, Cornet 5 rangs, Fourniture 5 rangs, Cimbal 2 rangs, Trompet 8' (B/D), Voix Humaine 8', Clarinette 8' (discant), Clairon 4' (bas), Tremblant Fort.
Positief: Bourdon 8', Prestant 4', Fluitte 4', Octave 2', Nasart 3', Quarte 2', Tierce 1 3/5', Cornet 3 rangs, Fourniture 3 rangs, Cimbal 2 rangs, Cromhoorn 8' (B/D), Tremblant Doux.
Nevenwerk: Bourdon 8', Prestant 4', Fluitte 4', Octave 2', Nasart 3', Fourniture 3 rangs, Trompet 8'.
Pedaal (C-f'): Subbas 32', Principaal 16', Subbas 16', Octaafbas 8', Octave 4', Mixtuur 5 rangs, Bazuin 16', Trompet 8', Trompet 4'.
Overige registers: Rossignol.
Koppelingen: Pedaal - Groot Orgel.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • The original specification of the organ by Jan van Belle:
    Manuaal (C-c'''): Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Fluit 4', Nazart 2 2/3', Doublette 2', Larigot 1 1/3', Cornet 5 rangs, Sexqualtera 2 rangs, Fourniture 5 rangs, Trompet 8' (gedeeld), Vox Humana 8' (discant), Clairon 4' (bas).

  • The specification after the works by Georges Cloetens (1903):
    Grand Orgue: Bourdon 16', Montre 8', Flûte Harmonique 8', Viole de Gambe 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte Traversière 4', Fourniture 2 rangs (3 1/5'+2'), Fourniture 3-4 rangs, Bombarde 16' (discant), Trompette 8', Clarino 4'.
    Positif: Principal 8', Salicional 8', Voix Céleste 8', Flûte Harmonique 4', Eoline 4', Clarinette-Hautbois 8'.
    Récit Expressif: Diapason 8', Bourdon Harmonique 8', Dulciana 8', Quinte 6', Prestant 4', Flûte-Echo 4', Flageolet 2', Tierce et Piccolo 1', Basson 8'.
    Pédale: Soubasse Forte 16', Octave Basse 8', Trombonne 16'.

  • From 1948 until 2008 the stop list was:
    Hoofdwerk: Gedekt 16', Principaal 8', Harmonische Fluit 8', Bas Viool 8', Gedekt 8', Oktaaf 4', Dwarsfluit 4', Super Oktaaf 2', Vulwerk III sterk, Trompet 8', Schalmei 4'.
    Positief: Gedekt 8', Wilgenpijp 8', Principaal 4', Oktaaf 2', Terts 1 3/5', Nazaardeke 1 1/3', Klarinet 8'.
    Zwelwerk: Principaal 8' (1657), Gedekt 8' (1657), Dulciaan 8', Zweving 8', Oktaaf 4' (1657), Zwegel 2' (1657), Seskwiaalter II sterk (deels 1657), Klein Vulwerk II sterk, Fagot-Hobo 8'.
    Pedaal: Gedektbas 16', Zachtbas 16', Fluitbas 8', Gedekt 8', Fluit 4', Bazuin 16', Trompet 8'.
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal III, Manuaal I - Manuaal II 4', Manuaal I - Manuaal III 16', Manuaal II - Manuaal III, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Pedaal - Manuaal III.
    Speelhulpen: Tremulant, Tongwerken Af, Mixturen Af.

Literatuur
  • Plechtige Wijding en Inhuldiging van het Orgel op Zondag 10 October 1948 / Dekanale Kerk van St Bertinus Poperinge.
  • Het orgel van de St. Bertinuskerk te Poperinge / A. Deschrevel. - In: De Schalmei, jrg. 3, november 1948.
  • Het Orgel van de St. Bertinuskerk te Poperinge : Ommereis doorheen de Kerkrekeningen van West-Vlaanderen / A. Deschrevel. - In: De Schalmei, 3e Jaargang Nr. 6, November 1948.
  • Geschiedenis van het Orgel in de St.-Bertinuskerk te Poperinge (1) / A. Deschrevel. - In: De Praestant, jrg. 16 nr. 3, juli 1967.
  • Jan en Guillelmus Van Belle : Orgelmakers te Ieper tijdens de 17de eeuw / Gihslain Potvlieghe. - In: Orgelkunst, vijfde jaargang nummer 2, juni 1982.
  • Het historisch orgel in Vlaanderen : Deel IVb Provincie West-Vlaanderen (Arrondissementen Diksmuide, Ieper, Roeselare, Veurne, Tielt en Kortrijk) / A. Fauconnier, P. Roose. - Niet gepubliceerd. - Raadpleegbaar via https://inventaris.onroerenderfgoed.be.
Links http://inventaris.vioe.be/dibe/orgel/37
Overige bronnen
  • Aart de Kort

Foto: Piet Bron. Datering: 28 June 2019.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 28 June 2019.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 28 June 2019.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 28 June 2019.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 28 June 2019.
Foto: Piet Bron
Situatie vóór 2008. Foto: Arno Bekers.
Foto: Arno Bekers
Foto: Piet Bron. Datering: 28 June 2019.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 13 July 2018.
Foto: Piet Bron