Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 15 September 2016.

Foto: Bert Wisgerhof

Gdańsk, Polska (Województwo Pomorskie) - Bazylika Archikatedralna (Kościół pw. Trójcy Świętej, NMP i św. Bernarda)
Gemeente: Gdańsk
Adres: Cystersów 17, 8-300, Gdańsk-Oliwa
Website: http://www.archikatedraoliwa.pl/

Beschrijving nr.: 2000575.

Gebouwd door: Jana Wulfa (1788)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1788 Jana Wulfa  nieuwbouw
1793 Friedrich Rudolf Dalitz  uitbreiding
1865 Friedrich Wilhelm Kaltschmidt  ombouw
1935 Josef Göbel  ombouw
1955 Wacław Biernacki  restauratie
1967 Janusz & Zygmunt Kamińsky  ombouw
2000 Zdzisław Mollin  diverse werkzaamheden
2010 Zdzisław Mollin  ombouw

  • Het grote orgel van de Kathedraal van de Heilige Drie-eenheid in Oliwa werd tussen 1763 en 1788 gebouwd door Jan Wulfs. In 1793, vergrootte Friedrich Rudolph Dalitz het orgel. De orgelkas en het front zijn ontworpen door de monniken Alanus en Gross. Het orgel werd tweemaal grondig gerenoveerd: in 1863-1865 door Friedrich Wilhelm Kaltschmidt en in 1934-1935 door Josef Goebel. In de jaren 1966 en 1967 restaureerde de firma Kaminski het instrument en voegde er een nieuw Positiv aan toe. Het pijpwerk van de Positiv bevindt zich in een aparte kas op zo'n tien meter van het grote orgel, rechts van het orgel gezien vanaf de kerk in de overgang naar de noordelijke zijbeuk. Het kleine orgel in het koor kan ook vanaf de speeltafel worden bespeeld. De klavieren I en II van dit kleine orgel komen overeen met de klavieren IV en V van het grote orgel.
  • Tweemaal, in 2000 en in 2010, werd aan het orgel gewerkt door Zdzisław Mollin (Odry). In 2010 is er een nieuwe console geïnstalleerd. Verder zijn een aantal registers van locatie veranderd.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk18
- Positiv9
- Oberwerk17
- Schwellwerk15
- Kronwerk18
- Pedal16
- Chororgel I. Manual8
- Chororgel II. Manual6
- Chororgel Pedal3
Totaal aantal stemmen110
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Kegelladen

Dispositie
Hauptwerk (C-g'''): Principal 16', Gedacktpommer 16', Principal 8', Offenflöte 8', Rohrflöte 8', Viola 8', Großnasat 5 1/3', Octave 4', Blockflöte 4', Gemshorn 4', Quinte 2 2/3', Superoctave 2', Grossmixtur 5-6 fach, Kleinmixtur 3-4 fach, Scharff 4 fach, Bombarde 16', Trompete 8', Clairon 4'.
Positiv (C-g'''): Gedackt 8', Quintade 8', Principal 4', Rohrflöte 4', Octave 2', Superquinte 1 1/3', Sifflöte 1', Scharff 4 fach, Musette 8', Tremulant.
Oberwerk (C-g'''): Nachthorn 16', Ital. Principal 8', Kupfergedackt 8', Violflöte 8', Octave 4', Flachflöte 4', Quinte 2 2/3', Principal 2', Terz 1 3/5', Gemsquinte 1 1/3', Sedecima 1', Tertian 2 fach (1 3/5'), Mixtur 3-5 fach, Quintcymbel 3 fach, Trichterregal 8', Bärpfeife 8', Geigendregal 4', Tremulant.
Schwellwerk (C-g'''): Quintadena 16', Principal 8', Meerflöte 8', Salicional 8', Vox Coelestis 8' (from c°), Prästant 4', Traversflöte 4', Zartquinte 2 2/3', Flötenprincipal 2', Terzflöte 1 3/5', Mixtur 2-4 fach, Acuta 3-4 fach, Rankett 16', Oboe 8', Vox Humana 8', Tremulant, Glocken (F-c').
Kronwerk (C-g'''): Hornprincipal 8', Gedackt 8', Gambe 8', Octave 4', Viola 4', Flöte 4', Quintflöte 2 2/3', Waldflöte 2', Terzflöte 1 3/5', Septime 1 1/7', None 8/9', Principalmixtur 3-4 fach, Scharff 5 fach, Terzcymbel 3 fach, Dulcian 16', Trompete 8', Krummhorn 8', Schalmei 4', Tremulant.
Chororgel (C-g'''):
I. Manual: Pryncypał 8', Flet Major 8', Oktawa 4', Flet drewniany 4', Nasard 2 2/3', Szpicflet 2', Mixtura 4-6 fach, Trompet 8'.
II. Manual: Copula 8', Flet Minor 4', Pryncypał 2', Sesquialtera 2 fach, Scharff 2-4 fach, Regał 8', Tremolo.
Pedal: Subbaß 16', Pommer 8', Dulcjian 16'.
Pedal (C-f'): Kontraprincipal 32', Principalbass 16', Violonbass 16', Subbass 16', Quintbaß 10 2/3', Octavbaß 8', Bassflöte 8', Choralbass 4', Bassflöte 4', Ocarina 1', Mixtur 4 fach, Rauschpfeife 2 fach, Kontraposaune 32', Posaune 16', Trompete 8', Clairon 4'.
Overige registers: Cymbelstern.
Koppelingen: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Oberwerk, Hauptwerk - Schwellwerk, Hauptwerk - Kronwerk, Positiv - Oberwerk, Positiv - Schwellwerk, Oberwerk - Schwellwerk, Oberwerk - Chororgel, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Oberwerk, Pedal - Schwellwerk, Pedal - Kronwerk.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde na de werkzaamheden van 1967:
Hauptwerk: Principal 16', Gedacktpommer 16', Principal 8', Offen Flöte 8', Rohrflöte 8', Viola 8', Groß-Nasard 5 1/3', Octave 4', Blockflöte 4', Gemshorn 4', Quinte 2 2/3', Superoctave 2', Sesquialtera 2 fach, Mixtur 5-6 fach, Scharff 4 fach, Bombardon 16', Trompete 8', Clairon 4'.
Positiv: Gedacktflöte 8', Quintadena 8', Principal 4', Rohrflöte 4', Octave 2', Kleine Quinte 1 1/3', Sifflöte 1', Scharff 4 fach, Krummhorn 8', Tremulant.
Brustwerk: Nachthorn 16', Italienische Principal 8', Kupferflöte 8', Violflöte 8', Octave 4', Flachflöte 4', Quinte 2 2/3', Octavflöte 2', Terz 1 3/5', Gemsquinte 1 1/3', Octave 1', Terzian 2 fach, Mixtur 3-4 fach, Quintzimbel 3 fach, Musette 8', Trichterregal 8', Bärpfeife 8'.
Schwellwerk: Quintadena 16', Principal 8', Marine Flute 8', Salicet 8', Vox Coelestis 8', Praestant 4', Querflöte 4', Octavflöte 2', Superquinte 1 1/3', Sedecima 1', Mixtur 2-4 fach, Acuta 3-4 fach, Rankett 16', Helltrompete 8', Violinregal 4', Bells (f-c').
Kronwerk: Hornprincipal 8', Gedacktflöte 8', Gamba 8', Octave 4', Flöte 4', Viola 4', Quinte 2 2/3', Waldflöte 2', Terzflöte 1 3/5', Septime 1 1/7', None 8/9', Principal Mixtur 3-4 fach, Scharf 5 fach, Terzzimbel 3 fach, Dulzian 16', Oboe 8', Vox Humana 8', Schalmei 4', Tremulant.
Kleine orgel (koororgel):
Manual I: Bourdon 16', Principal 8', Gamba 8', Offen Flöte 4', Gemshorn 2', Progression 2-4 fach, Octav-Zimbel 2 fach.
Manual II: Principal 8', Salicet 8', Gedacktflöte 4', Rohrflöte 2', Tremulant.
Pedal: Subbass 16', Flötbass 8', Cello 8'.
Koppels: Manuaalkoppel, Pedal - Manual I, Pedal - Manual II.
Speelhulpen: Angelica (bells), Suns, Angelica (trumpets).
Pedal: Contraprincipal 32', Principalbass 16', Subbass 16', Violonbass 16', Quintbass 10 2/3', Octavebass 8', Rohrflöte 8', Gedacktflöte 8', Choralbass 4', Weidenpfeife 4', Ocarina 1', Rauschpfeife 2 fach (2 2/3' + 2'), Mixturbass 6 fach, Contraposaune 32', Posaune 16', Dulzian 16', Trompette 8', Schalmei 4', Cornettino 2'.
Koppelingen: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Brustwerk, Hauptwerk - Schwellwerk, Hauptwerk - Kronwerk, Brustwerk - Schwellwerk, Brustwerk - Kronwerk, Schwellwerk - Kronwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Brustwerk, Pedal - Schwellwerk, Pedal - Kronwerk.
Literatuur Die grosse Orgel in Oliva, ihr Bau und Verfall, sowie ihre Resturation durch den Orgelbaumeister Herrn F. W. Kaltschmidt aus Stettin / Ferdinand Deneke. - Danzig : L.G. Homann, 1865.
Opnamen
  • Wielkie Organy : Archikatedry w Gdańska Oliwie : Grosse Orgel des Oliva Doms / Diverse organisten. - Soliton SCD 085 2 (CD). - 2006.
  • Tomasz Glanc in concert / Tomasz Glanc. - DC 1123 (CD).
  • Gdansk muzyka organowa / Roman Perucki. - Dux 0282 (CD). - 1997.
  • Organy Katedry w Oliwie / Roman Perucki. - Dux 0210 (CD). - 1993.
  • Organ music / Bronislaw Rutkowski, Feliks Raczkowski en Joachim Grubich. - Muza Polskie Nagrania XL 0299 (LP).

Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 15 September 2016.
Foto: Bert Wisgerhof
Foto: Otto Roelofsen. Datering: 28 May 2013.
Foto: Otto Roelofsen
Foto: Otto Roelofsen. Datering: 28 May 2013.
Foto: Otto Roelofsen
Foto: Janco Schout. Datering: 5 May 2023.
Foto: Janco Schout
Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 15 September 2016.
Foto: Bert Wisgerhof
Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 15 September 2016.
Foto: Bert Wisgerhof
Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 15 September 2016.
Foto: Bert Wisgerhof
Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 15 September 2016.
Foto: Bert Wisgerhof
Foto: Bert Wisgerhof. Datering: 15 September 2016.
Foto: Bert Wisgerhof
Bron: Postcard.
Bron: Postcard