Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 25 July 2011.

Foto: Piet Bron

Dresden, Deutschland (Sachsen) - Hofkirche (Katholische Kathedrale Sankt Trinitatis)
Gemeente: Dresden
Adres: Theaterplatz 1, 01067, Dresden
Website: http://www.bistum-dresden-meissen.de/

Beschrijving nr.: 2000365.

Gebouwd door: Gottfried Silbermann (opus 45) en Zacharias Hildebrandt (1755)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1755 Gottfried Silbermann45 nieuwbouw
1755 Zacharias Hildebrandt  nieuwbouw
1780 Johann Christian Friedrich Treubluth  restauratie
1822 Builder unknown  restauratie
1883 Jehmlich Orgelbau  diverse werkzaamheden
1971 Jehmlich Orgelbau  reconstructie
2002 Jehmlich Orgelbau  restauratie
2002 Kristian Wegscheider  restauratie

  • In de Katholischen Hofkirche in Dresden werd al rond 1740 contact gezocht met Gottfried Silbermann voor de bouw van een nieuw orgel. In 1750 werd een definitief contract getekend. De bouw begon al snel daarna. Gottfried overleed tijdens de bouw op 4 augustus 1753 in Dresden. Het werk werd voortgezet onder leiding van Zacharias Hildebrandt en onder juridische verantwoordelijkheid van Silbermann's neef Johann Daniel Silbermann. Op 2 februari 1755 is het orgel ingewijd. J.C.F. Treubluth restaureerde de Vox Humana en de Posaune in 1780. De toonhoogte van het orgel is in de achtiendde eeuw al aangepast aan de orkesttoon. In 1822 werd het orgel gerestaureerd onder advies van Johann Schneider, organist in Görlitz. In 1883 voerde Jehmlich een revisie uit. Er is daarbij niets gewijzigd. In 1938 werd het instrument op 440 Hz gebracht. Ook is toen de omvang van het pedaal vergroot tot f'.
  • In de Tweede Wereldoorlog was het binnenwerk opgeslagen bij het klooster Marienstern. De balgen en de kas gingen wel verloren bij het bombardement op Dresden in 1945. Het geheel is na de herbouw van de kerk gereconstrueerd. In 1964 startte de firma Jehmlich met de restauratie. Op 30 mei 1971 klonk het orgel voor het eerst na de herbouw. De kerk is sinds 1980 in gebruik als Kathedraal voor het bisdom Dresden-Meißen. Het orgel was oorspronkelijk gestemd in de Parijse kamertoon (a' = 415 Hz), maar bij de herbouw is het in de huidige standaard van a' = 440 Hz gestemd. In de jaren 2001/2002 is het orgel geheel opnieuw gerestaureerd door de firma Jehmlich in samenwerking met Kristian Wegscheider. De windvoorziening is hierbij herbouwd in de oorspronkelijke vorm. Verder werd het orgel volledig opnieuw geïntoneerd.
  • In het Zeitschrift für Instrumentenbau van 1 april 1890 is opgemerkt dat het orgel van de Hofkirche in het geheel door David Schubert, leerling en meesterknecht van Silbermann, is ontworpen en gebouwd volgens een brief van Schubert zelf aan Friedrich August II van Sachsen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk15
- Oberwerk14
- Brustwerk10
- Pedal8
Totaal aantal stemmen47
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 415 Hz
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hauptwerk (CD-d'''): Principal 16', Bordun 16', Octava 8', Viol da Gamba 8', Rohrflöte 8', Octava 4', Spitzflöte 4', Quinta 3', Octava 2', Tertia 1 3/5', Mixtur 4 fach (2'), Cymbel 3 fach (1 1/3'), Cornett 5 fach, Fagott 16', Trompete 8', Tremulant.
Oberwerk (CD-d'''): Quintaden 16', Principal 8', Unda Maris 8' (from a), Gedackt 8', Quintaden 8', Octava 4', Rohrflöte 4', Nasat 3', Octava 2', Tertia 1 3/5', Flageolet 1', Mixtur 4 fach, Echo-Cornett 5 fach (discant), Vox Humana 8', Schwebung.
Brustwerk (CD-d'''): Gedackt 8', Principal 4', Rohrflöte 4', Nasat 3', Octava 2', Quinta 1 1/2', Sifflet 1', Sesquialtera 4/5', Mixtur 3 fach, Chalumeau 8' (from g°).
Pedal (CD-d'): Untersatz 32', Principalbaß 16', Octavbaß 8', Octavbaß 4', Mixtur 6 fach, Posaunenbaß 16', Trompetenbaß 8', Clarinbaß 4'.
Koppelingen: Manual-Schiebekoppel Oberwerk an Hauptwerk, Manual-Schiebekoppel Brustwerk an Hauptwerk, Windkoppel Hauptwerk an Pedal.

Literatuur
  • Orgel-Disposition nach der Zeit der Erbauung geordnet : 8. Die Orgel in der katholischen Kirche in Dresden. - In: Urania : Musik-Zeitschrift, 2. Jhg. no. 1, 1845.
  • Vermischtes : Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 4. Band, No. 15, 21. Februar 1884.
  • Handbuch über ältere und neuere berühmte Orgelwerke im Königreich Sachsen von 1710 an bis zur Gegenwart / Fritz Oehme. - Dresden : Im Selbstverlag des Verfassers, [1889]. Handbuch über ältere, neuere und neueste Orgelwerke im Königreiche Sachsen : Band I / Fritz Oehme. - Fotomechanischer Nachdruck. - Leipzig : Edition Peters, 1978.
  • Orgelbau-Nachrichten : Die Orgel der katholischen Hofkirche in Dresden. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 10. Jahrg. No. 19, 1. April 1890.
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 13. Jahrg. No. 7, 1. December 1892.
  • Het orgel en zijn meesters : Met talrijke afbeeldingen en portretten / M.A. Prick van Wely. - 's-Gravenhage: J. Philip Kruseman, 1931.
  • Handbuch der Orgelkunde / Winfred Ellerhorst. - [S.l.] : Benziger, [1935].
  • Auf den Spuren von Gottfried Silbermann : Ein Lebensbild des berühmten Orgelbauers nach urkundlichen Quellen gezeichnet / Werner Müller. - Berlin : Evangelische Verlagsanstalt, 1968.
  • Die Orgeln Gottfried Silbermanns in Mitteldeutschland : Mit einem Anhang von Berichtigungen und Zusätze des Authors (1969) / Ulrich Dähnert. - Amsterdam : Fritz Knuf, 1971. - Facsimile heruitgave van de eerste druk uit 1953 met een aanhangsel.
  • The newly restored Silbermann Organ in the Catholic Court Church, Dresden / Ulrich Dähnert, Peter Williams. - In: The Organ Yearbook, Vol. IV, 1973.
  • Gottfried Silbermann und seine Dresdener Wirksamkeit / Ulrich Dähnert. - In: Acta Organologica, Band 12, Berlin 1978.
  • Orgels in de D.D.R. : Het Silbermann-orgel in de Hofkirche te Dresden / Bert Wisgerhof. - In: De Orgelvriend, jrg. 21 nr. 6, juni 1979.
  • In het spoor van J.S. Bach / A. en K. D'Hooghe. - In: Orgelkunst, vijfde jaargang nummer 4, december 1982.
  • Historische Orgeln in Sachsen : Ein Orgelinventar / Ulrich Dähnert. - 2. Auflage. - Leipzig : VEB Deutscher Verlag für Musik, 1983.
  • Berühmte Orgeln : Meisterwerke europäischer Orgelbauer / Ursula und Ulrich Rüge. - Hamburg : Nikol Verlagsgesellschaft mbH, 1994.
  • Dresden Hofkirche, heute Kathedrale. - Calender Organa Europæ - 1994 - Saint-Dié.
  • Orgelführer Deutschland / Karl-Heinz Göttert, Eckhard Isenberg. - Kassel [et al...] : Bärenreiter, 1998.
  • Die Orgeln Gottfried Silbermanns : Mit einem einleitenden Essay von Joachim Menzhausen / Frank-Harald Gress. - Dresden : Michael Sandstein Verlag, 2000. - (177. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • Orgel International 6/2001.
  • Enige kathedralen & basilieken en hun orgels / Henk Roosenberg, Arjen Looyenga, Ton van Eck. - Haarlem : Stichting Kathedrale Basiliek St. Bavo, 2003.
  • Ars Organi 1/2003.
  • Die Trampeli-Orgel in der Reinoldikirche Dortmund : Ein Instrument der Silbermannschule und seine Auswirkung auf die westfälische Orgelgeschichte / Martin Blindow. - In: Ars Organi, 55. Jahrgang, Heft 1, März 2007.
  • Katholische Hofkirche Dresden : Die Silbermannorgel. - Folder.
  • Orgeln in Sachsen - Ein Reiseführer / Felix Friedrich, Vitus Froesch. - Altenburg : Kamprad, 2012.
Opnamen
  • Resonance & Resilience: Dresden / Mark Steinbach. - Raven OAR-183 (CD). - 2023.
  • Glass-Bach Dresden / Mark Steinbach. - Orange Mountain Music OMM 0150 (CD). - 2022.
  • Johann Sebastian Bach : Die Kunst der Fuge - THe Art of Fugue (Autograph Version - BWV 1080) / Matthias Maierhofer. - Ambiente ACD-2037 (CD). - 2018.
  • Johann Sebastian Bach : Orgelwerke III / Jolanda Zwoferink. - Prestare ZWF 3331568 (CD). - 2014.
  • Johann Sebastian Bach : Orgelwerke II / Jolanda Zwoferink. - Prestare ZWF 3331567 (CD). - 2012.
  • Johann Sebastian Bach : Orgelwerke I / Jolanda Zwoferink. - Prestare ZWF 3331566 (CD). - 2012.
  • Gustav Merkel (1827-1885) : Organ Works, Vol. 1 / Halgeir Schiager, Bjørn Boysen. - Simax Classics PSC 1273 (CD). - 2009. - Opgenomen in Dresden en Elsterberg.
  • J.S. Bach : Goldberg-Variationen / Martin Schmeding. - 080302 (CD). - 2009.
  • Hommage à Gottfried Silbermann / Hans-Jürgen Scholze. - Motette MOT 13571 (CD). - 2008.
  • Johann Sebastian Bach Organ Works Vol. 19 : Works of Doubtful Authenticity II / Gerhard Weinberger. - CFO 777 186-2 (CD). - 2007.
  • Mozart und die Orgel / Christian von Blohn. - IFO ORG 7221.2 (CD). - 2006.
  • Johann Sebastian Bach : Orgelwerke / Franz Raml. - Oehms Classics OC 573 (CD). - 2005.
  • Die Orgeln von Gottfried Silbermann - Volume 8 / Hansjürgen Scholze. - Querstand VKJK 0305 (CD). - 2003.
  • Die Silbermannorgel in der Kathedrale zu Dresden vor und nach der Restaurierung / Hansjürgen Scholze. - HOROS 21102 (CD). - 2002.
  • Orgelmusik an sächsischen Silbermann-Orgeln / Joachim Dorfmüller. - Abakus 91 093 (CD). - 1999. - Opgenomen in Freiberg (Dom Hauptorgel), Rötha (Georgenkirche), Nassau (Dorfkirche) en Dresden (Hofkirche).
  • Orgeln in Dresden. - Querstand VKJK 9608 (CD). - 1996.
  • Die Silbermann-Orgel der Kathedrale Dresden / Hans-Jürgen Scholze. - Motette M 11731 (CD). - 1992.
  • Eine Matinee an der Silbermann-Orgel der Kathedrale Dresden / Johannes Ricken. - Motette Verlag MOT 11911 (CD). - 1992.
  • J.S. Bach Toccata & Fugue : Organ Works - Orgelwerke - Oeuvres pour Orgue / Herbert Tachezi. - TELDEC 9031-74780-2 (CD) . - 1991.
  • East German Revolution : Historic organs of the German Democratic Republic - Historische Orgeln in der DDR / Diverse organisten. - Pilz 44 2081-2 (CD). - 1990.
  • Johann Sebastian Bach / Herbert Tachezi an der Silbermannorgel der Kathedrale zu Dresden. - Eterna 3 29 013 (CD). - Opgenomen in 1984.
  • Bach : Orgelwerke 21 : Fünf Orgelkonzerte nach verschiedenen Mesitern BWV 592-596 / Johannes-Ernst Köhler. - VEB Deutsche Schallplatten Berlin DDR Eterna Edition 8 26 352 (LP). - 1972.
  • Bach auf Silbermann-Orgeln / Johannes Ernst Köhler (Dresden), Günter Metz (Helbigsdorf). - Eurodisc 86 498 XDK (2-LP). - 1972. - Opgenomen in de Hofkirche in Dresden en de Dorpskerk van Helbigsdorf.
Links http://www.musicmangitarre.de/orgel/org29.htm
https://jehmlich-orgelbau.de/orgelprojekte/dresden-kathedrale/
https://silbermann.org/orgel/dresden-kathedrale/
https://pipeorgantaxonomy.wordpress.com/2014/06/06/g-silbermann-hofkirche/

Foto: Piet Bron. Datering: 25 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 25 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 24 May 2012.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 20 May 2010.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Piet Bron sr. Datering: 20 May 2010.
Foto: Piet Bron sr.
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 20 May 2010.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 20 May 2010.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Piet Bron sr. Datering: 20 May 2010.
Foto: Piet Bron sr.
Foto: Piet Bron. Datering: 25 July 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 25 July 2011.
Foto: Piet Bron