Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron
Velp (Gelderland), Nederland (Gelderland) - Grote Kerk
Doorverwezen vanaf: Utrecht - Rooms-Katholieke Kerk buiten de Wittevrouwenpoort (1772 - 1810)
Gemeente: Rheden
Adres: Kerkstraat 32, 6883 HT, Velp (Gelderland)
Website: https://pknvelp.nl/
Beschrijving nr.: 1005029.
Gebouwd door: Albert Hendrik de Graaf (1990)
Het orgel bevat ouder materiaal: Deel orgelkas en pijpwerk uit 1772 van Hendrikus Hermanus Hess, Delen orgelkas uit 1894 van Friedrich Wilhelm Leichel & Zn.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' (discant), Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Tertiaan 1 3/5' - 2023, Cornet IV sterk (discant), Mixtuur II-IV sterk (2') (B/D), Trompet 8' (B/D).
Onderpositief (C-f'''): Fluit Douce 8' - 2023, Viool 8' - 2023; C-B uit Fluit Douce, Prestant 4' - 2023, Roerfluit 4' - 2023, Quintfluit 3' - 2023, Woudfluit 2' - 2023, Flageolet 1', Vox Humana 8' - 2023.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16', Bourdon 8', Fagot 16'.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant.
Foto: Piet Bron
Velp (Gelderland), Nederland (Gelderland) - Grote Kerk
Doorverwezen vanaf: Utrecht - Rooms-Katholieke Kerk buiten de Wittevrouwenpoort (1772 - 1810)
Gemeente: Rheden
Adres: Kerkstraat 32, 6883 HT, Velp (Gelderland)
Website: https://pknvelp.nl/
Beschrijving nr.: 1005029.
Gebouwd door: Albert Hendrik de Graaf (1990)
Het orgel bevat ouder materiaal: Deel orgelkas en pijpwerk uit 1772 van Hendrikus Hermanus Hess, Delen orgelkas uit 1894 van Friedrich Wilhelm Leichel & Zn.
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1772 | Hendrikus Hermanus Hess | nieuwbouw | 1814 | Abraham Meere | overplaatsing | 1894 | Friedrich Wilhelm Leichel & Zn. | restauratie en uitbreiding | 1935 | Valckx & Van Kouteren | ombouw | 1990 | Albert Hendrik de Graaf | nieuwbouw in bestaande kas | 2024 | Elbertse & Van Vulpen Orgelmakers | uitbreiding |
- Het orgel in de Hervormde Kerk te Velp is in eerste aanleg gebouwd voor de Rooms-Katholieke Kerk buiten de Wittevrouwenpoort in Utrecht. Bouwer was H.H. Hess, die in 1772 een orgel leverde met één manuaal en twaalf stemmen. In 1810 bouwde Abraham Meere een nieuw orgel in de kerk. Het instrument van Hess plaatste Meere in 1814 in de Oude Dorpskerk (Oude Jan) in Velp. Het werd aan deze kerk geschonken door baron W.C.H. van Lynden van Blitterswijk. Om dit te gedenken plaatste Meere het wapen van de baron in de top van het front. Hier bleef het staan tot de bouw van een nieuwe kerk. In 1841 werd het overgeplaatst, zonder wijzigingen.
- Het niet al te grote orgel liet men in 1894 door F. Leichel uitbreiden en verbouwen. De kas werd vergroot met twee pedaaltorens en twee verbindingsvelden. Er kwam een tweeklaviers orgel met vrij pedaal, dat was uitgerust met mechanische kegelladen. In 1903 verving Leichel de mechanische tractuur door een pneumatische. In 1935 voerde Valckx & Van Kouteren weer een grote verbouwing uit. De manuaalomvang werd vergroot van f''' naar g''', en het pedaal van d' naar f'. De tractuur werd geheel pneumatisch gemaakt, en er kwam een nieuwe vrijstaande speeltafel. Ook de dispositie werd aangepast. Rond 1960 is de dispositie opnieuw aangepast. Het orgel begon echter steeds vaker problemen te vertonen.
- Plannen voor een gedeeltelijke reconstructie van het Hess-orgel werden hierna uitgewerkt. Wel besloot men het uit te breiden met een vrij pedaal. De kas bleef gehandhaafd in de vorm zoals die in 1894 was ontstaan. Achter de pedaaltorens werd het pedaal geplaatst, en achter het Hess-front het manuaal. De werkzaamheden werden uitgevoerd door A.H. de Graaf in 1990. De dispositie van Hess is niet helemaal gevolgd. Op 15 september 1990 werd het orgel in gebruik genomen. Rudi van Straten, adviseur bij de bouw van het orgel, verzorgde het ingebruiknameconcert.
- In 2023 wordt het orgel door de firma Van Vulpen-Elbertse uitgebreid met een tweede manuaal. De Flageolet 1' van het huidige manuaal wordt verplaatst naar het nieuwe manuaal, en vervangen door een Tertiaan. Het orgel zal op 28 april 2024 weer in gebruik worden genomen. Tijdens een speciaal concert wordt dan de Canto Ostinato van Simon ter Holt uitgevoerd door Aart Bergwerff (orgel) en Eric Vloeimans (trompet).
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
| 1772 | Utrecht | Rooms-Katholieke Kerk buiten de Wittevrouwenpoort |
| 1814 | Velp (Gelderland) | Oude Jan |
| 1841 | Velp (Gelderland) | Hervormde Kerk |
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 11 |
| - Onderpositief | 8 |
| - Pedaal | 3 |
| Totaal aantal stemmen | 22 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Toonhoogte | a' = 440 Hz |
| Temperatuur | Neidhardt III |
| Winddruk | 68 mm |
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' (discant), Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Tertiaan 1 3/5' - 2023, Cornet IV sterk (discant), Mixtuur II-IV sterk (2') (B/D), Trompet 8' (B/D).
Onderpositief (C-f'''): Fluit Douce 8' - 2023, Viool 8' - 2023; C-B uit Fluit Douce, Prestant 4' - 2023, Roerfluit 4' - 2023, Quintfluit 3' - 2023, Woudfluit 2' - 2023, Flageolet 1', Vox Humana 8' - 2023.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16', Bourdon 8', Fagot 16'.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant.
| Vulstem | Samenstelling |
| Mixtuur II-IV sterk | C: 2' - 1 1/3'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 2'. |
| Cornet IV sterk discant | c': 8' - 4' - 3 1/5' - 2 2/3'. |
| Overige dispositiegegevens | |
|---|---|
| Hess (1774) |
Het Orgel in de Roomsche-Kerk buiten de Vrouwe Witte-Poort, is aldus gedisponeert: Voor de Linkerhand: Praestant 8', Holpyp 8', Praestant 4', Fluit 4', Octaav 2', Siflet 1', Quint 3', Tertiaan, Sexquialtra en Mixtuur. Voor de Regterhand: Praestant 8', Bourdon 16', Holpyp 8', Praestant 4', Fluit 4', Octaav 2', Siflet 1', Quint 3', Tertiaan, Cornet, Sexquialtra en Mixtuur. Dit Werk is Ao. 1772 vervaardigt door H.H. Hess. |
| Broekhuijzen (1855) |
Manuaal: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk en Trompet 8'. Twee blaasbalgen, tremulant en ventiel. |
| Verschillende disposities |
|
| Literatuur |
|
| Links |
https://pgvelp.nl/beheren-geschiedenis-grote-kerk/ https://www.orgelmakers.nl/wp/?p=1400 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 - hervormde kerk.jpg "Foto: G. Meyster. Datering: ca. 1960.") |