Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jan van der Male
Krommenie, Nederland (Noord-Holland) - Nicolaaskerk
Gemeente: Zaanstad
Adres: Kerkplein 1, 1561 DA, Krommenie
Website: http://www.pknkrommenie.nl/
Beschrijving nr.: 1002788.
Fotokaart De Mixtuur nummer: G05.
Gebouwd door: firma Bätz & Co. (1838)
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant), Mixtuur III-VI sterk, Trompet 8' (B/D).
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8' (from gis°), Salicionaal 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2' - 1968, Tremulant.
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant, 2 Afsluiters.
Foto: Jan van der Male
Krommenie, Nederland (Noord-Holland) - Nicolaaskerk
Gemeente: Zaanstad
Adres: Kerkplein 1, 1561 DA, Krommenie
Website: http://www.pknkrommenie.nl/
Beschrijving nr.: 1002788.
Fotokaart De Mixtuur nummer: G05.
Gebouwd door: firma Bätz & Co. (1838)
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1838 | firma Bätz & Co. | nieuwbouw | 1861 | Christian Gottlieb Friedrich Witte | overplaatsing | 1969 | firma D.A. Flentrop | overplaatsing |
- Het Bätz-orgel in Krommenie is gebouwd voor de Doopsgezinde Kerk aan de Oostzijde te Zaandam (de Doofpot). In het voorjaar van 1837 werd besloten om in deze kerk een orgel te laten bouwen. De kerkeraad ging in zee met de firma Bätz & Co. Op 18 november 1838 werd het orgel officieel in gebruik genomen. In 1860 nam men een nieuw kerkgebouw in gebruik. C.G.F. Witte plaatste het orgel in 1861 over naar dit gebouw. In de winter 1867/1868 liep het instrument schade op bij een brand, maar het kon geheel worden hersteld. In de loop van de tijd werd het Bovenwerk uitgebreid met een Prestant 8', en werd de Gemshoorn 2' vervangen door een Dulciaan 8'.
- Het kerkgebouw in Zaandam is in 1953 gesloten. Het gebouw werd in 1954 verkocht aan het Apostolisch Genootschap. Het orgel is hierna opgeslagen. Het heeft tijdelijk gestaan in de Doopsgezinde Westzijderkerk in Zaandam. In 1968 plaatste Flentrop het na een restauratie in de Hervormde Kerk te Krommenie. Het voormalige orgel van Krommenie, een orgel van Quelhorst in een neogotische kas uit 1844, is afgebroken, nadat het tot 1969 nog dienst had gedaan in de grote kerk van Monnickendam. De oorspronkelijke balgen van het Bätz-orgel waren niet meer aanwezig. Toen deze later terug werden gevonden is besloten ze te gebruiken voor het orgel van de Grote Kerk te Edam. Bij de restauratie in 1968/1969 plaatste Flentrop een nieuwe Gemshoorn 2'. Adviseurs bij de restauratie en overplaatsing waren Willem Hülsmann en Cor Edskes. Op 2 november 1969 is het orgel in gebruik genomen in Krommenie.
- Sinds de zomer van 2008 is de Hervormde Kerk van Krommenie het enige kerkgebouw van de PKN in het dorp. De kerk heeft de oude naam Nicolaaskerk teruggekregen.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
| 1838 | Zaandam | Doopsgezinde Kerk aan de Oostzijde (Doofpot) |
| 1969 | Krommenie | Hervormde Kerk |
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 10 |
| - Bovenwerk | 6 |
| - Pedaal | aangehangen |
| Totaal aantal stemmen | 16 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Temperatuur | Equal temperament |
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant), Mixtuur III-VI sterk, Trompet 8' (B/D).
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8' (from gis°), Salicionaal 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2' - 1968, Tremulant.
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant, 2 Afsluiters.
| Vulstem | Samenstelling |
| Mixtuur III-VI sterk | C: 2' - 1 1/3' - 1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2'. |
| Cornet IV sterk discant | c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
| Literatuur |
|
| Opnamen |
Gert Oost bespeelt het Bätz-orgel in de Hervormde Kerk te Krommenie. - Haarlem-Intersound 6814167 (LP). - 1980. - Uitgebracht t.b.v. de restauratie van het Bätz-orgel in de voormalige Willemskerk in Djakarta. |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |