Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.

Photo: Michiel van 't Einde

Monnickendam, Nederland (Noord-Holland) - Evangelisch Lutherse Kerk
Municipal: Waterland
Address: Zuideinde, 1141 VG, Monnickendam
Website: http://www.kerkpleinmonnickendam.nl/subindex.php?siteid=1

Description nr.: 1002343.

Built by: Johann Michael Gerstenhauer (1782)

YearBuilderOpusActivity
1782 Johann Michael Gerstenhauer  new organ
1836 Leonard van den Brink  restoration and enlargement
1894 D.G. Steenkuyl  modify stoplist
1936 Hendrick Wicher Flentrop  rebuild
1981 firma D.A. Flentrop  reconstruction

  • In 1781 kreeg Johann Michael Gerstenhauer de opdracht voor de bouw van een orgel in de Evangelisch Lutherse Kerk te Monnickendam. Hij bouwde een viervoets-orgel met één manuaal, aangehangen pedaal en in totaal acht registers. In 1836 restaureerde Van den Brink het orgel. Hij maakte een nieuwe windlade, waarop plaats was voor tien registers. Tevens werd een nieuw klavier geplaatst en is het regeerwerk opnieuw aangelegd. In 1865 plaatsten Flaes & Brünjes een Cornet IV sterk op de plaats van de Sexquialter. In 1894 werkte Steenkuyl aan het orgel. Hij verving de Bourdon en de Fluit door een Viool en een Salicionaal.
  • Een volledige ombouw van het orgel vond hierna plaats in 1936, toen H.W. Flentrop het herbouwde als een tweeklaviers orgel met vrij pedaal. Het kreeg pneumatische kegelladen, een nieuwe speeltafel en enkele nieuwe registers
  • In 1975 demonteerde Flentrop het orgel en startte een onderzoek naar het oude materiaal dat nog aanwezig was. De oude windlade uit 1836 met het bijbehorende wellenbord bleken door Flentrop in 1938 gebruikt te zijn voor de bouw van een orgel in de Hervormde Kerk te Durgerdam. Flentrop maakte nu kopieën van deze materialen voor Durgerdam, en de originele kwamen terug naar Monnickendam. Hier is met het oude pijpwerk, de andere oude materialen, twee spaanbalgen afkomstig uit de Grote Kerk te Monnickendam en reconstructie van al het ontbrekende materiaal het orgel teruggebracht in de staat van 1836. De Sexquialter is samengesteld uit Mixtuur-pijpwerk dat Gerstenhauer in 1786 in het orgel van de Grote Kerk te Edam plaatste. Adviseur bij deze restauratie, die in 1981 was afgerond, was Jan Jongepier.

Technical data
Number of stops per division
- Manuaal10
- Pedaalaangehangen
Total number of stops10
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests

Specification
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16' (discant) - 1981, Prestant 8', Holpyp 8' - 1782/1981, Fluittravers 8' (discant) - 1981, Octaaf 4' - 1782/1836, Fluit 4', Quint 3' - 1782/1836, Octaaf 2', Sexquialter III sterk (discant) - 1786, Mixtuur II-III sterk - 1836, Tremulant - 1981.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.

Compound stopComposition
Mixtuur II-III sterk C: 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 1/3'. c': 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 2 2/3' - 2'.
Sexquialter III sterk discant c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Other specifications
Different specifications
  • The specification from 1782 was:
    Praestant 8', Holpijp 8', Dwarsfluit 8' (discant), Octaaf 4' (discant), Fluyt 4', Quint 3' (bas), Octaaf 2' (gedeeld), Woudfluijt 2' (bas), Sesquialter II sterk (discant).
    Pedaal: Aangehangen.

  • From 1936 until 1981, the stop list was:
    Manuaal I (C-f''') - Hoofdwerk: Prestant 8', Gemshoorn 8', Octaaf 4' (1782/1836), Quint 3' (1782/1836), Superoctaaf 2', Mixtuur II-III sterk (1836), Cornet IV sterk (discant) (1865).
    Manuaal II (C-f''') - Zwelwerk: Holpijp 8' (1936), Viola di Gamba 8' (1894), Vox Celeste 8' (f°-f''') (1894), Fluit 4', Nasard 2 2/3' (1936), Blokfluit 2' (1936), Tongwerk 8' (gereserveerd).
    Pedaal (C-d'): Subbas 16' (1936).
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.

Literature
  • Berichten. - In: Maandblad Het Orgel, 34e Jaargang No. 1, October 1936.
  • Nieuwe en Herstelde Orgels : Monnikendam (Ev. Luth. Kerk). - In: Maandblad Het Orgel, 34e Jaargang No. 5, Februari 1937.
  • Bij de foto's / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 64 nr. 2, februari 1968.
  • Orgels rond het IJsselmeer / Maarten Seybel, Aart Veldman. - Houten: Den Hertog B.V., 1984.
  • Het orgel in de Evangelisch Lutherse kerk te Monnickendam / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 82 nr. 9, september 1986.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
  • De orgelpracht van de Nederlandse steden deel 1 : De orgels van Monnickendam / Maarten Seijbel [red.]. - Utrecht - De Banier, 2003.
Links http://www.kerkpleinmonnickendam.nl/subindex.php?pid=21&subpid=50

Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 7 November 2017.
Photo: Michiel van 't Einde