Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2011.

Foto: Michiel van 't Einde

Vollenhove, Nederland (Overijssel) - Grote- of Nicolaaskerk
Gemeente: Steenwijkerland
Adres: Kerkplein 4, 8325 BN, Vollenhove
Website: https://www.hervormdvollenhove.nl/

Beschrijving nr.: 1001287.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2213.

Gebouwd door: Apollonius Bosch (1686)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1686 Apollonius Bosch  nieuwbouw
1720 Franz Casper Schnitger  uitbreiding
1808 Heinrich Hermann Freytag  restauratie en uitbreiding
1860 Jan van Loo  uitbreiding
1894 Gerrit van Druten  wijzigen dispositie
1915 A.L. Krom  wijzigen dispositie
1977 Gebroeders Van Vulpen  restauratie

  • In de Hervormde Kerk van Vollenhove bouwde Apollonius Bosch uit Amsterdam een instrument met twee manualen en een aangehangen pedaal. In 1720 werkte Franz Caspar Schnitger aan het orgel. Het pedaal bleef echter zoals het was. In 1808 voerde Heinrich Hermann Freytag een aantal voornamelijk technische reparaties uit. De oudst bekende dispositie dateert van hem. In 1860 maakte Jan van Loo uit Zwolle een zelfstandig pedaal in twee nieuwe torens aan weerszijden, en hij veranderde de dispositie op enkele punten. Later werden verschillende registers vervangen, onder meer door Gerrit van Druten in 1894 (Rugwerk) en door A.L. Krom uit Utrecht in 1915. Tussen 1840 en 1892 verdween de Vox Humana 8' uit het Hoofdwerk.
  • Begin jaren zeventig van de twintigste eeuw werd het instrument gerestaureerd door Van Vulpen onder advies van Lambert Erné, na diens dood opgevolgd door zijn zoon Hans Erné. Hoewel het de bedoeling was om de situatie van 1860 te reconstrueren, werd dit niet volledig uitgevoerd. Er zijn een aantal registers nieuw gemaakt en de oorspronkelijke toonhoogte (die in ieder geval ook door Schnitger is was toegepast) is hersteld. De Bourdon 16' van het hoofdwerk werd omgebouwd tot een Bourdon 8' en de Roerfluit werd verwijderd. Ook de Viola di Gamba 8' en Salicional 8' van het Rugwerk werden vervangen door een Nasard 3' en een Sesquialter. Op 15 oktober 1977 werd het gerestaureerde instrument weer in gebruik genomen met een concert van Hans Erné.
  • De registertrekkers van het rugwerk zijn opgesteld in de achterzijde van de kast van het rugwerk.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk10
- Rugwerk9
- Pedaal6
Totaal aantal stemmen23
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurWerckmeister III

Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Fluit 4', Octaaf 2', Fluit 2', Cornet IV sterk (discant) - 1686, Mixtuur IV sterk - 1686, Cimbel IV-VI sterk - 1977, Trompet 8' - 1720, Tremulant.
Rugwerk (C-c'''): Holpijp 8' - 1686, Prestant 4' - 1686, Fluit 4' - 1686, Nasard 3' - 1977, Octaaf 2' - 1720, Woudfluit 2' - 1720, Sexquialter II sterk - 1977, Mixtuur IV sterk - 1977, Dulciaan 8' - 1720, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 1860, Prestant 8' - 1860, Holfluit 8' - 1860, Octaaf 4' - 1860, Bazuin 16' - 1860, Trombone 8' - 1860.
Koppelingen: Manuaalkoppel (schuifkoppel), Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.

Overige dispositiegegevens
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de St. Nicolaaskerk te Stad Vollenhove is in 1686 door Appollonius Bosch, uit Amsterdam, geleverd, en heeft twee klavieren, vrij pedaal, 26 sprekende stemmen.
Organist de Heer A.H. Seidel.
Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet 4 st., Cimbel 3, 4 st., Mixtuur 2-4 st., Trompet 8', Vox Humana 8'.
Rugwerk: Prestant 4', Holpijp 8', Fluit 4', Octaaf 2', Woudfluit 2', Quint 1 1/2', Mixtuur 4 st., Sexquialter 2 st., Dulciaan 8'.
Pedaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8'.
Stomme Registers: Afsluitingen, Tremulant.
Verschillende disposities De dispositie na de werkzaamheden van Schnitger (1720) was:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Spitsfluit 4', Octaaf 2', Mixtuur IV-V-VI sterk, Cornet IV sterk (discant), Cymbel III sterk, Trompet 8', Vox Humana 8'.
Rugwerk: Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Nasard 3', Octaaf 2', Woudfluit 2', Mixtuur IV sterk, Sexquialter II sterk, Dulciaan 8'.
Aangehangen pedaal.
Literatuur
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Bij de foto's. - In: Het Orgel, jrg. 55 nr. 5, mei 1959.
  • Orgels in Overijssel / Maarten Seybel. - Sneek: Boeijenga, 1965.
  • De Grote Kerk van Vollenhove door de Eeuwen heen / artikel van Hans Erné.
  • Het orgel in de Grote- of St.Nicolaaskerk te Vollenhove gerestaureerd. - In: De Orgelvriend, jrg. 19 nr. 12, december 1977.
  • Bij de omslag : Dispositie Grote- of St.Nicolaaskerk - Vollenhove. - In: De Orgelvriend, jrg. 24 nr. 12, december 1982.
  • Orgels rond het IJsselmeer / Maarten Seybel, Aart Veldman. - Houten: Den Hertog B.V., 1984.
  • Al 300 jaar klinkt het orgel in de St.Nicolaaskerk te Vollenhove / G. Doekes, S. Zwanepol. - 1986.
  • Het 'Hollandse' orgel in de periode van 1670 tot 1730 : Een architectuurhistorische en organologische studie over de orgelbouw in Nederland, met name in de gewesten Holland, Zeeland, Utrecht en Gelderland / A.H. Vlagsma. - Alphen aan den Rijn : Canaletto, 1992.
  • Het historische orgel in Nederland 1479 - 1725 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 1).
  • Overijsselse orgels uit de periode 1450 tot 1825 / Auke H. Vlagsma. - Elburg : Nationaal Orgelmuseum, 2022.
Opnamen
  • J.S. Bach : Trio Sonatas BWV 525-530 / Manuel Tomadin. - Brilliant Classics 96438 (CD). - 2022.
  • Johann Sebastian Bach (1685-1750) / Minne Veldman. - STH Records CD 1414042 (CD). - 2014.
  • Johan Bredewout speelt eigen koraalbewerkingen. - Orca Music OM 94027 (CD). - 1996.
  • The majestic organ. - Superclub Classics. - SP 45010 (CD). - Opnamen uit 1996.
  • St. Nicolaaskerk Vollenhove / Wouter van den Broek. - Fidelio Prestant 6604 (CD). - 1990. - (Nederlandse orgelpracht).
  • J.S. Bach Orgelwerken 2 / Bram Beekman. - LBCD 26/27 (dubbel-CD). - 1990.
  • J.S. Bach (3) : Orgelwerken / Organworks : gespeeld op monumentale historische orgels / played on important historical organs / Ewald Kooiman. - KMK 2005/6 (2LP). - 1979.
YouTube J.S.Bach - Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ - BWV 639 (18 juli 2013)


Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 2 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 14 August 2014.
Foto: Jaap Huttenga
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 12 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde