Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Marcel Pelt. Date: April 2007.

Photo: Marcel Pelt

Wognum, Nederland (Noord-Holland) - Protestantse Kerk

Forwarded from: Amsterdam - Rooms-Katholieke Kerk "De Star" (1787 - 1880)

Municipal: Medemblik
Address: Raadhuisstraat 15, 1687 AH, Wognum

Description nr.: 1002809.
Stichting Orgelcentrum card number: GR1355 (Leichel-orgel, situatie 1962).

Built by: Johannes Josephus Mitterreither (1787)
The organ contains older material: Organ case, prospect pipes, bellows from 1892 by Friedrich Wilhelm Leichel & Zn.

YearBuilderOpusActivity
1892 Friedrich Wilhelm Leichel & Zn.  new organ
1933 Hendrick Wicher Flentrop  restoration
1787 Johannes Josephus Mitterreither  new organ
1816 Leonard van den Brink  enlargement
1978 firma Jos H. Vermeulen  restoration

  • In 1892 bouwde Friedrich Wilhelm Leichel een orgel voor de Hervormde Kerk in Wognum. Het had 24 registers op twee manualen en pedaal. Het zou het eerste orgel zijn dat in Nederland werd gebouwd met Röhren-Pneumatik. In 1933 werd het instrument door Hendrik Wicher Flentrop gerestaureerd. Daarbij is de speeltafel gemoderniseerd en werd de dispositie gewijzigd.
  • Het binnenwerk van Leichel is in 1976 afgebroken. Het werd vervangen door een historisch instrument van Johannes Mitterreither uit 1787. Het is afkomstig uit de rooms-katholieke kerk "De Star" in Amsterdam, waar het door Mitterreither in 1787 werd gemaakt. Het had oorspronkelijk slechts één manuaal. In 1816 is het door Van den Brink met een tweede klavier uitgebreid. Het orgel verhuisde in 1880 naar Beverwijk, en kwam daarna weer terug naar Amsterdam, naar de Vredeskerk (Onze Lieve Vrouwe Koningin van de Vrede). In 1978 is het instrument ingebouwd in de kas van Leichel. Adviseurs bij de werkzaamheden waren Willem Talsma en Hans van der Harst. Op 26 november 1978 nam men het hernieuwde orgel in gebruik, tegelijk met het eveneens geheel gerestaureerde kerkgebouw. De nieuwe Dulciaan van het positief is later geplaatst.
  • In 2024 is een revisie voltooid. Dit omvatte onder meer een volledige schoonmaak, plaatsing van een nieuwe balg, de Sexquialter (I-II sterk) vervangen door Quint 3’, Dulciaan verlengd zodat deze beter klinkt, beschadigd pijpwerk hersteld, alle schuimringen op de windladen vervangen door viltringen en tenslotte orgel gestemd in Neidhardt-Kleine stad.

Short list of all locations the organ has been
1787AmsterdamRooms-Katholieke Kerk "De Star"
1880BeverwijkOnbekend
ca. 1920AmsterdamVredeskerk
1978WognumHervormde Kerk

Technical data
Number of stops per division
- Hoofdwerk10
- Positief7
- Pedaalaangehangen
Total number of stops17
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
Pitcha' = 440 Hz
TemperamentNeidhardt-Kleine stad
Wind pressure73 mm

Specification
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8' - front 1890, Holpijp 8', Fluit Travers 8' (discant) - 1810, Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3' - 2024, Super Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk (1 1/3'), Trompet 8' (B/D) - 1978.
Positief (C-f'''): Bourdon 8' - 1816, Viola di Gamba 8' - 1816, Prestant 4' - 1978, Fluit 4' - 1816, Gemshoorn 2' - 1816, Flageolet 1' - 1978, Dulciaan 8' - na 1978/2024.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.

Compound stopComposition
Mixtuur III-IV sterk C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Sexquialter I-II sterk C: 2 2/3'. c': 2 2/3' - 1 3/5'.
Other specifications
Different specifications
  • The original specification of Leichel (1892) was:
    Hoofdmanuaal (C-f'''): Prestant 16', Prestant 8', Viola di Gamba 8', Gemshoorn 8', Holfluit 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk, Trompet 8'.
    Bovenmanuaal (C-f'''): Vioolprestant 8', Salicionaal 8', Fluit Traverse 8', Lieflijk Gedakt 8', Fugara 4', Roerfluit 4', Harmonika II-III sterk, Clarinet 8'.
    Pedaal: (C-d') Violonbas 16', Subbas 16', Octaafbas 8'.
    Koppelingen: Manuaalkoppeling, Pedaal - Hoofdmanuaal.
    Speelhulpen: Combinatiepedaal, 3 vaste combinaties (piano - forte - tutti), Rollzweller.

  • The stop list was, after the 1933 restoration by Flentrop:
    Manuaal I (C-f'''): Prestant 16', Prestant 8', Gamba 8', Gemshoorn 8', Holfluit 8', Gedekt 8', Octaaf 4', Flûte Harmonique 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Trompet 8'.
    Manuaal II (in zwelkast) (C-f'''): Vioolprestant 8', Salicionaal 8', Voix Céleste 8' (c°-f'''), Fluit Travers 8', Lieflijk Gedekt 8', Fugara 4', Roerfluit 4', Harmonia Aetheria, Clarinet 8'.
    Pedaal (C-d'): Violonbas 16', Subbas 16', Octaafbas 8'.
    Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
    Speelhulpen: Automatisch piano-pedaal, vaste combinaties.

Literature
  • Binnenland. - In: Het Orgel Maandblad voor Organisten, 7de Jaargang, No. 5, 15 Juli 1892.
  • Binnenland. - In: Het Orgel Maandblad voor Organisten, 7de Jaargang, No. 6, 15 Augustus 1892.
  • Berichten. - In: Het Orgel, 31e Jaargang No. 1, October 1933.
  • Het orgel in de Nederlandse Hervormde Kerk te Wognum / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 75 nr. 1, januari 1979.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • Het historische orgel in Nederland 1886 - 1894 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2007. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 12).
Other sources
  • Marcel Pelt

Photo: Henk Brussee.
Photo: Henk Brussee
Source: Postcard. Date: 1962.
Source: Postcard
Photo: Marcel Pelt. Date: April 2007.
Photo: Marcel Pelt
Photo: Tjalling Roosjen. Date: 17 August 2013.
Photo: Tjalling Roosjen