Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel

Bild: Marcel Pelt. Datering: April 2007.

Bild: Marcel Pelt

Wognum, Nederland (Noord-Holland) - Protestantse Kerk

Weitergeleitet von: Amsterdam - Rooms-Katholieke Kerk "De Star" (1787 - 1880)

Gemeinde: Medemblik
Adresse: Raadhuisstraat 15, 1687 AH, Wognum

Beschreibung nr.: 1002809.
Kartennummer "Stichting Orgelcentrum": GR1355 (Leichel-orgel, situatie 1962).

Gebaut von: Johannes Josephus Mitterreither (1787)
Die Orgel enthält älteren Material: Organ case, prospect pipes, bellows aus 1892 von Friedrich Wilhelm Leichel & Zn.

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1892	Friedrich Wilhelm Leichel & Zn.		Neubau
1933	Hendrick Wicher Flentrop		Restaurierung
1787	Johannes Josephus Mitterreither		Neubau
1816	Leonard van den Brink		Vergrößerung
1978	firma Jos H. Vermeulen		Restaurierung

In 1892 bouwde Friedrich Wilhelm Leichel een orgel voor de Hervormde Kerk in Wognum. Het had 24 registers op twee manualen en pedaal. Het zou het eerste orgel zijn dat in Nederland werd gebouwd met Röhren-Pneumatik. In 1933 werd het instrument door Hendrik Wicher Flentrop gerestaureerd. Daarbij is de speeltafel gemoderniseerd en werd de dispositie gewijzigd.
Het binnenwerk van Leichel is in 1976 afgebroken. Het werd vervangen door een historisch instrument van Johannes Mitterreither uit 1787. Het is afkomstig uit de rooms-katholieke kerk "De Star" in Amsterdam, waar het door Mitterreither in 1787 werd gemaakt. Het had oorspronkelijk slechts één manuaal. In 1816 is het door Van den Brink met een tweede klavier uitgebreid. Het orgel verhuisde in 1880 naar Beverwijk, en kwam daarna weer terug naar Amsterdam, naar de Vredeskerk (Onze Lieve Vrouwe Koningin van de Vrede). In 1978 is het instrument ingebouwd in de kas van Leichel. Adviseurs bij de werkzaamheden waren Willem Talsma en Hans van der Harst. Op 26 november 1978 nam men het hernieuwde orgel in gebruik, tegelijk met het eveneens geheel gerestaureerde kerkgebouw. De nieuwe Dulciaan van het positief is later geplaatst.

Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat

1787	Amsterdam	Rooms-Katholieke Kerk "De Star"
1880	Beverwijk	Onbekend
ca. 1920	Amsterdam	Vredeskerk
1978	Wognum	Hervormde Kerk

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk	10
- Positief	7
- Pedaal	aangehangen
Gesamtzahl der Stimmen	17
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests
Tonhöhe	a' = 440 Hz
Temperatur	Equal temperament
Winddruck	73 mm

Disposition
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8' - front 1890, Holpijp 8', Fluit Travers 8' (discant) - 1810, Octaaf 4', Roerfluit 4', Super Octaaf 2', Sexquialter I-II sterk (2 2/3'), Mixtuur III-IV sterk (1 1/3'), Trompet 8' (B/D) - 1978.
Positief (C-f'''): Bourdon 8' - 1816, Viola di Gamba 8' - 1816, Prestant 4' - 1978, Fluit 4' - 1816, Gemshoorn 2' - 1816, Flageolet 1' - 1978, Dulciaan 8' - na 1978.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.

Gemischte Stimme	Zusammensetzung
Mixtuur III-IV sterk	C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Sexquialter I-II sterk	C: 2 2/3'. c': 2 2/3' - 1 3/5'.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen	The original specification of Leichel (1892) was: Hoofdmanuaal (C-f'''): Prestant 16', Prestant 8', Viola di Gamba 8', Gemshoorn 8', Holfluit 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk, Trompet 8'. Bovenmanuaal (C-f'''): Vioolprestant 8', Salicionaal 8', Fluit Traverse 8', Lieflijk Gedakt 8', Fugara 4', Roerfluit 4', Harmonika II-III sterk, Clarinet 8'. Pedaal: (C-d') Violonbas 16', Subbas 16', Octaafbas 8'. Koppelingen: Manuaalkoppeling, Pedaal - Hoofdmanuaal. Speelhulpen: Combinatiepedaal, 3 vaste combinaties (piano - forte - tutti), Rollzweller. The stop list was, after the 1933 restoration by Flentrop: Manuaal I (C-f'''): Prestant 16', Prestant 8', Gamba 8', Gemshoorn 8', Holfluit 8', Gedekt 8', Octaaf 4', Flûte Harmonique 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Trompet 8'. Manuaal II (in zwelkast) (C-f'''): Vioolprestant 8', Salicionaal 8', Voix Céleste 8' (c°-f'''), Fluit Travers 8', Lieflijk Gedekt 8', Fugara 4', Roerfluit 4', Harmonia Aetheria, Clarinet 8'. Pedaal (C-d'): Violonbas 16', Subbas 16', Octaafbas 8'. Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II. Speelhulpen: Automatisch piano-pedaal, vaste combinaties.

Übrige dispositiondaten

Mehrere dispositionen

The original specification of Leichel (1892) was:
Hoofdmanuaal (C-f'''): Prestant 16', Prestant 8', Viola di Gamba 8', Gemshoorn 8', Holfluit 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk, Trompet 8'.
Bovenmanuaal (C-f'''): Vioolprestant 8', Salicionaal 8', Fluit Traverse 8', Lieflijk Gedakt 8', Fugara 4', Roerfluit 4', Harmonika II-III sterk, Clarinet 8'.
Pedaal: (C-d') Violonbas 16', Subbas 16', Octaafbas 8'.
Koppelingen: Manuaalkoppeling, Pedaal - Hoofdmanuaal.
Speelhulpen: Combinatiepedaal, 3 vaste combinaties (piano - forte - tutti), Rollzweller.

The stop list was, after the 1933 restoration by Flentrop:
Manuaal I (C-f'''): Prestant 16', Prestant 8', Gamba 8', Gemshoorn 8', Holfluit 8', Gedekt 8', Octaaf 4', Flûte Harmonique 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Trompet 8'.
Manuaal II (in zwelkast) (C-f'''): Vioolprestant 8', Salicionaal 8', Voix Céleste 8' (c°-f'''), Fluit Travers 8', Lieflijk Gedekt 8', Fugara 4', Roerfluit 4', Harmonia Aetheria, Clarinet 8'.
Pedaal (C-d'): Violonbas 16', Subbas 16', Octaafbas 8'.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
Speelhulpen: Automatisch piano-pedaal, vaste combinaties.

Literatur

Binnenland. - In: Het Orgel Maandblad voor Organisten, 7de Jaargang, No. 5, 15 Juli 1892.
Binnenland. - In: Het Orgel Maandblad voor Organisten, 7de Jaargang, No. 6, 15 Augustus 1892.
Berichten. - In: Het Orgel, 31e Jaargang No. 1, October 1933.
Het orgel in de Nederlandse Hervormde Kerk te Wognum / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 75 nr. 1, januari 1979.
Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
Het historische orgel in Nederland 1886 - 1894 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2007. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 12).

Bild: Marcel Pelt

Bild: Henk Brussee

Quelle: Postcard

Bild: Tjalling Roosjen