Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 10 July 2010.

Foto: Michiel van 't Einde

Huizum, Nederland (Fryslân) - Dorpskerk
Gemeente: Leeuwarden
Adres: Huizum-Dorp 67, 8934 BS, Leeuwarden

Beschrijving nr.: 1002364.

Gebouwd door: L. van Dam & Zonen (1849)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1849 L. van Dam & Zonen  nieuwbouw
1888 Johan Frederik Kruse  diverse werkzaamheden
1909 Pieter van Dam  restauratie
1947 J. Vaas & T. Bron  diverse werkzaamheden
1955 Bakker & Timmenga  restauratie
2015 Bakker & Timmenga  restauratie

  • Het orgel in de Dorpskerk van Huizum is gebouwd in 1849 door de firma Van Dam. De gebroeders Van Dam hebben bij de bouw veel pijpwerk gebruikt van het oude orgel, dat waarschijnlijk in 1727 is gebouwd door Christian Müller. Het nieuwe orgel werd gebouwd met twee manualen en pedaal. Het werd in 1888 gereviseerd door Johan Frederik Kruse, zonder iets te veranderen. In 1909 werden de drie spaanbalgen bij een restauratie van het instrument door de firma Van Dam vervangen door een magazijnbalg. In 1947 werd het pedaalklavier door de firma Vaas & Bron vervangen door een nieuw exemplaar met een omvang van 27 toetsen.
  • Het orgel onderging in 1954-1955 een grote restauratie, uitgevoerd door Bakker & Timmenga. Adviseur was Willem Hülsmann, die ook het orgel bespeelde tijdens de heringebruikneming op 23 maart 1955, in samenwerking met Bauke Zijlstra, organist van de kerk. Tijdens de restauratie is de Cornet vervangen door een nieuwe Mixtuur III-IV sterk en de Salicionaal door een Sesquialter. Het toegevoegde pedaal werd voorzien van een Bourdon 16'-transmissie van het hoofdwerk en een pedaalkoppeling naar het hoofdwerk. Tot slot is het pijpwerk verschoven en aangevuld met een halve toon om de toonhoogte aan te passen.
  • In 2015 is het orgel opnieuw gerestaureerd door Bakker & Timmenga. Theo Jellema was de adviseur. Een doel was de reconstructie van de originele dispositie, met behoud van enkele technische aanpassingen uit latere tijden, zoals de balg en de grotere pedaalomvang. Cornet en Salicionaal zijn gereconstrueerd naar voorbeelden van Van Dam uit dezelfde bouwperiode. Het pijpwerk werd op zijn oorspronkelijke plaats teruggezet. Het orgel is op 11 december 2015 weer in gebruik genomen met een concert door Theo Jellema.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk8
- Bovenwerk6
- Pedaal1 (0)
Totaal aantal stemmen15 (14)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 442,8 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk74 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - 1849/1955, Prestant 8', Holpijp 8' - oud, Octaaf 4' - oud, Quint 3' - oud, Woudfluit 2' - oud, Cornet III sterk (2 2/3') (discant) - 2015, Trompet 8' (B/D).
Bovenwerk (C-f'''): Fluit Dolce 8' - oud, Viooldigambe 8', Salicionaal 8' (discant) - 2015, Prestant 4', Fluit d'Amour 4', Gemshoorn 2', Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - transmissie (1955), Aangehangen.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk.
Speelhulpen: 2 afsluiters.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde van 1955 tot 2015:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 3', Woudfluit 2', Mixtuur III-IV sterk (1955), Trompet 8' (gedeeld).
Bovenwerk: Fluit Dolce 8', Viooldigambe 8', Prestant 4', Fluit d'Amour 4', Gemshoorn 2', Sexquialter II sterk (discant) (1955), Tremulant.
Pedaal: Bourdon 16' - transmissie (1955).
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk.
Literatuur
  • Leeuwarden musiceert : Leeuwarder muziekleven 1940-1985 / Th.P.A. Lambooy. - Drachten ; Leeuwarden : A.J. Osinga Uitgeverij, 1986.
  • Het historische orgel in Nederland 1840 - 1849 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 6).
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Het orgel in de dorpskerk van Huizum-Leeuwarden / Ad Fahner. - In: De Orgelvriend, jrg. 58 no. 6, juni 2016.
  • De orgels in de Dorpskerk van Leeuwarden-Huizum / J.D.Th. Wassenaar. - Elburg : Stichting tot behoud van het Nederlandse Orgel, 2016. - (Publicatie nr. 85).
Links https://www.orgelnieuws.nl/dam-orgel-dorpskerk-huizum-gerestaureerd/

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 10 July 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 10 July 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Ad Fahner. Datering: 15 December 2015.
Foto: Ad Fahner
Before restoration. Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 10 July 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Before restoration. Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 10 July 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 10 July 2010.
Foto: Michiel van 't Einde