Volledige beschrijving geselecteerd orgel
![Foto: Dirco Oskam. Datering: 17 September 2013. Foto: Dirco Oskam. Datering: 17 September 2013.](/orgbase/aw/wassenaar - oude kerk 1.jpg)
Foto: Dirco Oskam
Wassenaar, Nederland (Zuid-Holland) - Dorpskerk of Oude Kerk
Gemeente: Wassenaar
Adres: Plein 3, 2242 KB, Wassenaar
Website: https://pkn-wassenaar.nl/
Beschrijving nr.: 1001302.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1281.
Gebouwd door: Albertus Anthonie Hinsz (1769)
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-d'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Spits Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Fluit 2', Sexquialter II-III sterk (B/D) - 1974, Cornet IV sterk (discant), Mixtuur IV-V sterk (B/D), Trompet 8' (B/D), Vox Humana 8' - 1974.
Rugwerk (C-f'''): Prestant 8' (discant), Fluit Doux 8', Prestant 4', Fluit 4', Nasart 3' - 1974, Octaaf 2', Dulciaan 8', Tramulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1974, Trompet 8' - 1974.
Koppelingen: Manuaalkoppel (B/D), Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.
YouTube
Hinsz-orgel Dorpskerk Wassenaar / Rijk Jansen (2012)
![Foto: Dirco Oskam. Datering: 17 September 2013. Foto: Dirco Oskam. Datering: 17 September 2013.](/orgbase/aw/wassenaar - oude kerk 1.jpg)
Foto: Dirco Oskam
Wassenaar, Nederland (Zuid-Holland) - Dorpskerk of Oude Kerk
Gemeente: Wassenaar
Adres: Plein 3, 2242 KB, Wassenaar
Website: https://pkn-wassenaar.nl/
Beschrijving nr.: 1001302.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1281.
Gebouwd door: Albertus Anthonie Hinsz (1769)
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1769 | Albertus Anthonie Hinsz | nieuwbouw | 1792 | Lammert van Dam | uitbreiding | 1849 | Hinderik Berends Lohman | diverse werkzaamheden | 1939 | Gerrit van Leeuwen | restauratie en uitbreiding | 1979 | Oskar Metzler & Söhne | 454 | restauratie |
- In 1765 werd door de Wassenaarse kerkmeesters de opdracht gegeven aan Pieter Assendelft om een orgel voor de Dorpskerk te maken. Assendelft stierf echter in 1766, en de plannen moesten worden gewijzigd. Hij had wel een bestek gemaakt. In 1767 werd contact opgenomen met Hinsz, en deze kreeg de opdracht op 2 oktober 1767. Hij bouwde een één-klaviers orgel met aangehangen pedaal, dat op 12 november 1769 in gebruik werd genomen. In 1791 besloot men het orgel met een tweede klavier te laten uitbreiden. Hinsz was overleden, maar zijn meesterknecht Lambertus van Dam, die het orgel in onderhoud had, nam de opdracht aan. Hij bouwde een rugwerk met zeven stemmen. In 1792 was het werk gereed. Het merkwaardige van deze verbouwing was dat de beide klavieren geen gelijke omvang hadden: het oude hoofdwerk liep tot d''', maar het nieuwe rugwerk tot f'''. De frontpijpen hadden veel onderhoud nodig; ze moesten geregeld opnieuw gefoelied of verzilverd worden. H.B. Lohman leverde in 1849 nieuwe frontpijpen. Het orgel bleef de gehele negentiende eeuw ongewijzigd.
- Tussen 1885 en 1937 is er wel verscheidene keren aan het orgel gesleuteld, zodat het oorspronkelijke karakter behoorlijk werd aangetast. Zo verschoof P.C. Bik in 1885 de Prestant 4' op tot een 8' (rugwerk), er werd een Cello 8' geplaatst en een Vox Celeste. In 1938-1939 maakte Van Leeuwen een vrij pedaal op een pneumatische lade. Op advies van de organist H.L. Oussoren werd het ook een halve toon verhoogd door het pijpwerk in te korten.
- In 1958 werd een restauratie uitgevoerd, waarbij het orgel in een werd gereconstrueerd volgens de toenmalige ideeën over barokorgels. De kwaliteit van het werk was niet optimaal, en de verwarming van de kerk speelde het instrument ook parten. In 1974 was het orgel zo goed als onbespeelbaar, en een grote restauratie was nodig.
- De firma Metzler & Zoon uit Zwitserland kreeg de opdracht. Zij reconstrueerden het orgel weer volgens de oorspronkelijke opzet, met behoud van het rugwerk. De kas werd weer in de oorspronkelijke lichte kleur (geel) geschilderd. Tevens maakte Metzler een vrij pedaal met twee stemmen op een zelfstandige lade. De restauratie werd in 1979 afgerond. Adviseurs waren H.L. Oussoren en Jan van Biezen.
Technische gegevens
Aantal registers per werk | |
- Hoofdwerk | 13 |
- Rugwerk | 7 |
- Pedaal | 2 |
Totaal aantal stemmen | 22 |
Toetstractuur | Mechanisch |
Registertractuur | Mechanisch |
Windlade(n) | Sleepladen |
Toonhoogte | 1/2 toon onder normaal |
Temperatuur | Werckmeister |
Dispositie
Hoofdwerk (C-d'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Spits Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Fluit 2', Sexquialter II-III sterk (B/D) - 1974, Cornet IV sterk (discant), Mixtuur IV-V sterk (B/D), Trompet 8' (B/D), Vox Humana 8' - 1974.
Rugwerk (C-f'''): Prestant 8' (discant), Fluit Doux 8', Prestant 4', Fluit 4', Nasart 3' - 1974, Octaaf 2', Dulciaan 8', Tramulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1974, Trompet 8' - 1974.
Koppelingen: Manuaalkoppel (B/D), Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.
Vulstem | Samenstelling |
Mixtuur IV-V sterk (Hoofdwerk) | C: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. c'': 5 1/3' - 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2'. |
Cornet IV sterk discant (Hoofdwerk) | c': 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2'. g'': 4' - 4' - 3 1/5' - 2'. |
Sesquialter II sterk (Hoofdwerk) | C: 2 2/3' - 1 3/5'. |
Overige dispositiegegevens | |
---|---|
Knock (1788) |
Manuaal: Bourdon 16', Praestant 8', Holpyp 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Sifflet 1' (discant), Sexquialter II-III sterk (gedeeld), Cornet III sterk (discant), Mixtuur III-V sterk (gedeeld), Trompet 8' en Vox Humana 8'. Aangehangen pedaal. |
Verschillende disposities |
|
Literatuur |
|
Opnamen |
|
Links |
http://www.orgelzhwest.nl/dorpskerk_wassenaar.html |