Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Marcel Pelt
, Nederland (Noord-Holland) - De Swaen (Evangelisch Lutherse Kerk)
Gemeinde: Edam-Volendam
Adresse: Voorhaven 135, 1135 BP, Edam
Beschreibung nr.: 1000837.
Gebaut von: Gideon Thomas Bätz (1809)
Die Orgel enthält älteren Material: Fama 8' (reed stop) aus 1770 von Christian Ernst Friederici
Technische Daten
Disposition
Manuaal I (C-f''', geteilt zwischen b°/c'): Prestant 8', Fluit Travers 8' (discant), Octaaf 4', Quint 3', Mixtuur II-IV sterk (2') (B/D).
Manuaal II (C-f''', geteilt zwischen b°/c'): Holpijp 8' (B/D), Roerfluit 4', Octaaf 2', Fama 8' (discant).
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppeln: Klavierkoppel (gehalveerd).
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant.
Bild: Marcel Pelt
, Nederland (Noord-Holland) - De Swaen (Evangelisch Lutherse Kerk)
Gemeinde: Edam-Volendam
Adresse: Voorhaven 135, 1135 BP, Edam
Beschreibung nr.: 1000837.
Gebaut von: Gideon Thomas Bätz (1809)
Die Orgel enthält älteren Material: Fama 8' (reed stop) aus 1770 von Christian Ernst Friederici
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1809 | Gideon Thomas Bätz | Neubau | 1899 | G.F. Jurjaansz | Verschiedene Tätigkeiten | 1941 | Hendrick Wicher Flentrop | Verschiedene Tätigkeiten | 2023 | Van Rossum Orgelbouw | Restaurierung |
- Het orgel in de Lutherse Kerk in Edam, die gebouwd is tussen 1739 en 1741, dateert uit 1809. Het is gemaakt door Gideon Thomas Bätz. Het orgel kon worden gekocht dankzij een legaat van duizend gulden. Bätz had het instrument al gebouwd. Op het tweede manuaal is een Fama 8' aanwezig. Dit is een Trompetregister met enge bekers. Het is afkomstig van het orgel uit de Broederkerk van de Evangelische Broedergemeente te Zeist uit 1770. Dit orgel was gebouwd door Chr.E. Frederici, en werd in 1808 door Bätz gerestaureerd. Hierbij verving hij de Fama door een nieuwe Trompet 8'.
- Bij het plaatsen van het orgel kwam Bätz ruimte te kort. Om het orgel toch te kunnen opstellen plaatste hij het front op de balustrade, de beide balgen onder de klaviatuur en de hoofdwerklade onder in het orgel achter de balustrade. Op 15 november 1809 werd het orgel geëxamineerd door G. Veenman, organist van de Grote Kerk in Edam. Op 16 november is het in gebruik genomen. Het orgel is vrijwel niet gewijzigd. In 1941 is de windvoorziening door Flentrop geëlectrificeerd. De blaasbalg is in 1899 vervangen door G.F. Jurriaans.
- Het orgel is in 2022-2023 gerestaureerd door de firma Van Rossum. Het werd geheel hersteld is in januari 2023 herplaatst in de kerk. Het gebouw is niet meer als kerkgebouw in gebruik, en heeft de naam 'De Swaen' gekregen. Op 16 febuari 2023 is het orgel weer in gebruik genomen.
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Manuaal I | 5 |
| - Manuaal II | 4 |
| - Pedaal | aangehangen |
| Gesamtzahl der Stimmen | 9 |
| Tastentraktur | Mechanical |
| Registertraktur | Mechanical |
| Windlade(n) | Slider chests |
| Tonhöhe | a' = 415 Hz |
| Temperatur | Valotti (1/6'-komma) |
| Winddruck | 62 mm |
Disposition
Manuaal I (C-f''', geteilt zwischen b°/c'): Prestant 8', Fluit Travers 8' (discant), Octaaf 4', Quint 3', Mixtuur II-IV sterk (2') (B/D).
Manuaal II (C-f''', geteilt zwischen b°/c'): Holpijp 8' (B/D), Roerfluit 4', Octaaf 2', Fama 8' (discant).
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppeln: Klavierkoppel (gehalveerd).
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant.
| Gemischte Stimme | Zusammensetzung |
| Mixtuur II-IV sterk | C: 2' - 1 1/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. |
| Literatur |
|
| Aufnahmen |
Historische orgels in Edam bespeeld door Willem Poot. - Stichting Orgelkring Waterland (eigen beheer) (dubbel-lp). - 1984. |
| Weblinks |
https://www.orgelnieuws.nl/batz-orgel-protestantse-kerk-de-swaen-edam-gerestaureerd/ |
 |
 |