Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: ©Paul M.R. Maeyaert. Datering: 1 June 2019.

Foto: ©Paul M.R. Maeyaert

Lede, België (Oost-Vlaanderen) - Sint Martinuskerk
Gemeente: Lede
Streek:Vlaanderen
Adres: Markt 14, 9340, Lede

Beschrijving nr.: 2023368.

Gebouwd door: Nicolaes Le Royer (1643)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1643 Nicolaes Le Royer  nieuwbouw
1781 Lambertus-Benoit Van Peteghem  uitbreiding
1952 Joseph Loncke & Zn.  ombouw
2022 Lapon Orgelbouw  restauratie

  • Nicolaes Le Royer (II) bouwde in 1642-1643 een orgel voor de Sint Martinuskerk in Lede. De orgelkas werd vervaardigd door Jan Suetincs. Het was een tweeklaviers orgel zonder pedaal, met mogelijk achttien registers. Door Lambertus Benoit Van Peteghem is het orgel in 1775-1781 omgebouwd en uitgebreid. De kas werd verbreed met zijvelden. Verder is een aangehangen pedaal geplaatst. Het Positief stond opgesteld in een kleine ondiepe kas, waarop teven de zitplaats voor de organist was gerealiseerd.
  • Het orgel werd in 1951-1952 omgebouwd door de firma Jos. Loncke & Zn. onder advies van Gabriël Verschraegen. Het werd zeer ingrijpend gewijzigd met als resultaat een veel groter tweeklaviers orgel met electropneumatische tractuur. Een derde werk, het zogenoemde 'Hulpwerk' had geen eigen manuaal. Het vernieuwde instrument werd gewijd op 14 september 1952.
  • Plannen voor een restauratie en reconstructie naar 1781 werd vanaf 1998 gemaakt. De werkzaamheden zijn uiteindelijk pas in 2019-2022 uitgevoerd door Jan Lapon. De dispositie en technische opstelling uit 1781 is hersteld, met toevoeging van een vrij pedaal met zeven registers.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk13
- Positief7
- Pedaal7
Totaal aantal stemmen27
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 403 Hz
Temperatuurd'Alembert-Rousseau
Winddruk83 mm

Dispositie
Hoofdwerk (CD-f'''): Montre 8' - old, Bourdon 8' - old, Prestant 4' - old, Flûte 4' - old, Nazard 3' - old, Doublette 2' - old, Tierce 1 3/5' - old, Cornet V sterk, Fourniture/Cimbal II sterk, Trompet 8' - old, Hoijboij 8' (D), Voix Humaine 8', Clairon 4' (B) - old.
Positief (CD-f'''): Bourdon 8' - old, Prestant 4' - old, Flûte 4' - old, Doublette 2' - old, Cornet III sterk, Fourniture II sterk, Cromhorn 8' (B/D) - old.
Pedaal (CD-d'): Subbas 16', Oktaafbas 8', Octaaf 4', Fourniture IV sterk, Bazuin 16', Trompet 8', Clairon 4'.
Overige registers: Rossignol, Moesel.
Koppelingen: Hoofdwerk - Positief, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief.
Speelhulpen: Tremblant.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Van 1952 tot 2019 luidde de dispositie:
Groot Orgel (C-g'''): Gedekt 16', Prestant 8', Roergedekt 8', Oktaaf 4', Zwegel 2', Vulwerk 4 koren, Trompet 8'.
Positief (C-g'''): Gedekt 8', Prestant 4', Fluit 4', Nazaard 2 2/3', Nachthoorn 2', Terts 1 3/5', Stemmeke 1', Kornet 5 koren.
Reciet (C-g'''): Zweving, Gemshoorn 8', Wilgenpijp 8', Fluit 4', Oktaaf 2', Cimbelstem 3 koren, Kromhoorn 8'.
Pedaal (C-f'): Gedektbas 16', Zachtbas 16', Oktaafbas 8', Gedekt 8', Koraalbas 4', Bazuin 16'.
Literatuur
  • Het historisch orgel in Vlaanderen : Deel I Oost-Vlaanderen / Ghislain Potvlieghe. - Brussel : Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur, Rijksdienst voor Monumenten- en Landschapzorg, 1974.
  • De restauratie van het orgel in de Sint-Martinuskerk te Lede / Jef Braekmans. - In: Orgelkunst, jaargang 45, nr. 2, juni 2022.