Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: firma Jos. Stevens. Datering: 1930.

Foto: firma Jos. Stevens

Brussel, België (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) - Paleis voor Schone Kunsten (Palais des Beaux-Arts) (BOZAR), Salle Henry le Boeuf
Gemeente: Brussel
Streek:Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Adres: Ravensteinstraat 23, 1000, Brussel
Website: http://www.bozar.be/

Beschrijving nr.: 2016287.

Gebouwd door: Georg Westenfelder (2000)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1930	firma Jos Stevens		nieuwbouw
2000	Georg Westenfelder		nieuwbouw in bestaande kas
2017	Georg Westenfelder		restauratie en uitbreiding

George Westenfelder bouwde in de jaren 1998-2000 een groot concertorgel voor de Salle Henry le Boeuf van het Paleis voor Schone Kunsten (Palais des Beaux-Arts in Brussel). Het is geplaatst in een kas, die ontworpen werd door Victor Horta voor het orgel van Stevens, dat in de jaren 1925-1930 werd gebouwd voor de Société Philharmonique. Dit orgel werd gebouwd onder advies van Paul De Maleingreau. Op 6 november 1930 werd het in gebruik genomen met een concert door Paul De Maleingreau en Joseph Jongen. Door een brand in 1967 raakte het instrument zwaar beschadigd. Het binnenwerk is daarop verwijderd en opgeslagen. Sinds 1972 stond er een klein Flentrop-orgel in de zaal.
Het nieuwe orgel heeft vier manualen, waarvan het vierde manuaal is verbonden met een synthesizer. Het gehele orgel is voorzien van MIDI en kan met behulp van een beeldscherm worden geprogrammeerd. Er is één vrij register, de Tuba Mirabilis, dat naar keuze op ieder manuaal en het pedaal kan worden gebruikt.
Op zaterdag 10 juli 2010 deed zich ernstige wateroverlast voor als gevolg van zware regenval. Het orgel raakte hierdoor zwaar beschadigd. De schade is in de jaren daarna hersteld. Op 15 september 2017 ishet orgel weer in gebruik genomen met een concert door Olivier Latry.
Op 18 januari 2021 brak er brand uit in het pand. Het orgel is door water beschadigd en restauratie van het instrument is noodzakelijk.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Grand Orgue	15
- Positif	15
- Récit	19
- Vrij koppelbaar register	1
- Pédale	10
Totaal aantal stemmen	60
Toetstractuur	Electrisch
Registertractuur	Electrisch
Windlade(n)	Sleepladen
	Syncordia-tractuur

Dispositie
Grand Orgue (C-c''''): Montre 16', Bourdon 16', Montre 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon à Cheminée 8', Gambe 8', Prestant 4', Flûte 4', Quinte 2 2/3', Doublette 2', Cornet 5 rangs, Fourniture 5 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Positif (C-c''''): Quintaton 16', Principal 8', Flûte Ouverte 8', Bourdon 8', Salicional 8', Unda Maris 8', Prestant 4', Flûte à Cheminée 4', Nazard 2 2/3', Quarte de Nazard 2', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/3', Plein Jeu 4 rangs, Clarinette 16', Cromorne 8'.
Récit (C-c''''): Bourdon 16', Principal 8', Flûte Major 8', Cor de Nuit 8', Gambe 8', Voix Céleste 8', Prestant 4', Flûte Traversière 4', Quinte Harmonique 2 2/3', Octavin 2', Tierce Harmonique 1 3/5', Piccolo 1', Carillon 3 rangs, Fourniture 5 rangs, Basson 16', Trompette 8', Hautbois 8', Vox Humana 8', Clairon 4'.
Vrij koppelbaar (C-c''''): Tuba Mirabilis 8'.
Pédale (C-g'): Soubasse 32', Soubasse 16', Flûte 16', Salicional 16', Flûte 8', Salicional 8', Flûte 4', Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Koppelingen: Accouplement du Positif au Grand Orgue, Accouplement du Récit au Grand Orgue, Octaves Graves du Récit au Grand Orgue, Accouplement du Récit au Positif, Tirasse Grand Orgue, Tirasse Positif, Tirasse Récit.
Speelhulpen: 4000 Setzercombinaties.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De dispositie van het Stevens-orgel uit 1930 luidde: Grand-Orgue (C-c''''): Diapason 16', Bourdon 16', Montre 8', Flûte Harmonique 8', Violoncelle 8', Salicional 8', Bourdon 8', Gros Nasard 5 1/3', Prestant 4', Bourdon 4', Flûte 4', Grosse Tierce 3 1/5', Nazard 2 2/3', Septième 2 2/7', Doublette 2', Fourniture 4 rangs, Cymbale 4 rangs, Bombarde 16' (gereserveerd), Trompette 8', Clairon 4'. Positif Expressif (C-c''''): Quintaton 16', Bourdon 8', Gemshorn 8', Salicional 8', Unda Maris 8', Flûte à Pavillon 8', Principal 4', Gemshorn 4', Flûte 4', Nazard 2 2/3', Octavin Harmonique 2', Tierce 1 3/5', Nasard 1 1/3', Septième 1 1/7', Piccolo 1', Trompette 8' (gereserveerd), Cromhorne 8', Trémolo. Récit Expressif (C-c''''): Dulciana 16', Bourdon 16', Dulciana 8', Diapason 8', Gambe 8', Flûte Traversière 8', Voix Céleste 8', Prestant 4', Dulciana 4', Flûte Octaviante 4', Octavin Harmonique 2', Larigot 1 1/3', Piccolo 1', Cornet 3 rangs, Basson 16', Trompette Harmonique 8', Clairon Harmonique 4', Musette 8', Voix Humaine 8', Trémolo. Pédale (C-g'): Contrebasse 32', Soubasse 32' (expressif), Contrebasse 16', Flûte 16', Soubasse 16' (expressif), Quinte 10 2/3' (expressif), Octave 8', Contrebasse 8', Flûte 8', Basse 8' (expressif), Tierce 6 2/5' (expressif), Quinte 5 1/3' (expressif), Septième 4 4/7' (expressif), Octave 4', Flûte 4', Octave 2', Basson 16' (expressif), Bombarde 16', Trompette 8', Basson 8' (expressif). Accouplements: Positif au Grand Orgue, Récit au Grand Orgue, Récit au Positif, Tirasse Grand Orgue, Tirasse Positif, Tirasse Récit, Tirasse Récit Octave Aiguë, Récit au Grand Orgue Octave Grave, Positif au Grand Orgue Octave Aiguë, Grand Orgue Octave Aiguë. Combinaisons: Anches Pédale, Anches Grand Orgue, Anches Positif, Anches Récit, Piano, Forte, Mezzo-Forte, Tutti, 4 Combinaisons Libres, Crescendo Général.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

De dispositie van het Stevens-orgel uit 1930 luidde:
Grand-Orgue (C-c''''): Diapason 16', Bourdon 16', Montre 8', Flûte Harmonique 8', Violoncelle 8', Salicional 8', Bourdon 8', Gros Nasard 5 1/3', Prestant 4', Bourdon 4', Flûte 4', Grosse Tierce 3 1/5', Nazard 2 2/3', Septième 2 2/7', Doublette 2', Fourniture 4 rangs, Cymbale 4 rangs, Bombarde 16' (gereserveerd), Trompette 8', Clairon 4'.
Positif Expressif (C-c''''): Quintaton 16', Bourdon 8', Gemshorn 8', Salicional 8', Unda Maris 8', Flûte à Pavillon 8', Principal 4', Gemshorn 4', Flûte 4', Nazard 2 2/3', Octavin Harmonique 2', Tierce 1 3/5', Nasard 1 1/3', Septième 1 1/7', Piccolo 1', Trompette 8' (gereserveerd), Cromhorne 8', Trémolo.
Récit Expressif (C-c''''): Dulciana 16', Bourdon 16', Dulciana 8', Diapason 8', Gambe 8', Flûte Traversière 8', Voix Céleste 8', Prestant 4', Dulciana 4', Flûte Octaviante 4', Octavin Harmonique 2', Larigot 1 1/3', Piccolo 1', Cornet 3 rangs, Basson 16', Trompette Harmonique 8', Clairon Harmonique 4', Musette 8', Voix Humaine 8', Trémolo.
Pédale (C-g'): Contrebasse 32', Soubasse 32' (expressif), Contrebasse 16', Flûte 16', Soubasse 16' (expressif), Quinte 10 2/3' (expressif), Octave 8', Contrebasse 8', Flûte 8', Basse 8' (expressif), Tierce 6 2/5' (expressif), Quinte 5 1/3' (expressif), Septième 4 4/7' (expressif), Octave 4', Flûte 4', Octave 2', Basson 16' (expressif), Bombarde 16', Trompette 8', Basson 8' (expressif).
Accouplements: Positif au Grand Orgue, Récit au Grand Orgue, Récit au Positif, Tirasse Grand Orgue, Tirasse Positif, Tirasse Récit, Tirasse Récit Octave Aiguë, Récit au Grand Orgue Octave Grave, Positif au Grand Orgue Octave Aiguë, Grand Orgue Octave Aiguë.
Combinaisons: Anches Pédale, Anches Grand Orgue, Anches Positif, Anches Récit, Piano, Forte, Mezzo-Forte, Tutti, 4 Combinaisons Libres, Crescendo Général.

Literatuur

Société Philharmonie de Bruxelles Palais des Beaux-Arts : Grande Salle de Concerts : Jeudi 6 novembre 1930 à 20 h. 30 : Récital Hors-Série Inauguration des Grandes Orgues.
Nieuwe orgels. - In: Musica Sacra, XXXVIIe jaar, no. 4, december 1930.
Het orgel in het Paleis van Schoone Kunsten te Brussel / Ferd. Timmermans. - In: Maandblad Het Orgel, 35e Jaargang No. 7, April 1938.
Orgel International 4/2000.
Een nieuw concertzaalorgel in Bozar te Brussel / Luk Bastiaens. - In: De Orgelvriend, jrg. 60, nr. 1, januari/februari 2018.
Actueel : Orgel kunstcentrum Bozar in Brussel onbruikbaar door brand / Gerco Schaap [red.]. - In: De Orgelvriend, jrg. 63 nr. 2, maart 2021.

Opnamen

Joseph Jongen : OEuvres pour orgue / Cindy Castillo. - Orgue en Wallonnie MEW 2001 (CD). - 2021.

Overige bronnen

Jörg R. Becker