Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Berlin - Katholische Pfarrkiche Heilig Kreuz (Wilmersdorf)

Berlin, Deutschland (Berlin) - Katholische Pfarrkiche Heilig Kreuz (Wilmersdorf)
Gemeente: Berlin
Adres: Hildegardstraße 3a, 10715, Berlin
Website: http://www.heilig-kreuz-berlin.de/

Beschrijving nr.: 2014519.

Gebouwd door: G.F. Steinmeyer und Co. (1927) - opus 1438

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1927 G.F. Steinmeyer und Co.1438 nieuwbouw
1973 Arndt Stephan  restauratie en uitbreiding
2000 Karl Schuke  diverse werkzaamheden
2007 Dirk Elsemann  restauratie en uitbreiding

  • De firma Steinmeyer leverde in 1927 een nieuw orgel aan de Heilig-Kreuzkirche in Berlin-Wilmersdorf. Hert front is een ontwerp van Wilhelm Fahlbusch. Adviseur bij de bouw was Otto Dunkelberg, domorganist in Passau. Op 10 april 1927 speelde Dunkelberg het orgel in. In 1973 voerde Stephan Arndt een restauratie uit. Daarbij werd de tractuur geëlectrificeerd en een negental registers werd vervangen door meer barokke stemmen. Adviseur bij deze werkzaamheden was Rudolf Heinemann.
  • Het kerkgebouw is eind twintigste eeuw geheel gerestaureerd. De firma Karl Schuke reviseerde in 2000 ook het orgel. Al vrij snel daarna werd het plan opgevat het orgel te herstellen in de oorspronkelijke staat, en ook het originele klankkarakter te reconstrueren. Er werd ook een derde manuaal toegevoegd, waarvoor grotendeels oud Steinmeyer-pijpwerk kon worden gebruikt. De nieuwe speeltafel is ook een oude van Steinmeyer, die van 1924 tot 1975 dienst deed in de Stephanskirche te Lindau. Deze werkzaamheden voerde Dirk Elsemann, organist van de kerk, uit in de jaren 2004-2007.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- I. Manual13
- II. Manual16
- III. Manual11
- Pedal14
Totaal aantal stemmen54
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Taschenladen

Dispositie
I. Manual (C-a'''): Principal 16', Principal 8', Gamba 8', Dolce 8', Gemshorn 8', Gedeckt 8', Harmonieflöte 8', Octav 4', Rohrflöte 4', Cornett 2-3 fach (2 2/3'), Mixtur 3-4 fach (2'), Tuba 16', Trompete 8'.
II. Manual (C-a'''): Bordun 16', Hornprincipal 8', Salicional 8', Vox Coelestis 8', Lieblich Gedeckt 8', Jubalflöte 8', Quintatön 8', Praestant 4', Traversflöte 4', Quinte 2 2/3', Flautino 2', Terz 1 3/5', Echocornett 5 fach (8'), Harmonia Aetherea 2-4 fach (2'), Trompete 8', Tremulant.
III. Manual (C-a'''): Principal 8', Aeoline 8', Vox Angelica 8', Gedeckt 8', Praestant 4', Soloflöte 4', Cornettino 2-3 fach (2 2/3'), Oboe 8', Physharmonica 8', Tremulant, Tremulant Physharmonica.
Pedal (C-f'): Majorbaß 32', Principalbaß 16', Kontrabaß 16', Subbaß 16', Zartbaß 16', Quintbaß 10 2/3', Octavebaß 8', Cello 8', Baßflöte 8', Choralbaß 4', Bombarde 32', Posaune 16', Baßtrompete 8', Klarine 4'.
Koppelingen: I. Manual - II. Manual, I. Manual - III. Manual, II. Manual - III. Manual, Pedal - I. Manual, Pedal - II. Manual, Pedal - III. Manual.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie luidde:
    Hauptwerk (C-g'''): Principal 16', Principal 8', Gamba 8', Dolce 8', Gemshorn 8', Gedeckt 8', Harmonieflöte 8', Octav 4', Rohrflöte 4', Rauschquinte 2 fach (2 2/3'), Mixtur 3-4 fach (2'), Trompete 8'.
    Schwellwerk (C-g'''): Bourdon 16', Hornprincipal 8', Salicional 8', Aeoline 8', Vox Coelestis 8', Lieblich Gedeckt 8', Jubalflöte 8', Quintatön 8', Praestant 4', Traversflöte 4', Flautino 2', Sesquialter 2 fach (2 2/3'), Harmonia Aetherea 2-4 fach (2'), Oboe 8', Tremulant.
    Pedal (C-f'): Kontrabaß 16', Subbaß 16', Zartbaß 16' (transmissie), Quintbaß 10 2/3', Octavbaß 8', Violoncello 8', Gedecktbaß 8' (transmissie), Choralbaß 4', Posaune 16'.
    Koppeln: Manual I - Manual II, Pedal - Manual I, Pedal - Manual II, Superoktavkoppel Manual I - Manual II, Suboktavkoppel Manual I - Manual II, Superoktavkoppel Manual II, Suboktavkoppel Manual II.
    Spielhilfen: 2 freie Kombinationen, Feste Kombinationen, Pianopedal, Walze.

  • Na de renovatie van 1973 was de dispositie:
    Hauptwerk (C-g'''): Principal 16', Octav 8', Gambe 8', Gemshorn 8', Gedackt 8', Octav 4', Rohrflöte 4', Quinte 2 2/3', Waldflöte 2', Mixtur 4 fach (2'), Jauchzend Pfeif 2 fach (1'+1/2'), Trompete 8'.
    Schwellwerk (C-g'''): Bourdon 16', Hornprincipal 8', Salicional 8', Vox Coelestis 8', Holzgedackt 8', Quintatön 8', Praestant 4', Traversflöte 4', Principal 2', Flautino 2', Sifflöte 1', Sesquialter 2 fach (2 2/3'), Scharf 4 fach (1 1/3''), Oboe 8', Tremulant.
    Pedal (C-f'): Kontrabaß 16', Subbaß 16', Zartbaß 16' (transmissie), Quintbaß 10 2/3', Octavbaß 8', Gedacktbaß 8' (transmissie), Nachthorn 4', Rohrflöte 2', Hintersatz 4 fach (4'), Posaune 16'.
    Koppeln: Manual I - Manual II, Pedal - Manual I, Pedal - Manual II.
    Spielhilfen: 3 freie Kombinationen.

Literatuur Die Steinmeyer-Elsemann-Orgel der kath. Pfarrkirche Heilig Kreuz, Berlin-Wilmersdorf / Dirk Elsemann. - In: Ars Organi, 55. Jahrgang, Heft 3, September 2007.
Opnamen Steinmeyer-Elsemann-Orgel : Kath. Kirche Heilig-Kreuz, Berlin-Wilmersdorf : Dirk Elsemann: Improvisationen / Dirk Elsemann. - Jubal Music 120501 (CD). - 2012. - (Orgellandschaft Berlin + Brandenburg ; Vol. 11).
Links http://www.heilig-kreuz-berlin.de/_rubric/detail.php?nr=1227&rubric=Kirchenmusik+-+Heilig+Kreuz&
http://www.st-marien-berlin.de/_rubric/index.php?rubric=Kirchenmusik+-+Heilig+Kreuz
https://organindex.de/index.php?title=Berlin/Wilmersdorf,_Heilig_Kreuz