Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.

Foto: Wolfgang Reich

Potsdam, Deutschland (Brandenburg) - Friedenskirche (Potsdam-Sanssouci)
Gemeente: Potsdam
Adres: Am Grünen Gitter, Potsdam
Website: http://evkirchepotsdam.de/frieden/system.asp

Beschrijving nr.: 2013659.

Gebouwd door: Gerald Woehl (2004)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas en pijpwerk uit 1847 van Johann Gottlieb Heise, Pijpwerk uit 1909 van Wilhelm Sauer Orgelbau, Pijpwerk uit 1930 van Alexander Schuke

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1847 Johann Gottlieb Heise  nieuwbouw
1848 Lang & Dinse  nieuwbouw
1867 Carl Eduard Gesell  diverse werkzaamheden
1909 Wilhelm Sauer Orgelbau  ombouw
1931 Alexander Schuke130 ombouw
2004 Gerald Woehl  nieuwbouw in bestaande kas

  • De Friedenskirche in Potsdam is gebouwd in zeer klassieke vorm, naar voorbeeld van de kerk van Sint Clement in Rome. Het gebouw werd gesticht door koning Friedrich Wilhelm IV. De kerk is in 1848 ingewijd. Gottlieb Heise bouwde in 1847/1848 een orgel voor de kerk met achttien stemmen, verdeeld over twee manualen en pedaal. Heise kwam tijdens de bouw te overlijden, waarna het instrument is voltooid door Wilhelm Lang en Ferdinand Dinse. De orgelkas bestond uit twee gedeelten, die verbonden werden met een tussenstuk dat het roosvenster vrij liet. Carl Eduard Gesell voerde in 1967 een revisie uit, waarbij het orgel werd uitgebreid tot 25 registers.
  • In 1909 is het ingrijpend verbouwd door Wilhelm Sauer. Deze plaatste nieuwe kegelladen, verving de mechaniek door pneumatiek en bouwde het tussenstuk vol. In de jaren 1930/1931 is het orgel door de firma Schuke geëlectrificeerd en uitgebreid. Het had nu 38 stemmen, verdeeld over drie klavieren en pedaal.
  • Toen in de jaren 1980-1990 een grondige restauratie nodig was, besloot men over te gaan tot nieuwbouw. De opdracht werd gegeven aan Gerald Woehl. Bij de bouw is de kas in de oorspronkelijke toestand teruggebracht. Er is veel pijpwerk opnieuw gebruikt. Het nieuwe orgel heeft 52 stemmen, verdeeld over drie manualen en pedaal. Het is in 2004 in gebruik genomen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk13
- Oberwerk13
- Schwellwerk14
- Pedal12 (9)
Totaal aantal stemmen52 (49)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurElectrisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hauptwerk (I. Manual) (C-a'''): Bordun 16', Principal 8', Gedackt 8', Flûte Harmonique 8', Gambe 8', Octave 4', Rohrflöte 4', Nasard-Quinte 2 2/3', Octave 2', Cornet 2-5 fach, Mixtur 6 fach (2'), Fagott 16', Trompete 8'.
Oberwerk (II. Manual, in zwelkast) (C-a'''): Gedackt 16', Principal 8', Konzertflöte 8', Aeoline 8', Geigenschwebung 8', Gedackt 8', Quintatön 8', Octave 4', Flauto Dolce 4', Viola d'Amour 4', Flageolet 2', Mixtur 4 fach (2'), Fagott 8', Tremulant.
Schwellwerk (III. Manual, in zwelkast) (C-a'''): Quintatön 16', Flauto Traverso 8', Viole de Gambe 8', Voix Céleste 8', Cor de Nuit 8', Flûte Octaviante 4', Quinte 2 2/3', Octavin 2', Tierce 1 3/5', Cornet 5 fach, Trompette Harmonique 8', Basson Hautbois 8', Vox Humana 8', Clairon Harmonique 4', Tremulant.
Pedal (C-f'): Untersatz 32' - akoestisch, Kontrabaß 16', Subbaß 16', Violon 16', Gedackt 16' - transmissie, Octavbaß 8', Gedackt 8' - transmissie, Violon 8', Octave 4', Posaune 16', Trompete 8', Clarine 4'.
Koppelingen: Hauptwerk - Oberwerk, Hauptwerk - Schwellwerk, Oberwerk - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Oberwerk, Pedal - Schwellwerk, Sub Hauptwerk, Sub Schwellwerk, Sub Hauptwerk - Schwellwerk, Sub Oberwerk - Schwellwerk, Super Pedal - Schwellwerk.
Speelhulpen: 5x999 Setzerkombinationen, Walze.

Literatuur
  • Eine Königin in der Hofkirche : Die Woehl-Orgel der Friedenskirche Potsdam-Sanssouci / Andreas Kitschke. - Potsdam : Evangelische Friedenskirchengemeinde Potsdam und Bauverein Friedenskirche Potsdam e.V., 2004.
  • Forum Kirchenmusik 5/2004.
  • Der Himmel auf Erden : Orgeln in Brandenburg und Berlin : Magazin zum Orgelfestival / Dietmar Hiller [red.]. - Potsdam : Kulturfeste im Land Brandenburg, 2005.
  • 29ste Orgelreis Berlin-Brandenburg 21 t/m 27 oktober 2012 / Theo Jellema. - Hilversum : Stichting Internationale Orgelreizen, 2012. - Programmagids.

Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich
Foto: Wolfgang Reich. Datering: 25 July 2017.
Foto: Wolfgang Reich