Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 25 September 2013.

Foto: Tjalling Roosjen

Lübeck, Deutschland (Schleswig-Holstein) - Sankt Aegidienkirche
Gemeente: Lübeck
Adres: Aegidienstraße 77, 23552, Lübeck
Website: http://www.aegidien-kirche-luebeck.de/

Beschrijving nr.: 2005194.

Gebouwd door: Klais Orgelbau (1982) - opus 1584
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1626 van Hans Scherer der Jüngere

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1626	Hans Scherer der Jüngere		nieuwbouw
1916	Builder unknown		nieuwbouw in bestaande kas
1939	Emanuel Kemper & Sohn		ombouw
1982	Klais Orgelbau	1584	nieuwbouw
2004	Mühleisen Orgelbau		diverse werkzaamheden

Hans Scherer de jongere bouwde in de jaren 1624-1626 een nieuw orgel voor de Aegidienkirche te Lübeck. Het front is gemaakt door Michael Sommer uit Lübeck. In 1715 zijn aan beide zijvleugels bazuinspelende engelen aangebracht. Het binnenwerk van het orgel ging verloren in 1916, toen een pneumatisch orgel in de oude kassen werd geplaatst. In 1939 bouwde Emanuel Kemper dit geheel om. Kerk en orgel overleefden zonder noemenswaardige schade de bombardementen op de stad in 1942. De firma Klais verving het orgel uit 1916 in 1982 door een geheel nieuw binnenwerk met mechanische sleepladen. In 2003/2004 is het orgel door de firma Mühleisen gereviseerd. Ook werd een nieuwe Setzer-installatie geplaatst.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hauptwerk	11
- Rückpositiv	10
- Schwellwerk	12
- Pedal	9
Totaal aantal stemmen	41
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Electrisch
Windlade(n)	Sleepladen

Dispositie
Hauptwerk (C-g'''): Principal 16', Bordun 16', Octave 8', Spitzflöte 8', Octave 4', Nachthorn 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Cornet 5 fach, Mixtur 5 fach (2'), Trompete 8'.
Rückpositiv (C-g'''): Principal 8', Rohrflöte 8', Quintadena 8', Octave 4', Blockflöte 4', Octave 2', Quinte 1 1/3', Sesquialtera 2 fach, Scharff 4 fach (1'), Cromorne 8', Tremulant.
Schwellwerk (C-g'''): Bordun 8', Salicional 8', Vox Coelestis 8' (from c°), Principal 4', Rohrflöte 4', Nazard 2 2/3', Waldflöte 2', Terz 1 3/5', Sifflet 1', Cymbel 4 fach (2/3'), Douçaine 16', Hautbois 8', Tremulant.
Pedal (C-f'): Principal 16', Subbaß 16', Octave 8', Gedackt 8', Octave 4', Hintersatz 5 fach (2 2/3'), Posaune 16', Trompete 8', Clarine 4'.
Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Rückpositiv, Pedal - Schwellwerk.
Speelhulpen: Zimbelstern, 6 elektrische Setzerkombinationen.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De originele dispositie van Scherer luidde volgens het contract van 1623: Hauptwerk (CD-c'''): Prinzipal 16', Quintadena 16', Oktave 8', Gedackt 8', Flöte 4', Rauschpfeife 2 (3) fach, Mixtur 6-10 fach, Scharf 4-6 fach. Rückpositiv (CD-c'''): Prinzipal 8', Quintatön 8', Gedackt 8', Oktave 4', Hohlpfeife 4', Sifflöte 1 1/3', Mixtur 4-7 fach, Scharf 3 fach, Regal 8', Krummhorn 8'. Oberwerk (CD-c'''): Prinzipal 8' (4'?), Hohlpfeife 8', Flöte 4', Nasat 2 2/3', Waldflöte 2', Zimbel 3 fach, Trompete 8', Zink (discant). Pedal (CD-d'): Prinzipal 16', Untersatz 16', Oktave 8', Gedackt 8', Rauschpfeife 2 fach, Posaune 16', Trompete 8', Cornett 2'. Na de verbouwing door Kemper in 1939 luidde de dispositie: Hauptwerk (C-f'''): Prinzipal 16', Prinzipal 8', Gedackt 8', Oktave 4', Oktave 2', Rauschpfeife 2 fach, Mixtur 5-7 fach, Trompete 8'. Rückpositiv (C-f'''): Prinzipal 8', Quintade 8', Gedackt 8', Oktav 4', Rohrflöte 4', Oktav 2', Sifflöte 1', Sesquialtera 2 fach, Scharf 4 fach, Regal 8', Trompete 4', Tremulant. Oberwerk (C-f'''): Gedackt 8', Gemshorn 8', Prinzipal 4', Nachthorn 4', Rohrflöte 2', Quinte 1 1/3', Zimbel 3 fach, Krummhorn 8'. Pedal (C-f'): Prinzipal 16', Subbaß 16', Oktave 8', Gedackt 8', Oktav 4', Quintade 4', Nachthorn 2', Rauschpfeife 2 fach, Posaune 16'. Koppelingen: Hauptwerk - Oberwerk, Pedal - Rückpositiv.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

De originele dispositie van Scherer luidde volgens het contract van 1623:
Hauptwerk (CD-c'''): Prinzipal 16', Quintadena 16', Oktave 8', Gedackt 8', Flöte 4', Rauschpfeife 2 (3) fach, Mixtur 6-10 fach, Scharf 4-6 fach.
Rückpositiv (CD-c'''): Prinzipal 8', Quintatön 8', Gedackt 8', Oktave 4', Hohlpfeife 4', Sifflöte 1 1/3', Mixtur 4-7 fach, Scharf 3 fach, Regal 8', Krummhorn 8'.
Oberwerk (CD-c'''): Prinzipal 8' (4'?), Hohlpfeife 8', Flöte 4', Nasat 2 2/3', Waldflöte 2', Zimbel 3 fach, Trompete 8', Zink (discant).
Pedal (CD-d'): Prinzipal 16', Untersatz 16', Oktave 8', Gedackt 8', Rauschpfeife 2 fach, Posaune 16', Trompete 8', Cornett 2'.

Na de verbouwing door Kemper in 1939 luidde de dispositie:
Hauptwerk (C-f'''): Prinzipal 16', Prinzipal 8', Gedackt 8', Oktave 4', Oktave 2', Rauschpfeife 2 fach, Mixtur 5-7 fach, Trompete 8'.
Rückpositiv (C-f'''): Prinzipal 8', Quintade 8', Gedackt 8', Oktav 4', Rohrflöte 4', Oktav 2', Sifflöte 1', Sesquialtera 2 fach, Scharf 4 fach, Regal 8', Trompete 4', Tremulant.
Oberwerk (C-f'''): Gedackt 8', Gemshorn 8', Prinzipal 4', Nachthorn 4', Rohrflöte 2', Quinte 1 1/3', Zimbel 3 fach, Krummhorn 8'.
Pedal (C-f'): Prinzipal 16', Subbaß 16', Oktave 8', Gedackt 8', Oktav 4', Quintade 4', Nachthorn 2', Rauschpfeife 2 fach, Posaune 16'.
Koppelingen: Hauptwerk - Oberwerk, Pedal - Rückpositiv.

Literatuur

Die Orgel der Aegidienkirche in Lübeck / W. Stahl, E. Maiwald. - Lübeck, 1940.
The European Organ 1450 - 1850 / Peter Williams. - London : B T Batsford Ltd, 1966.
Der historische Orgelbau im Küstengebiet zwischen Hamburg und Groningen (16. bis 18. Jahrhundert) / Gustav Fock. - In: Acta Organologica Band 1. - Berlin : Verlag Merseburger, 1967. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 30).
Die wunderbare Welt der Orgeln : Lübeck als Orgelstadt / Dietrich Wölfel. - Lübeck : Verlag Schmidt-Römhild, 1980.
Denkmalorgeln zwischen Nord- und Ostsee / Günter Seggermann, Wolfgang Weidenbach. - Kassel : Merseburger Verlag, 1992. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 127).
Berühmte Orgeln : Meisterwerke europäischer Orgelbauer / Ursula und Ulrich Rüge. - Hamburg : Nikol Verlagsgesellschaft mbH, 1994.
Ars Organi 2/2003.

Links

https://www.kirche-ll.de/themen/o/orgeln-in-luebeck/innenstadtkirchen/st-aegidien.html

Foto: Piet Bron

Bron: Postcard

Foto: Tjalling Roosjen

Foto: Piet Bron