Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 27 August 2011.

Foto: Evert-Jan van der Leij

Bad Lausick, Deutschland (Sachsen) - Stadtkirche Sankt Kilian
Gemeente: Bad Lausick
Adres: Kirchplatz, 04651, Bad Lausick
Website: http://www.kirche-badlausick.de/

Beschrijving nr.: 2001779.

Gebouwd door: Gottfried Silbermann (1722) - opus 14

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1722 Gottfried Silbermann14 nieuwbouw
1772 Johann Gottlieb Mauer  overplaatsing
1792 Johann Gottlob Trampeli  uitbreiding
1879 Jehmlich Orgelbau  overplaatsing
1958 Hermann Lahmann  overplaatsing
1988 Eule Orgelbau  restauratie

  • Het Silbermann-orgel in de Stadtkirche van Bad Lausick is oorspronkelijk als één-klaviers instrument gebouwd voor de Johanniskirche in Chemnitz. Johann Mauer verplaatste het in 1771/1772 naar de Neue Johanniskirche, gebouwd in de jaren 1750-1756. Deze kerk werd sinds 1875 Paulikirche genoemd. Het klavier werd door Mauer uitgebreid met een Viola di Gamba 8'. In 1792 breidde Johann Trampeli het orgel uit met een Oberwerk als tweede manuaal. Rond 1855 is de Vox Humana (oorspronkelijk vanaf a) verwijderd.
  • Hierna bleef het orgel nog in gebruik tot 1879. In dat jaar demonteerde de firma Jehmlich uit Dresden het en plaatsten zij het over naar de kerk in Auligk. De Trompete van het pedaal werd hierbij vervangen door een Violonbass 8' en op de lege sleep van de Vox Humana kwam een Traversfloete 8'. In deze toestand bleef het orgel lange tijd ongewijzigd. Wel werd in 1940 de toonhoogte een halve toon verlaagd.
  • Uiteindelijk kon het instrument ook niet in Auligk blijven, en in 1957/1958 is het na een uitgebreide restauratie door Hermann Lahmann in de Stadtkirche van Bad Lausick geplaatst. De dispositie is gereconstrueerd naar de toestand van 1792 en het pedaal is uitgebreid met drie stemmen op een eigen sleeplade. In 1988 voerde de firma Eule werkzaamheden uit. De temperatuur van het orgel is door hen gewijzigd in Neidhardt (1729) en de toonhoogte is op a' = 466 Hz gebracht.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1722ChemnitzJohanniskirche
1772ChemnitzNeue Johanniskirche (Paulikirche)
1879AuligkEvangelische Kirche
1958Bad LausickStadtkirche

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk12
- Oberwerk8
- Pedal6
Totaal aantal stemmen26
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 466 Hz
TemperatuurNeidhardt 1729
Winddruk60 mm

Dispositie
Hauptwerk (CD-c'''): Principal 8', Großgedackt 8', Viol di Gambe 8' - 1772, Octava 4', Rohrfloete 4', Quinta 3', Octava 2', Quinta 1 1/2', Suffloet 1', Cornet 3 fach (discant), Mixtur 3 fach, Cymbel 2 fach.
Oberwerk (CD-c'''): Quintadena 8', Lieblich Gedackt 8', Principal 4', Floete 4', Octava 2', Quinta 1 1/2', Mixtur 3 fach, Vox Humana 8' - 1958.
Pedal (CD-c'): Sub-Bass 16', Gedackt 8' - 1958, Octava 4' - 1958, Mixtur 4 fach - 1958, Posaunen-Bass 16', Trompete 8' - 1958.
Koppelingen: Hauptwerk - Oberwerk (schuifkoppel), Pedal - Hauptwerk (1958).

Literatuur
  • Auf den Spuren von Gottfried Silbermann : Ein Lebensbild des berühmten Orgelbauers nach urkundlichen Quellen gezeichnet / Werner Müller. - Berlin : Evangelische Verlagsanstalt, 1968.
  • Die Orgeln Gottfried Silbermanns in Mitteldeutschland : Mit einem Anhang von Berichtigungen und Zusätze des Authors (1969) / Ulrich Dähnert. - Amsterdam : Fritz Knuf, 1971. - Facsimile heruitgave van de eerste druk uit 1953 met een aanhangsel.
  • Historische Orgeln in Sachsen : Ein Orgelinventar / Ulrich Dähnert. - 2. Auflage. - Leipzig : VEB Deutscher Verlag für Musik, 1983.
  • Die Orgeln Gottfried Silbermanns : Mit einem einleitenden Essay von Joachim Menzhausen / Frank-Harald Gress. - Dresden : Michael Sandstein Verlag, 2000. - (177. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
Opnamen
  • Musik für Trompete und Orgel / Frank Zimnpel, orgel m.m.v. Alexander Pfeifer, trompet. - Uitgave in eigen beheer (CD). - 2005.
  • Musik für Orgel, Zink und Posaune / A. Paduch, S. Krause en R. Börger. - Uitgave in eigen beheer (CD).
  • Die Orgeln von Gottfried Silbermann : Volume 2 / Felix Friedrich. - Querstand VKJK 0207 (CD). - 2003.
Links https://www.kirche-badlausick.de/gemeindeleben/kirchenmusik/silbermann-trampeli-orgel

Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 27 August 2011.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 27 August 2011.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 27 August 2011.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 27 August 2011.
Foto: Evert-Jan van der Leij