Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Frits Kaan. Datering: September 2017.

Foto: Frits Kaan

Kufstein, Österreich (Tirol) - Festung Kufstein, Heldenorgel Bürgerturm
Gemeente: Kufstein
Adres: Festung 2, 6330, Kufstein
Website: https://www.festung.kufstein.at/

Beschrijving nr.: 2000874.

Gebouwd door: E.F. Walcker & Cie. (1931) - opus 2308

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1931	E.F. Walcker & Cie.	2308	nieuwbouw
1971	E.F. Walcker & Cie.	5270	ombouw

Het Heldenorgel in Kufstein is gebouwd in de Bürgerturm van de voormalige vesting Geroldseck. Het werd in 1930/1931 gebouwd door de firma Walcker als een klinkend gedenkteken voor de gevallenen in de Eerste Wereldoorlog. Het orgel had twee manualen en vrij pedaal met in totaal 26 registers. De speeltafel was opgesteld in een apart gebouw, beneden voor de vesting. Het orgel kreeg een electrische tractuur met kegelladen. Het is in de hele omgeving te horen.
In de jaren zestig was een grote restauratie nodig. Het instrument had flink te lijden gehad van de buitenlucht. Er volgde een ombouw en vergroting. De kegelladen werden vervangen door sleepladen. En het orgel kreeg nu vier manualen en 46 registers. De winddruk werd 470 mm, waardoor het geluid verder klinken kan. Het orgel word iedere dag bespeeld om 12.00 uur 's middags, en zomers ook nog om 18.00 uur.
Het orgel is in de afgelopen jaren nogmaals geheel gerestaureerd en uitgebreid met een groot aantal registers. Er is een nieuwe vierklaviers speeltafel geplaatst.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hauptwerk (Manual I)	12
- Positiv (Manual II)	8
- Schwellwerk-Ost (Manual III)	13
- Schwellwerk-Nord (Manual IV)	19
- Pedal	13
Totaal aantal stemmen	65
Manuaalomvang	C-c''''
Pedaalomvang	C-g'''
Toetstractuur	Electrisch
Registertractuur	Electrisch
Windlade(n)	Sleepladen
Toonhoogte	a' = 440 Hz
Temperatuur	Equal temperament
Winddruk	470 mm

Dispositie
Hauptwerk (Manual I) (C-c''''): Gedacktpommer 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Prinzipal 4', Nachthorn 4', Oktave 2', Sesquialtera 3 fach, Mixtur 7 fach (2'), Scharff 5 fach (1'), Trompete 8', Bass Tuba 16', Tuba 8'.
Positiv (Manual II) (C-c''''): Gedeckt 8', Spitzflöte 8', Prinzipal 4', Blockflöte 4', Oktave 2', Quinte 1 1/3', Terzzimbel IV fach (1/2'), Kopftrompete 8', Tremolo.
Schwellwerk-Ost (Manual III) (C-c''''): Quintade 16', Weitprinzipal 8', Gamba 8', Vox Celeste 8', Doppelflöte 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Nasat 2 2/3', Prinzipal 2', Gemshorn 2', Mixtur VI-VIII fach (1 1/3'), Fagott 16', Oboe 8', Tremolo.
Schwellwerk-Nord (Manual IV) (C-c''''): Grossmixtur 8', Grosskornett 8', Gm Prinzipal 8', Gk Flöte 8', Gm Prinzipal 4', Gk Flöte 4', Gm Quinte 2 2/3', Gk Quintflöte 2 2/3', Gm Prinzipal 2', Gk Flöte 2', Gm Mixtur 4-7 fach, Gk Terzflöte 1 3/5', Bombarde 32', Trompete 16', Trompete 8', Clarinet 8', Trompete 4', Bass Tuba 16', Tuba 8', Glockenspiel.
Pedal: Kontrabass 16', Subbass 16', Oktavbass 8', Gedecktbass 8', Choralbass 4', Mixtur 6 fach (2 2/3'), Bombarde 32', Posaune 16', Helltrompete 8', Clairon 4', Contra Tuba 32', Bass Tuba 16', Tuba 8'.
Koppelingen: Manual I - Manual II, Manual I - Manual II Sub, Manual I - Manual II Super, Manual I - Manual III, Manual I - Manual III Sub, Manual I - Manual III Super, Manual I - Manual IV, Manual I - Manual IV Sub, Manual I - Manual IV Super, Manual I - Manual I Sub, Manual I - Manual I Super, Manual II - Manual III, Manual II - Manual III Sub, Manual II - Manual III Super, Manual II - Manual IV, Manual II - Manual IV Sub, Manual II - Manual IV Super, Manual II - Manual II Sub, Manual II - Manual II Super, Manual III - Manual IV, Manual III - Manual IV Sub, Manual III - Manual IV Super, Manual III - Manual III Sub, Manual III - Manual III Super, Manual IV - Manual IV Sub, Manual IV - Manual IV Super, Pedal - Manual I, Pedal - Manual I Super, Pedal - Manual II, Pedal - Manual II Super, Pedal - Manual III, Pedal - Manual III Super, Pedal - Manual IV, Pedal - Manual IV Super.
Speelhulpen: Grundstimmen 8', Grundstimmen 8'+4', Pleno I, Pleno II, Tutti, Walze, Manual 16' Ab, Zungen Ab, Generalschweller.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De oorspronkelijke dispositie luidde: I. Manual (C-g'''): Bordun 16', Principal Major 8', Doppelflöte 8', Fugara 4', Kornett 6-10 fach, Cymbel 3-4 fach, Trompete 8', Glockenspiel. II. Manual (C-g'''): Principal 8', Gamba 8' (1-2 fach), Oktave 4', Quinte 2 2/3', Mixtur 5-6 fach, Tromba 16', Helltrompete 8', Clairon 4'. Pedal (C-f'): Kontrabaß 16', Subbaß 16', Violon 8', Oktave 4', Mixtur 5-6 fach, Tuba 16' (transmissie), Helltrompete 8' (transmissie), Clairon 4' (transmissie). De dispositie van 1971 was: Hauptwerk: Gedacktpommer 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Prinzipal 4', Nachthorn 4', Oktave 2', Mixtur VII fach (2'), Scharff V fach (1'), Sesquialter III fach, Trompete 8'. Positiv: Gedeckt 8', Spitzflöte 8', Prinzipal 4', Blockflöte 4', Oktave 2', Quinte 1 1/3', Terzzimbel IV fach (1/2'), Kopftrompete 8', Tremolant. Schwellwerk: Quintade 16', Weitprinzipal 8', Gamba 8', Vox Celeste 8', Doppelflöte 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Nasard 2 2/3', Prinzipal 2', Gemshorn 2', Mixtur VI-VIII fach (1 1/3'), Fagott 16', Oboe 8', Tremolant. Blockwerk: Großmixtur VIII-XI fach (8'), Trompete 16', Trompete 8', Trompete 4', Glockenspiel. Pedal: Kontrabaß 16', Subbaß 16', Oktavbaß 8', Gedecktbaß 8', Choralbaß 4', Mixtur VI fach (2 2/3'), Bombarde 32', Posaune 16', Helltrompete 8', Clairon 4'. Couplers: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Hauptwerk - Blockwerk, Hauptwerk - Positiv Super, Hauptwerk - Schwellwerk Sub, Hauptwerk - Schwellwerk Super, Hauptwerk - Blockwerk Super, Hauptwerk - Hauptwerk Super, Schwellwerk - Positiv, Schwellwerk - Blockwerk, Schwellwerk - Positiv Super, Schwellwerk - Blockwerk Super, Positiv - Blockwerk, Positiv - Blockwerk Super, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Schwellwerk, Pedal - Blockwerk, Pedal - Hauptwerk Super, Pedal - Positiv Super, Pedal - Schwellwerk Super, Pedal - Blockwerk Super. Accessories: 6 Setzercombinaties, Crescendowalze, Generalschweller, Manual 16' ab, Manual Zungen ab, Zungen ab, Zungenchor an, Labiale ab.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

De oorspronkelijke dispositie luidde:
I. Manual (C-g'''): Bordun 16', Principal Major 8', Doppelflöte 8', Fugara 4', Kornett 6-10 fach, Cymbel 3-4 fach, Trompete 8', Glockenspiel.
II. Manual (C-g'''): Principal 8', Gamba 8' (1-2 fach), Oktave 4', Quinte 2 2/3', Mixtur 5-6 fach, Tromba 16', Helltrompete 8', Clairon 4'.
Pedal (C-f'): Kontrabaß 16', Subbaß 16', Violon 8', Oktave 4', Mixtur 5-6 fach, Tuba 16' (transmissie), Helltrompete 8' (transmissie), Clairon 4' (transmissie).

De dispositie van 1971 was:
Hauptwerk: Gedacktpommer 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Prinzipal 4', Nachthorn 4', Oktave 2', Mixtur VII fach (2'), Scharff V fach (1'), Sesquialter III fach, Trompete 8'.
Positiv: Gedeckt 8', Spitzflöte 8', Prinzipal 4', Blockflöte 4', Oktave 2', Quinte 1 1/3', Terzzimbel IV fach (1/2'), Kopftrompete 8', Tremolant.
Schwellwerk: Quintade 16', Weitprinzipal 8', Gamba 8', Vox Celeste 8', Doppelflöte 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Nasard 2 2/3', Prinzipal 2', Gemshorn 2', Mixtur VI-VIII fach (1 1/3'), Fagott 16', Oboe 8', Tremolant.
Blockwerk: Großmixtur VIII-XI fach (8'), Trompete 16', Trompete 8', Trompete 4', Glockenspiel.
Pedal: Kontrabaß 16', Subbaß 16', Oktavbaß 8', Gedecktbaß 8', Choralbaß 4', Mixtur VI fach (2 2/3'), Bombarde 32', Posaune 16', Helltrompete 8', Clairon 4'.
Couplers: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Hauptwerk - Blockwerk, Hauptwerk - Positiv Super, Hauptwerk - Schwellwerk Sub, Hauptwerk - Schwellwerk Super, Hauptwerk - Blockwerk Super, Hauptwerk - Hauptwerk Super, Schwellwerk - Positiv, Schwellwerk - Blockwerk, Schwellwerk - Positiv Super, Schwellwerk - Blockwerk Super, Positiv - Blockwerk, Positiv - Blockwerk Super, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Schwellwerk, Pedal - Blockwerk, Pedal - Hauptwerk Super, Pedal - Positiv Super, Pedal - Schwellwerk Super, Pedal - Blockwerk Super.
Accessories: 6 Setzercombinaties, Crescendowalze, Generalschweller, Manual 16' ab, Manual Zungen ab, Zungen ab, Zungenchor an, Labiale ab.

Literatuur

Van hier en daar : Een orgel boven op een berg : En de speeltafel in het dal. - In: Het Orgel, 27e Jaargang No. 1, October 1929.
Een orgel op een berg : De speeltafel in het dal!. - In: Het Kerkorgel : Periodiek van de Orgelbouwers A.S.J. Dekker, Goes, nr. 9, [februari 1930].
Berichten. - In: Het Orgel, 28e Jaargang No. 8, Mei 1931.
Die Helden-Orgel, Kufstein / Franz Tatratscher. - 1932.
Een prachtige orgelstudiereis (V) / dr.ir. W.H.C. Knapp. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 4, juli 1959.
Het Heldenorgel te Kufstein / Rien Buijk. - In: De Orgelvriend, jrg. 23 nr. 8, augustus 1981.

Foto: Jörg R. Becker	Foto: E.A. Meijerink	Foto: E.A. Meijerink	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron	Foto: Piet Bron	Bron: Postcard