Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 3 August 2007.

Foto: Piet Bron

Paris, France (Paris (75)) - Église Saint-Jacques-du-Haut-Pas (5e arrondissement)

Doorverwezen vanaf: Paris - Église Saint-Benoit le Bétourné (1587 - 1792)

Gemeente: Paris
Streek:Île-de-France
Adres: 252, rue Saint-Jacques, 75005, Paris

Beschrijving nr.: 2000320.

Gebouwd door: Alfred Kern & fils (1971)
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit 1792 van Claude-François Clicquot

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1587 Claude Delaistre  nieuwbouw
1792 Claude-François Clicquot  ombouw
1889 Joseph Merklin  nieuwbouw in bestaande kas
1971 Alfred Kern & fils  nieuwbouw in bestaande kas

  • In 1792 kreeg de kerk van Saint Jacques-du-Haut-Pas het orgel uit de stiftskerk Saint-Benoit le Bétourné aangeboden door het gemeentebestuur nadat deze kerk werd gesloten. Het vorige orgel van de Saint Jacques was in 1789 afgebroken. Het nieuwe instrument werd door Claude François Clicquot overgeplaatst. De kas is gedeeltelijk nog uit 1587, gemaakt door Claude Delaistre. Het orgel raakte in 1871 beschadigd door oorlogshandelingen.
  • In de jaren 1887-1889 bouwde de firma Merklin een nieuw instrument. Het betekende feitelijk een herbouw van het werk met gebruik van oud materiaal. Het vernieuwde orgel kreeg een electro-pneumatische tractuur, en tevens werd het koororgel aan het hoofdorgel gekoppeld. Op het koor, achter het altaar, plaatste Merklin een nieuwe vrijstaande speeltafel, waarvan beide orgels te bespelen waren. Eind mei 1889 is het orgel ingewijd.
  • In 1920 liet de organist van de kerk, Achille Philip, op de orgelgalerij een tweede speeltafel plaatsen. De tractuur was erg storingsgevoelig en voldeed al snel niet meer. Alfred Kern restaureerde het orgel vanaf 1963. Op 18 mei 1971 kon het instrument weer in gebruik worden genomen met een bespeling door Pierre Cochereau, organist van de Notre-Dame, en Claude Terrasse, organist van de Saint Jacques. Het instrument dat Kern leverde is weer volledig mechanisch. Adviseur bij de restauratie was Michel Chapuis. Er zijn nog verschillende registers van Clicquot aanwezig.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1587Paris, FrankrijkÉglise Saint-Benoit le Bétourné
1792Paris, FrankrijkÉglise Saint-Jacques-du-Haut-Pas (5e arrondissement)

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grand-Orgue14
- Positif11
- Récit Expressif10
- Solo3
- Pédale9
Totaal aantal stemmen47
ManuaalomvangC-g''', Solo g-g'''
PedaalomvangC-f'
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Grand Orgue: Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Gros Nazard 5 1/3', Prestant 4', Grosse Tierce 3 1/5', Quarte 2', Fourniture 2 rangs, Fourniture 3 rangs, Cymbale 4 rangs, Cornet 5 rangs, Trompette 8', Voix Humaine 8', Clairon 4', Tremulant.
Positif: Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte à Cheminée 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/3', Plein-Jeu 5 rangs, Cromorno 8', Dulciane 8', Tremulant.
Récit Expressif: Bourdon 8', Principal 4', Flûte à Fuseau 4', Doublette 2', Sifflet 1', Sesquialtera 2 rangs, Cymbale 4 rangs, Trompette 8', Clairon 4', Chalumeau 4', Tremulant.
Solo: Flûte 8', Cornet 5 rangs, Hautbois 8'.
Pédale (C-f'): Flûte 16', Soubasse 16', Flûte Cônique 8', Flûte 4', Nachthoorn 2', Mixture 5-6 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Koppelingen: Copula Positif - Grand Orgue, Copula Récit - Grand Orgue, Tirasse Grand Orgue, Tirasse Positif, Tirasse Récit.
Speelhulpen: Appèl Anches Grand Orgue, Appèl Anches Récit, Appèl Anches Pédale, Appèl Mixtures Grand Orgue, Appèl Mixtures Pédale, Appèl Fourniture 2 rangs et Bourdon 16' Grand Orgue.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Het Merklin-orgel (1889) had als dispositie:
I. Clavier - Grand Orgue:
Jeux de Fonds: Bourdon 16', Principal 8', Bourdon 8', Flûte Harmonique 8', Salicional 8', Prestant 4'.
Jeux de Combinaison: Grand Cornet 8', Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
II. Clavier - Orgue de Choeur Grand Orgue:
Jeux de Fonds: Bourdon 16', Flûte Harmonique 8', Salicional 8', Dulciana 4', Flûte Octaviante 4'.
Jeux de Combinaison: Trompette 8', Clairon 4'.
III. Clavier - Orgue de Choeur Récit:
Jeux de Fonds: Principal 8', Bourdon 8', Gambe 8', Unda Maris 8', Prestant 4', Doublette 2'.
Jeux de Combinaison: Basson-Hautbois 8', Voix Humaine 8'.
IV. Clavier - Récit:
Jeux de Fonds: Flûte Traversière 8', Rohrflöte 8', Viola de Gamba 8'. Voix Céleste 8', Flûte Octaviante 4', Octavin 2'.
Jeux de Combinaison: Mixtur 2', Trompette Harmonique 8', Basson-Hautbois 8', Voix Humaine 8'.
Pédale:
Jeux de Fonds: Contre-Basse 16', Soubasse 16', Violoncello 8', Bourdon 8', Octave-basse 8', Flûte 4'.
Jeux de Combinaison: Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Trémolo (Orgue de Tribune), Trémolo (Orgue de Choeur), Appel Anches, Combinaisons, Effet d'Orage, Accouplements, Tirasses.
Literatuur
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 7. Band, No. 31, 1. August 1887.
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 9. Band, No. 27, 21 Juni 1889.
  • Orgels in Parijse Kathedralen : Eglise St. Jacques-du-Haut-Pas / P. Baak. - In: De Orgelvriend, jrg. 14 nr. 1, januari 1972.
  • Les orgues de Paris / Béatrice de Andia, Jean-Louis Coignet, Michel Le Moël [red.]. - Paris : Action Artistique de la Ville de Paris, 2005.
Opnamen Les orgues de Paris : De Couperin à Messiaen. - Erato 2292-45867-2 (box met 3 CD's). - 1992.
Links http://orgue.free.fr/a5o8.html
Foto: Piet Bron. Datering: 3 August 2007.
Foto: Piet Bron
 Foto: Piet Bron. Datering: 3 August 2007.
Foto: Piet Bron
 Foto: Piet Bron. Datering: 3 August 2007.
Foto: Piet Bron
 Foto: Piet Bron. Datering: 3 August 2007.
Foto: Piet Bron
 Bron: De Orgelvriend.
Bron: De Orgelvriend
 Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 6 August 2021.
Foto: Michiel van 't Einde