Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Rhenen, Nederland (Utrecht) - Cunerakerk
Gemeente: Rhenen
Adres: Kerkplein 1, 3911 LE, Rhenen
Website: http://www.pknrhenen.nl/

Beschrijving nr.: 1008741.

Gebouwd door: Jan van Covelens (1523)
Afgebroken (1872)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1523	Jan van Covelens		nieuwbouw
1611	Albert Kiespenninck		diverse werkzaamheden
1735	Matthijs van Deventer		restauratie
1794	Abraham Meere		restauratie
1817	Johann Caspar Friederichs		restauratie
1858	Gabry & Zoon		diverse werkzaamheden

Het oude orgel van de Cunerakerk in Rhenen is volgens de overlevering in 1521 aan de kerk geschonken door de Nederlandse paus Adrianus VI. Het werd gebouwd door Jan van Covelens. In 1523 was het voltooid. in 1611 werd het orgel gerepareerd door Albert Kiespenninck, die ook het orgel onderhield tot 1636. Jan Pieterszoon Sweelinck bespeelde dit orgel in 1616. In 1734/1735 herstelde Matthijs van Deventer het orgel van de zware schade die het in de Franse tijd had geleden. Ook is het uitgebreid en gedeeltelijk vernieuwd. In de volgende jaren werden nog restauraties uitgevoerd door Abraham Meere in 1794, Johan Caspar Friederichs in 1817 en door Gabry in 1857/1858. In 1872 besloot men het oude orgel af te breken en te vervangen door nieuwbouw. Er is niets van bewaard gebleven.

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hoofdwerk	7
- Rugwerk	5
- Bovenwerk	6
- Pedaal	aangehangen
Totaal aantal stemmen	18
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (Contra FGABHC-c'''): Prestant 12', Octaav 6', Quint 4', Octaav 3', Cornet III sterk (discant), Mixtuur IV sterk, Trompet 8'.
Rugwerk (Contra FGABHC-c'''): Prestant 6', Roerfluyt 4', Octaav 3', Mixtuur III sterk, Cornet III sterk (discant).
Bovenwerk (Contra FGABHC-c'''): Roerfluyt 8', Fluyt 3', Fluyt 1 1/2', Sifflet 3/4', Cimbel III sterk, Voxhomana 6'.
Pedaal (C-f°): Aangehangen.

Overige dispositiegegevens
Hess (1774)	Hess schreef over het orgel van Van Covelen het volgende: Van Het Orgel in de Gereformeerde-Kerk alhier (Reenen), is dit het merkwaardige: dat hetzelve aan de Kerk vereerd is door Paus Adrianus. Op het agterste gedeelte van den voornaamsten Balk, waar op het Orgel rust, vind men in oude letteren geschreeven den tyd toen dit Orgel voltooid is. Ofschoon een myner Vrienden, op myn verzoek wel heeft getragt, om my te bezorgen een Autenticq Extract uit het Kerk- of Stadhuis-boek aangaande dit Orgel, zo heeft zyn Ed. zulks egter niet magtig kunnen worden, wyl 'er geene Papieren van gevonden wierden, en den Organist uit de Stad zynde, heeft zyn Ed. zig ook niet aangaande de Registers kunnen informeeren.
Broekhuijzen (1855)	Het orgel is een achtvoets werk, heeft 18 stemmen, drie handclavieren van 4 1/2 octaaf, aangehangen pedaal van 1 1/2 octaaf en vier blaasbalgen. Manuaal: Prestant 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant), Mixtuur IV sterk en Trompet 8'. Rugpositief: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4' en Sexquialter III sterk. Bovenclavier: Roerfluit 8', Quintadena 8', Fluit 4', Fluit 2', Silfet 1' en Vox Humana 8'. Pedaal: Aangehangen.

Overige dispositiegegevens

Hess (1774)

Hess schreef over het orgel van Van Covelen het volgende: Van Het Orgel in de Gereformeerde-Kerk alhier (Reenen), is dit het merkwaardige: dat hetzelve aan de Kerk vereerd is door Paus Adrianus. Op het agterste gedeelte van den voornaamsten Balk, waar op het Orgel rust, vind men in oude letteren geschreeven den tyd toen dit Orgel voltooid is. Ofschoon een myner Vrienden, op myn verzoek wel heeft getragt, om my te bezorgen een Autenticq Extract uit het Kerk- of Stadhuis-boek aangaande dit Orgel, zo heeft zyn Ed. zulks egter niet magtig kunnen worden, wyl 'er geene Papieren van gevonden wierden, en den Organist uit de Stad zynde, heeft zyn Ed. zig ook niet aangaande de Registers kunnen informeeren.

Broekhuijzen (1855)

Het orgel is een achtvoets werk, heeft 18 stemmen, drie handclavieren van 4 1/2 octaaf, aangehangen pedaal van 1 1/2 octaaf en vier blaasbalgen.
Manuaal: Prestant 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant), Mixtuur IV sterk en Trompet 8'.
Rugpositief: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4' en Sexquialter III sterk.
Bovenclavier: Roerfluit 8', Quintadena 8', Fluit 4', Fluit 2', Silfet 1' en Vox Humana 8'.
Pedaal: Aangehangen.

Literatuur

Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
De orgelgeschiedenis van de Cunerakerk te Rhenen : Deel 1 / Diederick Meinen. - In: Het Orgel, jrg. 88 nr. 5, mei 1992.
De orgelgeschiedenis van de Cunerakerk te Rhenen / D.W. Meinen. - In: Oud Rhenen, jrg. 12 no.1, januari 1993.
Correctie op de tabellen gebruikt in het artikel 'De orgelgeschiedenis van de Cunerakerk te Rhenen' / D.W. Meinen. - In: Oud Rhenen, jrg. 12 no.3, september 1993.