Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Uitgeest, Nederland (Noord-Holland) - Rooms-Katholieke schuurkerk

Doorverwezen vanaf: Amsterdam - Schuilkerk Sint Franciscus (De Boom) (1725 - 1773)

Gemeente: Uitgeest

Beschrijving nr.: 1008038.

Gebouwd door: Builder unknown (ca. 1725)
Afgebroken (1957)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
ca. 1725 Builder unknown  nieuwbouw
1773 Johann Baptist Hilgers  overplaatsing
1834 A.F. Sommer  overplaatsing
1860 J.P. Smit  ombouw
1885 L. Ypma & Co.  overplaatsing
1898 P.J. Adema & Zn.  overplaatsing

  • In 1773 liet men in de Amsterdamse schuilkerk 'De Boom' een nieuw orgel maken door Johann Hilgers. Het oude orgel van de kerk, gebouwd rond 1725, verkocht men aan de rooms-katholieke schuurkerk te Uitgeest. Het is mogelijk door Hilgers overgeplaatst. Na de bouw van een nieuwe kerk in waterstaatsstijl in 1834 werd het orgel door A.F. Sommers overgeplaatst. Op 28 april 1834 werden kerk en orgel ingewijd. Het instrument is in 1859/1860 verbouwd door J.P. Smit uit Amsterdam. Het werd in een nieuwe kas geplaatst met een nieuw front en de dispositie werd uitgebreid en gewijzigd. Van een viervoets orgel was het nu een achtvoets instrument geworden.
  • De kerk van Uitgeest is in 1884 opnieuw vervangen door een nieuw gebouw, een neogotische schepping van Margry, die op 6 juli 1885 is ingewijd. Door de firma Ypma is het orgel overgeplaatst. Men wilde echter al snel een geheel nieuw en modern orgel, dat in 1897 is besteld bij de firma Adema. Het oude orgel werd nu verkocht aan de Oud-Gereformeerde Kerk aan de Looiersgracht in Amsterdam. De firma Adema plaatste het instrument over. Er is ook in deze jaren weer een en ander aan het orgel veranderd. De firma Dekker uit Goes werkte in 1908 aan het orgel en plaatste waarschijnlijk twee nieuwe registers op het bovenmanuaal. Het kerkgebouw aan de Looiersgracht werd door samengaan met de Christelijke Gereformeerde Kerk in 1922 overbodig en werd in 1925 verkocht. Het orgel werd door ds. Hendriksen meegenomen toen hij beroepen werd door de Christelijke Gereformeerde Kerk aan de Bergstraat te Ede. Het orgel kreeg hier een plaats en bleef in gebruik tot 1957. In dat jaar is het vervangen door een nieuw orgel van de firma De Koff & Zn.
  • Van het orgel zijn nog gedeelten bewaard gebleven. De heer Modderkolk uit Ede kocht het orgel in 1957 nadat het door de kerk was afgedankt. Hij bouwde het weer op in zijn huis. Rond 1977 is het instrument gedemonteerd. Het front werd geplaatst in een hervormd wijkgebouw in Ede, ter verfraaiing van een daar aanwezig instrument. Orgelmaker Gert van Buuren kocht het oudste gedeelte van het orgel, terwijl al het negentiende eeuwse materiaal in Ede bleef opgeslagen. Er zit zeventiende eeuws pijpwerk tussen. Zo is de Fluit 4' in elk geval uit 1661, volgens een inscriptie op het pijpwerk. Wat er na 1984 met het orgel is gebeurd is mij niet bekend.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
ca. 1725AmsterdamSchuilkerk Sint Franciscus (De Boom)
1773UitgeestRooms-Katholieke schuurkerk
1885UitgeestKerk van Onze Lieve Vrouwe Geboorte
1898AmsterdamOud-Gereformeerde Kerk aan de Looiersgracht
1925EdeChristelijke Gereformeerde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal11
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen11
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Manuaal (C-c'''): Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Blokfluit 4' (discant), Quint 3', Superoctaaf 2', Tertiaan, Sesquialter II sterk, Cornet III sterk, Mixtuur II-III sterk, Tremulant.
Pedaal: Aangehangen.

Overige dispositiegegevens
Broekhuijzen (1855) Het orgel in de kerk der R.C. gemeente aldaar is afkomstig uit de Boomkerk te Amsterdam, de maker onbekend. Werd aldaar overgebragt en geplaatst in 1773 of 1793. Had 11 stemmen, 1 handclavier met 4 octaaf, aangehangen pedaal en 2 blaasbalgen. In het jaar 1832 is dit orgel schoongemaakt en toen vermeerderd met een gehalveerde prestant en aangehangen pedaal. Ook toen een halve toon hoger gesteld en werd toen overgebragt in de nieuw gebouwde kerk door F.A. Sommer en Zoon, orgelmakers te Amsterdam. In 1848 zijn de blaasbalgen verlegen door J. Schavenmaker meesterschilder aldaar.
Dispositie: Prestant doorlopend 8', Holpijp doorlopend 8', Fluit 4', Octaaf 4', Quint 3', Superoctaaf 2', Tertiaan, Mixtuur 2,3 st., Blokfluit D 4', Sesquialter 2 st., Cornet 3 st., Tremulant en Ventil.
Literatuur
  • Van een oud Amsterdams schuilkerkorgel / Victor Timmer. - In: De Mixtuur, nr. 45, april 1984.
  • Orgelberichten uit 'De Godsdienstvriend' / F. Jespers. - In: De Mixtuur, nr. 45, april 1984.
  • Orgels in Ede / Erik van der Heijden. - Ede : [Comité Open Orgeldag], 2004.