Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Janco Schout. Datering: 5 February 2005.

Foto: Janco Schout

Herveld-Noord, Nederland (Gelderland) - Sint Willibrorduskerk
Gemeente: Overbetuwe
Adres: Hoofdstraat 155, 6674 BC, Herveld
Website: http://www.st-willibrordusparochie.nl

Beschrijving nr.: 1006754.

Gebouwd door: firma Jos H. Vermeulen (1962)
Het orgel bevat ouder materiaal: Pijpwerk en windlade uit 18e eeuw van Builder unknown, Pijpwerk uit 1873 van Gradus en Henricus Gradussen

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1962 firma Jos H. Vermeulen  nieuwbouw
2003 Flentrop Orgelbouw  restauratie

  • In de Sint Willibrorduskerk te Herveld staat sinds 1962 een orgel van de firma Jos Vermeulen, dat echter een veel ouder binnenwerk heeft. Van oorsprong was dit orgel gemaakt voor de kapel van het Elisabethklooster in Huissen in 1713. De orgelmaker is niet bekend. In 1812 werd het klooster gesloten en is het orgel verkocht aan de parochiekerk (schuurkerk) te Wageningen. Na de bouw van een echte parochiekerk aan de Heerenstraat verhuisde het orgel in 1853 naar deze nieuwe kerk. Plannen om het orgel uit te breiden werden niet gerealiseerd, en de firma Gebr. Gradussen leverde een nieuw orgel aan de kerk.
  • Het oude instrument is hierna verkocht aan de Sint Willibrorduskerk te Herveld. In 1873 nam men een nieuwe kerk in gebruik. Gradussen bouwde in deze kerk het orgel weer op, maar wijzigde de dispositie, de klaviatuur werd vernieuwd en waarschijnlijk kreeg het orgel ook een nieuw front. In deze toestand bleef het behouden tot 1961.
  • Omdat er een nieuwe moderne kerk was gebouwd en de oude werd afgebroken werd ook het orgel gedemonteerd. Door de firma Vermeulen uit Alkmaar is het in de nieuwe kerk opgebouwd in een geheel nieuwe kas, met nieuwe mechanieken, een nieuw klavier en een nieuwe windvoorziening. Het oude pijpwerk werd wel grotendeels opnieuw gebruikt. Vermeulen plaatste een Sesquialter op de lege plaats op de windlade, die door Gradussen voor een Trompet was gereserveerd. Ook wijzigde hij de samenstelling van de Mixtuur.
  • De firma Flentrop restaureerde het orgel, met name de windlade, in 2002/2003. Samen met adviseur Rogér van Dijk werd onderzoek gedaan naar de herkomst van het achttiende eeuwse pijpwerk. Met grote waarschijnlijkheid kan worden aangenomen dat dit is gemaakt door Verhofstad. Het orgel kon met Pasen 2003 weer in gebruik worden genomen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal9
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen9
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 435 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk60 mm

Dispositie
Manuaal (C-f'''): Prestant 8' - 1873/1962, Bourdon 8' - 18e eeuw/1873, Salicionaal 8' - 1873; C-H uit Bourdon, Octaaf 4' - 1873, Fluit 4' - 18e eeuw, Quint 3' - 18e eeuw, Octaaf 2' - 18e eeuw, Sesquialter II sterk - 1962, Mixtuur III sterk - 18e eeuw/1962.
Pedaal (C-f°): Aangehangen.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De dispositie luidde in 1853 in Wageningen (notatie Broekhuijsen):
    Manuaal: Prestant 8', Bourdon 8', Viol di Gamba 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint Gedekt 3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk (gedeeld), Cornet III sterk (discant).
    Pedaal: Aangehangen.
    Tremulant, Ventil.

  • Na de overplaatsing naar Herveld in 1873 luidde de dispositie:
    Manuaal: Prestant 8', Bourdon 8', Salicionaal 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur II-III sterk, Trompet 8' (gereserveerd).
    Pedaal: Aangehangen.

Literatuur Orgelbouwnieuws : Herveld, R.-K. St.-Willibrorduskerk / Rogér van Dijk. - In: De Orgelkrant, jrg. 8 nr. 7/8, juli/augustus 2003.

Foto: Janco Schout. Datering: 5 February 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 5 February 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Frans Sellies. Datering: 18 October 2009.
Foto: Frans Sellies