Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: G. Meyster. Datering: 1956.

Foto: G. Meyster

Nieuwegein, Nederland (Utrecht) - Dorpskerk (Jutphaas)
Gemeente: Nieuwegein
Adres: Nedereindeseweg 3, 3438 AA, Nieuwegein

Beschrijving nr.: 1006647.

Gebouwd door: C.H. van Brussel (1919)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit ca. 1750? van Builder unknown
Afgebroken (1972)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
ca. 1750? Builder unknown  nieuwbouw
1820 Gideon Thomas Bätz  overplaatsing
1919 C.H. van Brussel  nieuwbouw in bestaande kas
1956 J.A. Schoutens  restauratie

  • In 1919 plaatste C.H. van Brussel een nieuw binnenwerk in een oude kabinetorgelkas in de Hervormde Kerk te Jutphaas. De kas stond al sinds de bouw van de kerk in 1820 op een balkon boven de kansel. Het kabinetorgel was een groot instrument met twee manualen, en werd gekocht via een handelaar in Amsterdam. Het dateerde waarschijnlijk uit de achttiende eeuw. Het was door de firma Bätz in Jutphaas geplaatst, Het heeft bijna honderd jaar dienst gedaan. Het nieuwe orgel werd op 2 november 1919 in gebruik genomen.
  • In 1956 is het orgel door J.A. Schoutens uit Utrecht geheel gereviseerd. Daarbij is een Mixtuur geplaatst, vervaardigd door de firma Stinkens. Hiervoor kwam de Voix Celeste te vervallen. In 1971 is het orgel door de Orgelcommissie van de Hervormde Kerk onderzocht, omdat het in slechte staat verkeerde. Het advies was een nieuw orgel te laten bouwen in de oude kas, of een ander orgel aan te schaffen.
  • In 1972 werd in een tweedehands orgel geplaatst van Holtgräve uit 1868. De oude orgelkas bleef nog enige tijd in de kerk staan, maar werd na enkele jaren aangekocht door de Waalse Gemeente in Haarlem, waar de kas zou worden gebruikt voor een daar aanwezig achttiende-eeuws koororgel, mogelijk van Strümphler.
  • Of de kas uit Jutphaas daar daadwerkelijk voor is gebruikt, is niet duidelijk. Anno 2005 lag de orgelkas in opslag bij de firma Flentrop in Zaandam.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal8
- Pedaal1 (0)
Totaal aantal stemmen9 (8)
ToetstractuurMechanisch, Pedaal pneumatisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Gamba 8', Voix Celeste 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2'.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - transmissie.
Koppelingen: Pedaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Het kabinetorgel had als dispositie:
Boven Clavier: Prestant 8' (B/D), Holpijp 8', Quintadeen 8', Viool di Gamba 4', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet III sterk, Mixtuur III sterk, Fagot 16' (discant), Dulciaan 8' (bas), Vox Humana 8' (B/D).
Onder Clavier: Fluit 4', Gemshoorn 2', Octaaf 2', Quint 1 1/2', Fagot 16' (bas), Houbois 8'.
Pedaal: aangehangen.
Overige registers: Tremulant, 2 Afsluitingen.
Literatuur
  • Het voormalige orgel in de Nederlandse Hervormde kerk te Jutphaas / A. Agterberg. - Uitgave in eigen beheer (losbladig), 1987.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
  • Het voormalige orgel in de Nederlandse Hervormde kerk te Jutphaas / A. Agterberg. - Herziene uitgave in eigen beheer, 2011.