Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.

Foto: Piet Bron

Winschoten, Nederland (Groningen) - Vredeskerk
Gemeente: Oldambt
Adres: Burgemeester Venemastraat 7a, 9671 AA, Winschoten
Website: http://winschoten.gkv.nl/

Beschrijving nr.: 1006018.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2827 (Oude orgel), GR2828 (Nieuwe orgel).

Gebouwd door: firma Carl Haupt (1883)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1883 firma Carl Haupt  nieuwbouw
1962 firma Jos H. Vermeulen  ombouw
2009 firma Van der Putten  reconstructie

  • De Vredeskerk in Winschoten is gebouwd in 1925 als gebouw voor de Hervormde Evangelisatie Vereniging, en werd de Hervormde Kapel of de Kapelkerk genoemd. In 1927 plaatste de firma Dekker uit Goes een orgel in deze kapel met één klavier en zes stemmen. Het instrument werd in 1949 uitgebreid met een tweede manuaal met vier stemmen door de firma Holtman & Leemhuis. In 1962 is het orgel afgebroken.
  • In dat jaar plaatste de firma Vermeulen uit Alkmaar het orgel uit de Doopsgezinde Kerk te Hengelo over naar Winschoten. Het instrument was in 1883 gebouwd door de Duitse orgelbouwer Haupt. Het mechanische orgel had twee klavieren met tien registers en een vrij pedaal met twee transmissies. Bij de overplaatsing is de opstelling van het binnenwerk door Vermeulen gewijzigd. Ook maakten zij een nieuwe klaviatuur. De dispositie is ook ingrijpend gewijzigd. Het pedaal kreeg een eigen electro-pneumatische windlade met drie stemmen, waarvan het pijpwerk is geplaatst achter het orgel. Hiertoe is de orgelkas veel dieper gemaakt. Vermeulen gebruikte bij de ombouw zowel pijpwerk van het oorspronkelijke Haupt-orgel, van het voormalige Dekker-orgel (enkel pijpwerk uit 1949) als van eigen makelij.
  • Tijdens een opknapbeurt van het interieur van de kerk in 1995 is het orgel rood geschilderd. In april 1995 werd het gebouw in gebruik genomen door de vrijgemaakt gereformeerden. Hun oude kerkgebouw, de Opstandingskerk, werd niet meer als kerk gebruikt. Dit gebouw was oorspronkelijk de Synagoge, en werd in 1854 gebouwd. Een aardig detail is dat het front van het orgel van Dekker in 1962 in de Opstandingskerk werd geplaatst, met daarachter een electronisch orgel. Het heeft hier slechts een paar jaar gestaan.
  • In 2009 startte Winold van der Putten een restauratie van het orgel. De dispositie is daarbij deels hersteld naar de situatie van 1883, met behoud van het vrije pedaal. De acutele situatie is dat de registerknoppen van de Aeoline en de Gamba vastzitten, en dat Oboe 8' in werkelijkheid een Prestant 2' is. De Bourdon 16' van het manuaal begint op bes-klein.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1883Hengelo (Overijssel)Doopsgezinde Kerk
1962WinschotenVredeskerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk6 (5)
- Nevenwerk4 (3)
- Pedaal3
Totaal aantal stemmen13 (11)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bordun 16' (from bes°), Principal 8', Gamba 8' - niet aanwezig, Concertflöte 8', Octav 4', Octav 2' (B/D).
Nevenwerk (C-f'''): Doppelflöte 8', Aeoline 8' - niet aanwezig, Portunal 4', Oboe 8' (B/D) - in werkelijkheid Prestant 2'.
Pedaal (C-d'): Subbaß 16', Violon 8', Octav 4'.
Koppelingen: Manual Coppel, Pedal Coppel.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde van 1962 tot 2009:
Hoofdwerk: Prestant 8' - 1883, Roerfluit 8', Octaaf 4' - 1883, Fluit 2' - 1949, Mixtuur III-IV sterk (gedeeld), Sesquialter II sterk (discant).
Nevenwerk: Gedekt 8' - 1883/1962, Fluit 4' - 1883, Prestant 2' - 1883, Quint 1 1/3' - 1949.
Pedaal: Subbas 16', Openbas 8', Octaaf 4' - 1883/1962.
Koppelingen: Hoofdwerk - Nevenwerk, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: Tremolo.
Literatuur
  • Het Groninger orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel III Oldambt/Westerwolde / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Adolph Rots, Frans Talstra, Victor Timmer. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1996. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 18).
  • Het historische orgel in Nederland 1878 - 1886 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2006. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 11).
Links http://www.koschinski.nl/doopsgezindejansenstraat.htm

Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Bron: Fotokaart GR 2828 (Stichting Orgelcentrum). Datering: 1962.
Bron: Fotokaart GR 2828 (Stichting Orgelcentrum)
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 9 February 2017.
Foto: Piet Bron