Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Bergen op Zoom, Nederland (Noord-Brabant) - Grote- of Sint Gertrudiskerk
Gemeente: Bergen op Zoom
Adres: Grote Markt 10, 4611 NR, Bergen op Zoom

Beschrijving nr.: 1005390.

Gebouwd door: Hendrick Niehoff (1555)
Verbrand (1747)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1555 Hendrick Niehoff  nieuwbouw
1594 Johan Roose  diverse werkzaamheden
1609 Albert Kiespenninck  diverse werkzaamheden
1644 Willem Diaken  diverse werkzaamheden
1737 Matthijs van Deventer  ombouw

In de Grote Kerk van Bergen op Zoom bouwde Niehoff van 1553 tot 1555 een nieuw orgel. Het werd verschillende keren gerepareerd, onder andere door Roose (1594), Kiespenninck (1609) en Diaken (1644). In 1736 startte Van Deventer met een grote restauratie en verbouwing. Na de oplevering van het instrument werd het gekeurd door Jacobus Zeemans. In 1747 werd Bergen op Zoom gebombardeerd door de Fransen. Hierbij raakte de kerk in brand en ging het orgel verloren. De dispositie die hier genoemd wordt is volgens het bestek van de verbouwing uit 1736. Hess vermeldde een andere dispositie.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Middelwerk7
- Rugpositief8
- Bovenwerk10
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen25
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Middelwerk (C-c'''): Prestant 16', Bordon 16', Octaeff 8', Fluyt 4', Mixtuur 7 dik, Scherp 8 dik, Trompet 8'.
Rugpositief (CDEFGA-c'''): Prestant 8', Holpijp 8', Quintadena 8', Octaeff 4', Siefflet, Mixtuur 3 dik, Scherp 4 dik, Cornet 6 dik (discant).
Bovenwerk (C-c'''): Prestant 8', Holpijp 8', Fluyt 4', Naesaet 3', Gemshoorn 2', Nagthoorn 2' (discant), Siefflet 1', Cimbel 3 dik, Sink 8' (discant), Trompet 8'.
Pedaal: Aangehangen.

Overige dispositiegegevens
Hess (1774) Het orgel in de Gereformeerde-Kerk (Bergen op Zoom), het welk in de belegering Ao. 1747 benevens de Kerk en Tooren verbrand is, hadde deeze volgende stemmen.
Hoofdwerk: Praestant 16', Bourdon 16' (gedeeld), Octaav 8', Fluit 4', Mixtuur , Scharp en Trompet 8'.
Rugwerk: Praestant 6', Holpyp 6', Quintadeen 6', Octaav 3', Siflet 1', Mixtuur , Scharp , Baarpijp (Tongwerk) 6', Schalmey 6' en Regaal 6'.
Bovenwerk: Praestant 8', Holpyp 8', Fluit 4', Nazat 3', Gemshoorn 2', Nagthoorn 2' (gedeeld), Siflet 1', Cimbel , Sink 8' en Trompet 8'.
Pedaal: Aangehangen.
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
  • De invloed van de Vlaamse orgelbouw op de Franse II / Dr. M.A. Vente. - In: De Schalmei, 3e Jaargang Nr. 2, Maart 1948.
  • L'influence des Flamands sur les Français en matière de construction d'Orgues (II) / M.A. Vente. - In: L'Orgue : Revue Trimestrielle de l'Assocation des "Amis de l'Orgue", no. 49, Octobre-Décembre 1948.
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • De verdwenen orgels van de Grote of Sint-Gertrudiskerk te Bergen op Zoom / Han Bos. - Bergen op Zoom : Sint Gertrudiskerk, 1991.
  • De orgels van de Grote of Sint-Gertrudiskerk te Bergen op Zoom / Han Bos. - Elburg : Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 1996. - (Publicatie van de Stichting tot behoud van het Nederlandse Orgel ; 44).