Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Bron: De Orgelvriend

Haarlem, Nederland (Noord-Holland) - Christelijke Gereformeerde Kerk Haarlem-Centrum (De Hoeksteen)
Gemeente: Haarlem
Adres: Raaks 18, 2011 VA, Haarlem

Beschrijving nr.: 1005218.

Gebouwd door: Karel Pieter van Ingen (1917)
Het orgel bevat ouder materiaal: Pijpwerk uit 1863 van Builder unknown
Kerk gesloten (2003)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1917	Karel Pieter van Ingen		nieuwbouw
1949	J.C. Sanders & Zoon		restauratie
1980	fa. S. de Wit		restauratie

In 1917 bouwde K.P. van Ingen te Haarlem een orgel voor de Vredekerk te Bussum. Het orgel kreeg twee manualen en een vrij pedaal, en werd gebouwd met pneumatische kegelladen.Van Ingen gebruikte voor het orgel pijpwerk dat afkomstig was van het orgel uit de Oude Kerk te Bussum uit 1863. In 1948 werd het orgel gekocht voor de Christelijke Gereformeerde Kerk in Haarlem-Centrum. Het daar aanwezige orgel van Standaart was te klein voor de kerk, en werd verkocht naar Biezelinge. Begin 1949 plaatste de firma Sanders het orgel over. Op 24 maart 1949 is het instrument in gebruik genomen. Er werd niets aan gewijzigd. In 1954 reviseerde Sanders het instrument. Er werd een nieuwe speeltafel geplaatst, en de super- en suboctaafkoppel werden verwijderd, evenals de vaste combinaties. Sanders maakte wel nieuwe speelhulpen: een superoctaafkoppel in het pedaal, een vrije combinatie en automatisch pedaal. Ook de dispositie werd gewijzigd: de Gamba 8' van Manuaal I verving hij door een Nazard 2 2/3', en de Viola 8' van Manuaal II door een Sexquialter II sterk. Op het pedaal bouwde hij de Violon 8' om tot een Octaaf 4'.
Rond 1975 functioneerde het instrument niet meer zo best. Een restauratie was noodzakelijk, en er werd een plan opgesteld voor een grondige revisie van het instrument. De tractuur werd electro-pneumatisch gemaakt, de membranen werden vernieuwd, de windvoorziening werd gewijzigd en tenslotte is ook de dispositie aangepast. De Hobo 8' werd gemaakt van de oude Trompet 8'. De firma S. de Wit voerde de werkzaamheden uit in de tweede helft van 1980. Op 15 november 1980 is het orgel weer in gebruik genomen. Hierbij is het bespeeld door Pieter de Jong.
De kerk werd gesloten na een laatste dienst op 27 april 2003.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan

1917	Bussum	Vredekerk
1949	Haarlem	Christelijke Gereformeerde Kerk Haarlem-Centrum

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Manuaal I	9
- Manuaal II	5
- Pedaal	3
Totaal aantal stemmen	17
Toetstractuur	Electro-pneumatisch
Registertractuur	Electro-pneumatisch
Windlade(n)	Kegelladen

Dispositie
Manuaal I: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Sesquialter II sterk, Mixtuur III sterk, Hobo 8' - 1917/1980.
Manuaal II: Bourdon 8' - 1980, Salicet 8', Roerfluit 4', Nazard 2 2/3' - 1954, Fluit 2' - 1980, Tremulant.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Octaaf 4' - 1917/1954.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Superoctaafkoppel Pedaal - Manuaal I.
Speelhulpen: Vrije combinatie, Automatisch pedaal.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De dispositie was oorspronkelijk: Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Gamba 8', Holpijp 8', Quintadeen 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8'. Manuaal II: Salicionaal 8', Sonor Clarinet 8', Celeste 8', Viola 8', Roerfluit 4'. Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Violon 8'. Speelhulpen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Superoctaafkoppel, Suboctaafkoppel, Tremulant, vier vaste combinaties (p - mf - f - tutti). De dispositie was na de wijzigingen in 1954: Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Quintadeen 8', Octaaf 4', Nasard 2 2/3', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8'. Manuaal II: Salicionaal 8', Sonor Clarinet 8', Celeste 8', Roerfluit 4', Sexquialter II sterk. Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Octaaf 4'. Speelhulpen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Superoctaafkoppel pedaal, Tremulant, Vrije combinatie, Automatisch Pedaal.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

De dispositie was oorspronkelijk:
Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Gamba 8', Holpijp 8', Quintadeen 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8'.
Manuaal II: Salicionaal 8', Sonor Clarinet 8', Celeste 8', Viola 8', Roerfluit 4'.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Violon 8'.
Speelhulpen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Superoctaafkoppel, Suboctaafkoppel, Tremulant, vier vaste combinaties (p - mf - f - tutti).

De dispositie was na de wijzigingen in 1954:
Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Quintadeen 8', Octaaf 4', Nasard 2 2/3', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8'.
Manuaal II: Salicionaal 8', Sonor Clarinet 8', Celeste 8', Roerfluit 4', Sexquialter II sterk.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Octaaf 4'.
Speelhulpen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Superoctaafkoppel pedaal, Tremulant, Vrije combinatie, Automatisch Pedaal.

Literatuur

Het orgel van de Christelijke Gereformeerde Kerk te Haarlem-C. / Jan de Jong. - In: De Orgelvriend, jrg. 23 nr. 3, maart 1981.