Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Janco Schout. Datering: 27 April 2005.

Foto: Janco Schout

Scherpenzeel (Gelderland), Nederland (Gelderland) - Grote Kerk
Gemeente: Scherpenzeel
Adres: Kerkplein 191, 3925 KV, Scherpenzeel (Gld)

Beschrijving nr.: 1005032.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR1394.

Gebouwd door: J. de Koff & Zoon (1949)
Afgebroken (2005)


  • De Hervormde Kerk in Scherpenzeel werd in de Tweede Wereldoorlog gedeeltelijk verwoest door het opblazen van de toren. Ook het oude orgel, gebouwd door Friedrichs in 1822, ging hierdoor verloren. Op 18 mei 1948 werd de gerestaureerde kerk weer in gebruik genomen. Het gebouw was zo'n vijf meter langer gemaakt. De firma De Koff bouwde een nieuw orgel voor de kerk. Adviseur bij de bouw was Piet van Amstel, organist van de Oude Kerk te Delft. Het instrument is op 29 september 1948 gedemonstreerd aan de gemeente. Het was in 1949 voltooid en werd op 28 maart 1949 in gebruik genomen. De Koff gebruikte bij de bouw enkele onderdelen van het in de oorlog beschadigde Witte-orgel van de Hervormde Kerk te Werkendam, te weten de beide manuaalladen, de magazijnbalg met handmatige pompinrichting, de veertien grootste pijpen van de Holpijp 8' en delen van de registermechaniek van manuaal I. De tractuur van het orgel is vrijwel geheel mechanisch, maar de Sesquialter, de Kromhoorn en de tonen C-f van de Bourdon 16' van manuaal I staan op een pneumatische kegellade. De Bourdon 16' is middels een pneumatische transmissie ook op het pedaal gedisponeerd als Gedektbas 16'.
  • In 2003 is besloten om een nieuw orgel te laten bouwen door de firma Adema. Adviseur bij het werk is Erik van der Heijden, organist te Ede. Het instrument zal in 2005 voltooid moeten zijn. Naast nieuw materiaal wordt ook gebruik gemaakt van onderdelen van het oude De Koff-orgel en van het Witte-orgel van de Hervormde Kerk te Werkendam.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal I11
- Manuaal II9
- Pedaal5 (4)
Totaal aantal stemmen25 (24)
ToetstractuurMechanisch en pneumatisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleep- en kegellade

Dispositie
Manuaal I (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Quintadeen 8' - C-H uit Roerfluit, Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV-V sterk, Cornet V sterk (discant), Trompet 8', Tremulant - 1986.
Manuaal II (C-f'''): Vioolprestant 8', Holpijp 8', Viola da Gamba 8', Voix Celeste 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Sesquialter II sterk, Kromhoorn 8', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Gedektbas 16' - transmissie, Octaafbas 8', Koraalbas 4', Bazuin 16'.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV-V sterk (Manuaal I) C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. G: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. g°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. g': 4' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3'. g'': 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.
Cornet V sterk discant (Manuaal I) c': 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Sesquialter II sterk (Manuaal II) C: 2 2/3' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie van het nieuwe Adema-orgel zal waarschijnlijk gaan luiden:
Groot Orgel: Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Fluit Harmoniek 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Fluit Douce 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur II-V sterk, Cornet V sterk (discant), Trompet 8'.
Reciet Expressief: Vioolprestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Vox Coelestis 8', Quintatoon 8', Prestant 4', Fluit Harmoniek 4', Quintfluit Harmoniek 2 2/3', Piccolo Harmoniek 2', Tertsfluit Harmoniek 1 3/5', Basson 16', Trompet Harmoniek 8', Basson-Hobo 8', Vox Humana 8', Klaroen Harmoniek 4'.
Pedaal: Contrebas 16', Subbas 16', Openbas 8', Violoncel 8', Openfluit 4', Bazuin 16'.
Literatuur
  • Jubilarissen : Scherpenzeel / H. Verboom. - In: De Orgelvriend, jrg. 20 nr. 7/8, juli/augustus 1978.
  • Het Adema-orgel in de Hervormde kerk te Scherpenzeel / René Verwer. - In: De Orgelvriend, jrg. 51 nr. 7/8, juli/augustus 2009.
Overige bronnen
  • Wilfred Folmer

Foto: Janco Schout. Datering: 27 April 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 27 April 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 27 April 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 27 April 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 27 April 2005.
Foto: Janco Schout
Bron: Fotokaart GR 1394 (Stichting Orgel Centrum).
Bron: Fotokaart GR 1394 (Stichting Orgel Centrum)
Foto: Janco Schout. Datering: 8 March 2008.
Foto: Janco Schout