Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.

Foto: Michiel van 't Einde

Rotterdam, Nederland (Zuid-Holland) - Waalse Kerk (Église Wallonne)
Gemeente: Rotterdam
Adres: Schiedamse Vest 190, 3011 BH, Rotterdam

Beschrijving nr.: 1004869.

Gebouwd door: Christian Gottlieb Friedrich Witte (1865)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1865 Christian Gottlieb Friedrich Witte  nieuwbouw
1924 J. de Koff & Zoon  overplaatsing
1988 Gebroeders Van Vulpen  restauratie

  • C.G.F. Witte bouwde een nieuw orgel voor de Waalse Kerk in Rotterdam in 1865. Het oude instrument werd verkocht aan de Hervormde Gemeente in Numansdorp. Op 3 september 1865 nam men het instrument in gebruik, waarna op 8 september een eerste concert volgde door Samuel de Lange jr. In 1912 verving De Koff de Octaaf 8' van het pedaal door een gedekte Subbas 16' van grenenhout, die zachter klonk dan de Subbas van Witte.
  • Het orgel bleef verder geheel ongewijzigd tot de verhuizing in 1924 van de gemeente naar een nieuw gebouw aan de Schiedamse Singel, ontworpen door de architect Jan Verheul Dzn. De firma De Koff plaatste het orgel over. Wegens plaatsgebrek moest het geheel anders worden opgesteld, en de pedaallade werd vervangen door een pneumatische kegellade. Het betekende tevens het verlies van de Subbas uit 1912 en Trombone 8'. De Koff verving de Dulciaan door een Hobo, alhoewel dit ook later gebeurd kan zijn. Het front werd vervangen door een vrijwel nieuw front naar ontwerp van Verheul. Op 13 september 1924 werd het instrument samen met de nieuwe kerk officieel in gebruik genomen.
  • Een uitgebreide restauratie in 1988 door Van Vulpen bracht het instrument weer gedeeltelijk terug in de oude staat. De Hobo werd nu weer vervangen door een Dulciaan in Witte-factuur. Ook werd de zwelkast verwijderd. Op 11 december 1988 kon het gerestaureerde orgel weer in gebruik worden genomen tijdens een feestelijke kerkdienst, waarbij dhr. G. Albert van Dongen het orgel bespeelde, gevolgd door een concert door Geert Bierling.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk10
- Bovenwerk7
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen21
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''):
Grondstemmen: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Violon 8', Octaaf 4'.
Combinatiestemmen: Fluit 4', Quint 3', Woudfluit 2', Mixtuur III-IV sterk (2'), Trompet 8'.
Bovenwerk (in zwelkast) (C-f'''): Prestant 8', Holfluit 8', Gamba 8', Salicet 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Dulciaan 8' - 1988.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1924, Fluit 8', Octaaf 4', Basson 16'.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: Pianotrede (Hoofdwerk).

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV sterk (Hoofdwerk) C: 2' - 1 1/3' - 1'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. fìs°: 4' - 2 2/3' - 2'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. c'': 8' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Waalsche Kerk te Rotterdam heeft twee klavieren, vrij pedaal en 22 sprekende stemmen. Witte (firma Bätz & Co.) leverde dit werk in 1865.
Organist de Heer L.F. Brandts-Buys.
Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Woudfluit 2', Mixtuur 3, 4 st., Trompet 8'.
Bovenmanuaal: Prestant 8', Holfluit 8', Gamba 8', Salicet 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Dulciaan 8'.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Fluit 8', Octaaf 4', Basson 16', Trombone 8'.
Stomme Registers: 2 Koppelingen, Calcant, Ventiel.
Pianotrede voor het Hoofdmanuaal, Crescendotrede voor het tweede Manuaal.
Literatuur
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Verdwenen en bestaande orgels te Rotterdam (III) : Het orgel in de voormalige Waalse Kerk / Jan van Bommel Jzn. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 4, juli 1959.
  • Verdwenen en bestaande orgels te Rotterdam (15) : Het orgel in de Waalse Kerk / Jan van Bommel Jzn. - In: Het Orgelblad, jrg. 9 nr. 11, november 1966.
  • Rotterdam - orgelstad / M.A. Vente. - Amsterdam : N.V. Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, 1967. - Overdruk uit Akademiedagen XIX.
  • De Rotterdamse bouwaktiviteiten van de fa. Bätz en Witte na 1845 / [Jan Jongepier]. - In: Het Orgel, jrg. 70 nr. 2, februari 1974. - Rotterdam-nummer.
  • Eglise Wallonne de Rotterdam : Inauguration de l'Orgue Restauré : Culte Solennel et Présentation Dimanche 11 Décembre 1988 à 15h - Waalse Gemeente Rotterdam : Ingebruikneming van het gerestaureerde orgel : Feestelijke dienst en overdracht Zondag 11 december 1988, 15.00 u.
  • Orgels van Witte gerestaureerd : Deel 3 / Jan Jongepier (met een bijdrage van Teus den Toom). - In: Het Orgel, jrg. 85 nr. 9, september 1989.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
  • De geschiedenis van de Waalse Kerk en haar orgels / Jan de Bloeme. - Alphen aan den Rijn: Canaletto / Repro-Holland, 1997.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie voor de verbouwing van 1924.
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 September 2013.
Foto: Michiel van 't Einde