Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Janco Schout. Datering: 4 April 2008.

Foto: Janco Schout

Veenendaal, Nederland (Utrecht) - Bethelkerk
Gemeente: Veenendaal
Adres: Spanjaardsgoed 7, 3901 KT, Veenendaal
Website: http://www.bethelkerk.nl

Beschrijving nr.: 1004573.

Gebouwd door: John C. Banfield (1890)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1890 John C. Banfield  nieuwbouw
1972 Longstaff & Jones  wijzigen dispositie
1984 Longstaff & Jones  overplaatsing
1993 Hendriksen & Reitsma  restauratie

Rond 1980 werd een nieuwe Christelijke Gereformeerde Bethelkerk gebouwd in Veenendaal. Het oude kerkgebouw werd verkocht aan de Gereformeerde Gemeente in Nederland. Het orgel in de nieuwe Bethelkerk is gekocht in Engeland, waar het door Banfield was gebouwd voor de Congregational Church in Oakengates. Het instrument was geleverd, gerestaureerd en uitgebreid door de Engelse firma Longstaff & Jones. Adviseur bij de restauratie was de heer W. Wijnolts uit Elburg. In 1972 reviseerde Longstaff & Jones het orgel al in Engeland. Op 1 september 1984 is het in Veenendaal in gebruik genomen. Bij de plaatsing is een geheel nieuwe kas met een modern front gemaakt. De klaviatuur werd naar de zijkant verhuisd, waarvoor de windladen een kwart slag gedraaid moesten worden. De kwaliteit van het werk was matig, en het orgel vertoonde veel storingen. Om die reden kreeg Hendriksen & Reitsma de opdracht het orgel grotendeels te herbouwen. De speeltafel werd weer naar de voorzijde gebracht, de meeste mechanieken en de pedaallade werden opnieuw gemaakt. De Tierce en de Trumpet werden van plaats verwisseld en de Larigot 1 1/3' is opgeschoven tot 2 2/3'. Adviseur bij de werkzaamheden was dhr. G.D. Koudijs, één van de organisten van de kerk. Op 28 januari 1993 werd het orgel weer in gebruik genomen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1890Oakengates, UKCongregational Church
1984VeenendaalBethelkerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Great9
- Positive8
- Pedal5
Totaal aantal stemmen22
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Great (C-g'''): Open Diapason 8', Stopped Diapason 8', Dulciana 8' (TC), Principal 4', Open Flute 4' (TC), Twelfth 2 2/3', Fifteenth 2' - 1890/1972, Mixture IV ranks - 1862, Trumpet 8'.
Positive (C-g'''): Lieblich Gedackt 8' - C-H spreekt permanent, Salicional 8' (TC), Vox Angelica 8' (TC), Cone Principal 4', Chimney Flute 4' - 1862, Nasat 3' - 1972/1993, Gemshorn 2' - 1972, Tierce 1 3/5' (TC) - 1972, Tremulant.
Pedal (C-f'): Principal 16', Bourdon 16', Bass Flute 8' - 1993, Octaveflute 4' - 1993, Trombone 16' - 1984.
Koppelingen: Positive to Great, Great to Pedal, Positive to Pedal.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie luidde:
    Great Organ (C-a'''): Open Diapason 8', Gamba 8' (TC), Dulciana 8' (TC), Stopped Diapason 8', Principal 4', Flauto Traverso 4' (TC), Fifteenth 2', Clarionet 8' (TC).
    Swell Organ (C-a'''): Horn Diapason 8' (TC), Salicional 8' (TC), Lieblich Gedackt 8', Vox Angelica 8' (TC), Gemshorn 4', Horn 8', Oboe 8'.
    Pedal Organ (C-f'): Bourdon 16'.
    Couplers: Swell to Great, Great to Pedals, Swell to Pedals, Swell Super Octave Coupler.
    Speelhulpen: Tremulant.

  • De dispositie luidde bij de ingebruikname in 1984:
    Great Organ (C-g'''): Open Diapason 8', Stopped Diapason 8', Dulciana 8' (TC), Principal 4', Open Flute 4' (TC), Twelfth 2 2/3', Fifteenth 2' (1890/1972), Tierce 1 3/5' (1972), Mixture IV ranks (1862).
    Positive (C-g'''): Lieblicht Gedackt 8', Salicional 8' (TC), Vox Angelica 8' (TC), Cone Principal 4', Chimney Flute 4' (1862), Gemshorn 2' (1972), Larigot 1 1/3' (1972), Trumpet 8', Tremulant.
    Pedal (C-f'): Principal 16', Bourdon 16', Bass Flute 8' (gereserveerd), Octave Bass 4' (gereserveerd), Trombone 16' (1984).
    Koppelingen: Positive to Great, Great to Pedal, Positive to Pedal.

Literatuur
  • Over Bob van Stempvoort, de nieuwe Christelijke Gereformeerde Bethelkerk te Veenendaal en de ingebruikname van het gerestaureerde en uitgebreide Engelse Kerkorgel! / Chr. Haalboom. - In: De Orgelvriend, jrg. 26 nr. 11, november 1984.
  • Kroniek : 1 september 1984. - In: De Mixtuur, nr. 49, maart 1985.
  • Kroniek : 28 januari 1993. - In: De Mixtuur, nr. 82, april 1996.

Foto: Janco Schout. Datering: 4 April 2008.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 4 April 2008.
Foto: Janco Schout
Foto: Piet Bron. Datering: 18 August 2009.
Foto: Piet Bron