Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.

Foto: Michiel van 't Einde

Cothen, Nederland (Utrecht) - Sint Petrus en Pauluskerk

Doorverwezen vanaf: Den Haag - Oosterkerk (1899 - 1962)

Gemeente: Wijk bij Duurstede
Adres: Rozenplantsoen 17, 3945 BW, Cothen

Beschrijving nr.: 1004499.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR3310 (Geref. Kerk Nieuwland).

Gebouwd door: O.A.B. Koch (1899)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1899 O.A.B. Koch  nieuwbouw
1917 Martin Vermeulen  ombouw
1963 Fonteijn & Gaal  overplaatsing
1995 Slooff Orgelbouw B.V.  restauratie en uitbreiding
2012 Nico van Duren  overplaatsing

  • Op 5 november 1896 is in Den Haag de Gereformeerde Oosterkerk in gebruik genomen. In het gebouw plaatste de firma Koch in 1899 een orgel. Het had een zogenaamd Engels front, met uitstekende frontpijpen. Het orgel had pneumatische sleepladen, maar wel een mechanische toetstractuur. De kwaliteit van het werk was niet echt goed, zodat er veel problemen met het instrument waren. In 1917 leverde Martin Vermeulen een nieuwe speeltafel, en werd de mechaniek gereviseerd en pneumatisch gemaakt. Toch bleef het orgel gebrekkig. Een vrijwilliger uit de kerkelijke gemeente voerde enkele wijzigingen uit in de windvoorziening, maar dat leverde nog meer problemen op. Uiteindelijk reviseerde Gerrit van Leeuwen het instrument, waarna het redelijk goed bespeelbaar bleef. De Oosterkerk werd in 1962 gesloten. Sinds 1969 was het gebouw in gebruik als HOT-theater. Rond 1995 is het gesloopt.
  • Het orgel werd verkocht aan de Magnalia-Deï-Kerk, Albardastraat 67 in Schiedam (Nieuwland). Hier werd het na ingrijpende wijzigingen in 1964 geplaatst door Fonteijn & Gaal. Als adviseurs waren de heren W.A. Houtman en G. v.d. Schoor bij de verbouwing betrokken. In 1995 is het instrument gerestaureerd en uitgebreid door de firma Slooff. Het heeft een nieuw front gekregen. De Magnalia-Deï-Kerk is na een laatste kerkdienst op 11 september 2011 gesloten.
  • In februari 2012 is het orgel door Nico van Duren gedemonteerd. Het is hierna opgebouwd in de Sint Petrus en Pauluskerk in Cothen. De orgelkas is aangepast aan de nieuwe ruimte. Uit het vorige orgel van Cothen is een register overgenomen in het nieuwe. Op zaterdag 30 juni 2012 is het orgel in gebruik genomen. Het orgel werd bespeeld door Gerard Goossens.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1899Den HaagOosterkerk
1962SchiedamMagnalia-Deï-Kerk
2012CothenSint Petrus en Pauluskerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal I9
- Manuaal II10
- Pedaal7 (6)
Totaal aantal stemmen26 (25)
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Kegelladen

Dispositie
Manuaal I (C-g'''): Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8', Cornet 4'.
Manuaal II (C-g'''): Holpijp 8', Vox Celeste 8', Viola 8', Prestant 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Woudfluit 2', Sesquialter II sterk, Scherp III sterk, Hobo 8'.
Pedaal (C-f'): Open Subbas 16', Bourdon 16', Gedekt 8', Principaal 8', Octaaf 4', Fagot 16', Trompet 8' - gecombineerd met fagot.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II, Pedaal - Manuaal II 4'.
Speelhulpen: Tremulant, 1 vrije combinatie, Automatisch pedaal.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie in de Oosterkerk Den Haag (1899) luidde:
    Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Octaaf 2', Cornet V sterk, Mixtuur III-IV-V sterk, Trompet 8'.
    Manuaal II (zwelwerk): Prestant 8', Holpijp 8', Salicional 8', Aeoline 8', Octaaf 4', Fluit Dolce 4', Woudfluit 2', Clarinet 8'.
    Pedaal: Subbas 16', Principal 8', Violoncello 8', Octaaf 4', Fagot 16'.
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.

  • Na de uitbreiding door Van Leeuwen in 1936 was de dispositie:
    Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Violon 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet V sterk, Mixtuur II sterk, Trompet 8'.
    Manuaal II (zwelwerk): Prestant 8', Holfluit 8', Viool 8', Voix Céleste 8', Octaaf 4', Fluit Dolce 4', Woudfluit 2', Basson-Hobo 8'.
    Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Violoncel 8', Octaaf 4', Fagot 16'.
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
    Speelhulpen: 5 vaste combinaties, 1 vrije combinatie, generaal crescendo, automatisch pedaal.

  • De dispositie werd na de ombouw door Fonteyn & Gaal, de plaatsing in Schiedam:
    Manuaal I: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
    Manuaal II: Holpijp 8', Viola 8', Prestant 4', Woudfluit 2', Quint 1 1/3', Scherp III sterk, Sesquialter II sterk, Hobo 8'.
    Pedaal: Subbas 16', Gedekt 8', Principaal 8', Octaaf 4', Bombarde 16'.

Literatuur
  • Uit de orgelbouwwereld. - In: Het Orgelblad, jrg. 5 nr. 6, juni 1962.
  • Een waar verhaal over orgelmisère / H. Kamphuis. - In: Het Orgelblad, jrg. 5 nr. 10, oktober 1962.
  • Kees Passchier over de orgels. - In: De Geschiedenis van de Gereformeerde Kerk van Schiedam / A. van der Blom, J.J. Donkers Azn. - Schiedam : Gereformeerde Kerken, 1981.
  • Waar Hagenaars kerkten : Geschiedenis van de Haagse kerken gebouwd voor 1900 / Ch. Dumas (red.). - 's-Gravenhage: Boekencentrum, 1983.
  • Prachtig nieuw orgel in Petrus en Pauluskerk ingezegend. - In: 't Groentje, jrg. 47 nr. 27, 4 juli 2012.
Links http://www.orgels-en-kerken.nl/index/schiedam-magnalia-orgel.htm
Overige bronnen
  • Aart de Kort

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Nico van Duren.
Foto: Nico van Duren
Situatie in Schiedam. Bron: Fotokaart GR 3310 (Stichting Orgel Centrum).
Bron: Fotokaart GR 3310 (Stichting Orgel Centrum)
Situatie in Den Haag.
Situatie in Den Haag.
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 February 2017.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 1 August 2012.
Foto: Jaap Huttenga