Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jan van der Male. Datering: 11 July 2008.

Foto: Jan van der Male

Nieuwerkerk, Nederland (Zeeland) - Gereformeerde Gemeente in Nederland (buiten verband)
Gemeente: Schouwen-Duiveland
Streek:Schouwen-Duiveland
Adres: Stationstraat 9, 4306 BC, Nieuwerkerk

Beschrijving nr.: 1003895.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR3073 (Situatie in 's-Gravenpolder (1964)).

Gebouwd door: Hermanus Knipscheer (II) (1837)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1837 Hermanus Knipscheer (II)  nieuwbouw
1936 A.S.J. Dekker  overplaatsing
1987 Fama & Raadgever  overplaatsing

Het orgel in de kerk van de Gereformeerde Gemeente te Nieuwerkerk is door Knipscheer gebouwd als tweeklaviers instrument met aangehangen pedaal voor de Hervormde Kerk in Sassenheim. In 1936 is het verkocht aan de Gereformeerde Gemeente te 's-Gravenpolder, waar het is geplaatst door de firma Dekker uit Goes. Hier werd het instrument in de jaren vijftig grondig verbouwd: de beide klavieren werden vervangen door één manuaal met een pneumatische lade. Enkele stemmen van het oude Bovenwerk werden op het Hoofdwerk geplaatst. In 1967 besloot men het instrument te verkopen, waarna het in Nieuwerkerk werd geplaatst. Fama & Raadgever voerden in 1987 een restauratie uit. Het orgel kreeg een Cornet en de Bourdon 16' werd door middel van een transmissie op het pedaal gedisponeerd.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1837SassenheimHervormde Kerk
1936Gravenpolder, 'sGereformeerde Gemeente
1967NieuwerkerkGereformeerde Gemeente

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal10
- Pedaal1 (0)
Totaal aantal stemmen11 (10)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Octaaf 4', Fluit Travers 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant) - 1987, Mixtuur III-IV sterk, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - transmissie.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • Oorspronkelijke dispositie:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Mixtuur III-IV sterk.
    Bovenwerk: Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Prestant 4', Fluit Travers 4', Quint 3', Octaaf 2', Tremulant.
    Aangehangen pedaal.
    Tremulant, ventil, afsluiting.

  • Volgens opgave van Dekker luidde de dispositie in 1936:
    Onderklavier: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Salicional 8' (discant), Octaaf 4' (gedeeld), Fluit 4', Quint 3' (gedeeld), Superoctaaf 2', Mixtuur III-IV sterk (gedeeld).
    Bovenklavier: Prestant 8' (discant), Holpijp 8' (gedeeld), Viola 8' (discant), Prestant 4' (gedeeld), Dwarsfluit 4', Quintfluit 3' (gedeeld), Octaaf 2' (gedeeld).
    Pedaal: Aangehangen.
    Speelhulpen: Tremulant, Ventus.

Literatuur
  • Historische orgels in Zeeland III : Schouwen en Duiveland, Tholen, Zeeuwsch-Vlaanderen / J.H. Kluiver. - In: Archief 1976 : Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, p. 93-231.
  • Gebruikte orgels, geleverd door de fa. A.S.J. Dekker : Waar zijn ze gebleven......? : deel 2 (slot) / Victor Timmer, Ton van Eck. - In: Het Orgel, jrg. 89 nr. 4, april 1993.
  • Het historische orgel in Nederland 1819 - 1840. - Amsterdam : Stichting NIvO, 2001. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 5).
  • Het gaat Uw trouw en waarheid aan : De geschiedenis van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland : Deel 2 / M. Boot [red]. - IJsselmuiden : Gereformeerde Gemeenten in Nederland, 2015.

Foto: Jan van der Male. Datering: 11 July 2008.
Foto: Jan van der Male
Situatie in 's-Gravenpolder. Bron: Fotokaart GR 3073 (Stichting Orgel Centrum).
Bron: Fotokaart GR 3073 (Stichting Orgel Centrum)