Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 2 July 2005.

Foto: Piet Bron

Zwolle, Nederland (Overijssel) - Doopsgezinde/Remonstrantse Kerk
Gemeente: Zwolle
Adres: Wolweverstraat 9, 8011 NW, Zwolle

Beschrijving nr.: 1003746.

Gebouwd door: Jan Proper (1907)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1907 Jan Proper  nieuwbouw
1965 Roelof Kamp en Zn.  ombouw
1986 Kaat & Tijhuis  restauratie

In 1907 bouwde Proper een orgel voor de Doopsgezinde Kerk in Zwolle, ter vervanging van het harmonium dat tot dan toe in gebruik was geweest. Het was een typisch instrument met een mechanische kegellade voor het Hoofdwerk, een mechanische sleeplade voor het Zwelwerk en een pneumatische kegellade voor het Pedaal. In november 1907 is het in gebruik genomen met een bespeling door J.C. van Apeldoorn, organist van de Grote Kerk in Zwolle. Roelof Kamp wijzigde het instrument in 1965. Hij verwijderde de zwelkast en plaatste het zwelwerk als een dwarswerk. Drie registers werden vervangen. Bij een grote renovatie in 1986 door Kaat & Tijhuis zijn de windlades van hoofdwerk en pedaal vernieuwd, is de mechaniek volledig herbouwd, werd de klaviatuur gereviseerd, is de dispositie van het hoofdwerk uitgebreid en onderging het gehele instrument een herintonatie. Adviseur bij deze werkzaamheden was Aart van Beek.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk9
- Dwarswerk5
- Pedaal1
Totaal aantal stemmen15
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk73 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 8', Roerfluit 8', Cello 8', Octaaf 4', Fluit 4', Octaaf 2', Woudfluit 2', Mixtuur II-III sterk, Dulciaan 8' (B/D) - 1986.
Dwarswerk (C-f'''): Fluit Dolce 8' (B/D), Prestant 4' (B/D) - 1965, Fluit Harmoniek 4', Octaaf 2', Sesquialter II sterk (discant) - 1965.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 1986.
Koppelingen: Hoofdwerk - Dwarswerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Dwarswerk.
Speelhulpen: Tremulant.

VulstemSamenstelling
Mixtuur II-III sterk (Hoofdwerk) C: 1 1/2' -1'. c°: 2' - 1 1/2' - 1'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/2'. c'': 4' - 2 2/3' - 2'.
Sesquialter II sterk discant (Dwarswerk) c': 3' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie luidde:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Cello 8', Octaaf 4', Woudfluit 2'.
    Zwelwerk: Fluit Dolce 8', Viola di Gamba 8', Vox Céleste 8' (discant), Fluit Harmoniek 4', Aeoline 4'.
    Pedaal: Subbas 16' (transmissie), Gedekt 8'.
    Koppelingen: Hoofdwerk - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk.
    Drie vaste combinaties (piano - forte - tutti).

  • De dispositie luidde na 1965:
    Hoofdwerk: Bourdon 16' (gedeeld), Prestant 8', Roerfluit 8', Cello 8', Octaaf 4', Woudfluit 2'.
    Nevenwerk: Fluit 8' (gedeeld), Prestant 4' (gedeeld), Flûte Dolce 4' (gedeeld), Octaaf 2', Sesquialter (discant).
    Pedaal: Bourdon 16' (transmissie), Gedekt 8'.
    Koppelingen: Hoofdwerk - Nevenwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Nevenwerk.

Literatuur
  • Orgelexcursie Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel : Zwolle 22 mei 1982. - Elburg : Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 1982.
  • Het Properorgel in de doopsgezinde kerk wolweverstraat 9 te Zwolle. - 2001. - Folder.
  • Koninklijke instrumenten rond de Peperbus / J. Erdtsieck, J.M. de Ruiter, M.P. Logtenberg. - Kampen : De IJsselacademie, 2001.
  • Jan Proper (1853-1922) : Orgelbouwer op het grensvlak van ambachtelijk en industrieel / R. Walsma. - Leeuwarden : R. Walsma, 2005.
  • Bekende en onbekende orgels langs de IJssel (Provincie Overijssel) / Maarten Seijbel. - Elburg : Stichting Nat. Historisch Orgelmuseum, 2009.
  • Het historische orgel in Nederland 1902 - 1910 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2010. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 14).
Links http://www.hgunnink.nl/fdgk.htm

Foto: Piet Bron. Datering: 2 July 2005.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 2 July 2005.
Foto: Piet Bron
Bron: Fotokaart.
Bron: Fotokaart