Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Wieger van Asperen
Groningen, Nederland (Groningen) - Der Aakerk, transeptorgel ("Bolswardorgel")
Gemeente: Groningen
Adres: Akerkhof 2, 9711 JB, Groningen
Website: https://akerk.nl/
Beschrijving nr.: 1003533.
Gebouwd door: Anthonie Verbeeck (1635)
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
Foto: Wieger van Asperen
Groningen, Nederland (Groningen) - Der Aakerk, transeptorgel ("Bolswardorgel")
Gemeente: Groningen
Adres: Akerkhof 2, 9711 JB, Groningen
Website: https://akerk.nl/
Beschrijving nr.: 1003533.
Gebouwd door: Anthonie Verbeeck (1635)
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1635 | Anthonie Verbeeck | nieuwbouw | 1731 | Schwartsburg | diverse werkzaamheden | 1780 | Albertus Anthonie Hinsz | diverse werkzaamheden | 1822 | Albertus Johannes van Gruisen | restauratie | 1869 | L. van Dam & Zonen | overplaatsing | 1992 | Bakker & Timmenga | overplaatsing | 2008 | Paul Fritts | nieuwbouw in bestaande kas |
- De orgelkas die in het transept van de Der Aakerk hangt komt uit de Broerekerk te Bolsward en dateert uit de zestiende eeuw. Er wordt aangenomen dat het instrument in 1635 is gemaakt door Anthonie Verbeeck, en dat het in 1645 door hem is uitgebreid met een rugpositief. Het orgel is in 1731 gerepareerd, mogelijk door Michael Schwartsburg (volgens Willem Jan Dorgelo zeker niet door Hinsz) en in 1780 door Albertus Hinsz, waarbij onder andere de registermechaniek van het rugpositief is gewijzigd. In 1822 voerde Albertus van Gruissen eeen grote revisie uit. De orgelkas is zonder binnenwerk in 1869 door de firma Van Dam overgeplaatst naar de Martinikerk in Bolsward. De kassen werden in 1967 verkocht aan de Hervormde Gemeente in Groningen, gedemonteerd, en opgeslagen in de Martinikerk in Groningen.
- In 1991/1992 restaureerden Bakker & Timmenga de kassen, de balustrade, frontpijpen en klavierbeleg. Het verder lege meubel is daarna in de Der Aa-kerk gehangen. Adviseur bij het werk was Aart van Beek. Van het orgel zijn naast de kas met frontpijpen ook de klaviatuur, de registertrekkers en delen van de mechaniek bewaard gebleven.
- In augustus 2007 werd bekendgemaakt dat Paul Fritts een nieuw binnenwerk zal bouwen in de oude kassen.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
ca. 1635 | Bolsward | Broerekerk |
1867 | Bolsward | Martinikerk |
1992 | Groningen | Der Aakerk, transeptorgel |
Overige dispositiegegevens | |
---|---|
Verschillende disposities |
De dispositie van het orgel luidde waarschijnlijk oorspronkelijk: Hoofdwerk (CDEFGA-c'''): Prestant 8' (gedeeld), Holpijp 8' (gedeeld), Octaaf 4', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Sifflet 1', Mixtuur (gedeeld), Trompet 8' (gedeeld). Rugwerk (CDEFGA-c'''): Quintadeen 4' (gedeeld), Prestant 4' (gedeeld), Fluit 4' (gedeeld), Octaaf 2' (gedeeld), Sesquialter (discant), Scherp (gedeeld), Regaal 8' (gedeeld). |
Literatuur |
|
Links |
https://orgel.edskes.net/kerk_groningen_der_aakerk.htm |