Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 March 2014.

Foto: Michiel van 't Einde

Nibbixwoud, Nederland (Noord-Holland) - Sint Cunerakerk
Gemeente: Medemblik
Adres: Dorpsstraat 55, 1688 CB, Nibbixwoud

Beschrijving nr.: 1003530.

Gebouwd door: Franciscus Cornelis Smits jr. (1886)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1886 Franciscus Cornelis Smits jr.  nieuwbouw
1931 firma Jos H. Vermeulen  ombouw
1956 firma Jos H. Vermeulen  restauratie
1995 Adema-Schreurs Kerkorgelbouw  restauratie
2002 Kaat & Tijhuis  diverse werkzaamheden

Na de bouw van een nieuwe kerk in 1877 werd aanvankelijk het orgel uit het oude gebouw overgeplaatst. Dit kleine orgel met één manuaal en aangehangen pedaal was veel te zwak voor de nieuwe ruimte. In 1886 leverde de firma Smits uit Reek een nieuw tweeklaviers instrument met volgens het contract uit 1885 twintig stemmen op de manualen en aangehangen pedaal. In 1931 werd het orgel door de firma Vermeulen uit Alkmaar omgebouwd. Het kreeg een pneumatische tractuur met nieuwe kegelladen, een vrijstaande speeltafel en een zelfstandig pedaal. Ook plaatste Vermeulen een electrische windmachine. In 1956 werkte Vermeulen opnieuw aan het orgel. Het werd geheel schoongemaakt en gereviseerd, maar ook is de dispositie aangepast aan de heersende opvattingen. In 1995 is het instrument geheel gerestaureerd door de firma Adema-Schreurs. De oorspronkelijke dispositie is niet hersteld, maar wel is het orgel meer in de stijl van Smits opgebouwd. Er is een Clarinet 8' geplaatst van de firma Kam & Van der Meulen uit ca. 1850, en een Roerfluit 4' van Maarschalkerweerd uit 1907, afkomstig uit het orgel van de parochiekerk in Hazerswoude-Dorp. Het instrument kon op 30 april 1995 weer feestelijk in gebruik worden genomen. Op 12 augustus 2002 is de kerk grotendeels uitgebrand als gevolg van loodgieterswerkzaamheden op het dak. Het orgel liep vooral veel waterschade op, en is gedemonteerd en opgesteld in de werkplaats van de firma Kaat & Tijhuis. Het zal hoogstwaarschijnlijk pas in 2004 weer kunnen worden herplaatst. Voorlopig zijn twee Allen-orgels in de kerk geplaatst.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal7
- Positief7
- Pedaal2
Totaal aantal stemmen14
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Diapason 4', Octaaf 2' - 1995, Mixtuur III sterk, Trompet 8' - 1956.
Zwelwerk (C-g'''): Flûte Conique (Gamba) 8', Voix Céleste 8', Bourdon 8', Flûte Harmonique 4', Roerfluit 4', Piccolo 2', Clarinet 8' - ca. 1850.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1931, Octaafbas 8' - 1956.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie luidde (volgens het contract van Smits uit 1885):
    Groot Manuaal: Prestant 16' (discant), Bourdon 16' (gedeeld), Principaal 8', Holpijp 8', Diapason 8' (moet zijn: 4'), Dulciana 4', Quint 3', Octaaf 2', Plein Jeu (concorde) III sterk, Trompet 8' (gedeeld), Clairon 4'.
    Positief: Flûte Conique 8', Voix Céleste 8', Viola di Gamba 8', Bourdon 8', Viola 4', Fluit Douce 4', Flûte Harmonique 4' (discant), Violine 2', Clarinet 8'.
    Pedaal: aangehangen.

  • Na de wijzigingen van 1931 was de dispositie:
    Hoofdmanuaal: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Fluit Harmonique 8', Diapason 4', Plein-Jeu III sterk, Trompet 8'.
    Zwelwerk: Prestant 8', Bourdon 8', Gamba 8', Voix Céleste 8', Fluit Douce 4', Piccolo 2', Klarinet 8'.
    Pedaal: Subbas 16', Fluitbas 8'.
    Normale koppelingen, super-, suboctaafkoppels.

  • Na 1956 luidde de dispositie:
    Hoofdmanuaal: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Diapason 4', Dwarsfluit 4' (1956), Mixtuur III sterk, Trompet 8' (1956).
    Zwelwerk: Fluitprestant 8' (1956), Bourdon 8', Gamba 8', Prestant 4', Quint 2 2/3' (1956), Piccolo 2', Terts 1 3/5' (1956).
    Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8' (1956).

Literatuur
  • Alle registers open. - Brochure, uitgegeven t.g.v. de heringebruikname van het orgel op 30 april 1995.
  • Het historische orgel in Nederland 1886 - 1894 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2007. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 12).
  • De orgelmakers Smits te Reek (bij Grave) / J.G.P.G. Boogaarts. - Zutphen : WalburgPers, 2017.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 March 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 March 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Marcel Pelt.
Foto: Marcel Pelt
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 August 2013.
Foto: Tjalling Roosjen