Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Janco Schout. Datering: 2 October 2007.

Foto: Janco Schout

Haarlem, Nederland (Noord-Holland) - Groenmarktkerk
Gemeente: Haarlem
Adres: Nieuwe Groenmarkt 12, 2011 TW, Haarlem
Website: https://www.groenmarktkerk.nl/
https://rkhaarlem.nl/

Beschrijving nr.: 1003361.

Gebouwd door: P.J. Adema & Zn. (1913)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1913 P.J. Adema & Zn.  nieuwbouw
1952 Adema-Schreurs Kerkorgelbouw  ombouw
1965 Adema-Schreurs Kerkorgelbouw  restauratie

  • De Groenmarktkerk is de op één na oudste Rooms-Katholieke parochiekerk van Haarlem. Gebouwd in 1844 door Tilman François Suys, die ook de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam ontwierp. De zielzorg voor de parochie is vanaf ongeveer 1600 tot 1984 in handen geweest van de paters Franciscanen. De kerk wordt in Haarlem dan ook wel Paterskerk genoemd. In de kerk werd in 1850/1851 een orgel gebouwd door Matthias van den Brink met 24 stemmen. Dit orgel is in 1912 vervangen door het huidige orgel. Het werd overgeplaatst naar de Kogerkerk in Koog aan de Zaan, waar het in 1921 door een brand verloren is gegaan.
  • Op 29 april 1911 kreeg de firma P.J. Adema & Zn. de opdracht een nieuw orgel voor de kerk te bouwen. Het ontwerp kende 35 stemmen, maar er werden er slechts 20 gerealiseerd. Op het patroonsfeest van Antonius van Padua, 13 juni 1913, werd het in gebruik genomen. De 15 ontbrekende registers konden op afroep worden geplaatst, zodra er geld was. In 1952 verrichtte Hubert Schreurs een restauratie. De dispositie werd hierbij gewijzigd. Op 23 maart 1952 is het instrument door Albert de Klerk - tevens adviseur tijdens de werkzaamheden - weer in gebruik genomen. In 1965 verving hij de pneumatische tractuur door een electrische. Er werd ook een nieuwe speeltafel geplaatst. Het orgel kent thans 37 stemmen. In 1989 is het schoongemaakt, en is het pedaal opnieuw geïntoneerd.
  • De Groenmarktkerk is per 1 januari 2023 overgenomen door een Evangelische Gemeente. Er worden nog wel vieringen voor de rooms-katholieke parochie gehouden in de naastgelegen pastorie.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk14
- Reciet14
- Pedaal9
Totaal aantal stemmen37
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Kegelladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Principaal 16', Bourdon 16', Praestant 8', Salicionaal 8', Fluit Harmoniek 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Nasard 2 2/3', Doublet 2', Cornet V sterk (discant), Mixtuur III-V sterk, Cymbale III sterk, Trompet 8'.
Reciet (C-g'''): Viola Major 16', Principaal 8', Viola 8', Vox Caelestis 8', Bourdon 8', Quintaden 8', Viola 4', Fluit Harmoniek 4', Flageolet 2', Sexquialter I-III sterk, Mixtuur IV sterk, Trompet 8', Clarinet 8', Vox Humana 8', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Contrabas 16', Subbas 16', Openbas 8', Cello 8', Gedekt 8', Openfluit 4', Mixtuur II-IV sterk, Bazuin 16', Trombone 8'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Reciet, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Reciet.
Speelhulpen: Vrije Combinatie.

Literatuur
  • Honderd jaar Adema-orgels / Piet Visser. - Amsterdam : fa. Joseph Adema - Hubert Schreurs Kerkorgelbouw, 1954. - Uitgegeven t.g.v. het honderdjarig bestaan van de firma.
  • Adema's kerkorgelbouw van 1854 : Hubert Schreurs Amsterdam / P. Visser. - Amsterdam : Adema's Kerkorgelbouw van 1854, 1966.
  • Hubert Schreurs vijftig jaar orgelbouwer 1974 / P. Visser. - Amsterdam : Adema's Kerkorgelbouw van 1854, 1974.
  • Adema 150 jaar orgelbouw : Een 150 jaar jong bedrijf in een oud ambacht : Sinds 1855 / Ton van Eck, Arjen Looyenga, Victor Timmer. - Hillegom : Adema's Kerkorgelbouw bv, 2006.

Foto: Janco Schout. Datering: 2 October 2007.
Foto: Janco Schout
Foto: Jan van der Male. Datering: 13 November 2007.
Foto: Jan van der Male
Foto: Piet Bron. Datering: 18 April 2013.
Foto: Piet Bron