Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Janco Schout. Datering: 17 August 2004.

Foto: Janco Schout

Haarlem, Nederland (Noord-Holland) - Wilhelminakerk

Doorverwezen vanaf: Rotterdam - Mathenesserkerk (1932 - 1982)

Gemeente: Haarlem
Adres: Gedempte Oude Gracht 61, 2011 GM, Haarlem
Website: http://www.wilhelminakerk.nl/

Beschrijving nr.: 1003229.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR0043 (Rotterdam - Mathenesserkerk).

Gebouwd door: J. de Koff & Zoon (1932)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1932 J. de Koff & Zoon  nieuwbouw
1983 Ernst Leeflang  overplaatsing

  • In de Haarlemse Gereformeerde Wilhelminakerk was een orgel uit 1923 van de Vereenigde Kerkorgelfabrieken te Aalten aanwezig, dat echter niet meer goed functioneerde. Toen het orgel uit de Mathenesserkerk in Rotterdam dan ook te koop stond werd besloten dit aan te kopen. De firma Leeflang plaatste het over. Het oude instrument is in de kerk gebleven, omdat het architectonisch een eenheid vormt met het interieur. Het nieuwe orgel is tegenover het oude geplaatst. Het Mathenesser-orgel was in Rotterdam in gebruik genomen op 25 juni 1932. Adviseur bij de bouw was de organist van de Zuiderkerk, J.G. van Herwaarden. Hij bespeelde het orgel tevens bij de ingebruikneming.
  • De Mathenesserkerk werd in juni 1982 gesloten. Op advies van organist Teke Bijlsma kocht de Gereformeerde Kerk in Haarlem het instrument als vervanging van het oude orgel van de Wilhelminakerk. De firma Leeflang kreeg de opdracht voor demontage en wederopbouw. Bij de overplaatsing naar Haarlem is het front gewijzigd. Op 18 december 1983 nam men het orgel in gebruik, met een bespeling door Teke Bijlsma. De Wilhelminakerk is sinds oktober 2005 aangesloten bij de Nederlands Gereformeerde Kerk.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1932RotterdamMathenesserkerk
1983HaarlemWilhelminakerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal 113
- Manuaal 212
- Manuaal 39
- Pedaal9 (8)
Totaal aantal stemmen43 (42)
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Kegelladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
WinddrukManuaal 1 en 3: 75 mm, Manuaal 2: 85 mm, Pedaal: 110 mm

Dispositie
Manuaal 1 (C-g'''): Prestant 16', Octaaf 8', Roerfluit 8', Violoncel 8', Zachte Fluit 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet III-V sterk, Mixtuur III-V sterk, Trompet 16', Trompet 8'.
Manuaal 2 (in zwelkast) (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Holpijp 8', Gemshoorn 8', Prestant 4', Open Fluit 4', Woudfluit 2', Sexquialter II sterk, Cymbel III-IV sterk, Kromhoorn 8', Basson-Hobo 8', Tremulant.
Manuaal 3 (in zwelkast) (C-g'''): Vioolprestant 8', Quintadeen 8', Viola di Gamba 8', Vox Céleste 8', Nachthoorn 4', Blokfluit 2', Sifflet 1' - c'''-g''' 2', Carillon III sterk, Vox Humana 8', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Contrabas 16', Prestant 16' - transmission, Subbas 16', Quintbas 10 2/3', Fluitbas 8', Cellobas 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trombone 8'.
Koppelingen: Diverse koppelingen.
Speelhulpen: Generaal Crescendo, 2 vrije combinaties, 6 vaste combinaties.

VulstemSamenstelling
Cornet III-V sterk (Manuaal 1) C: 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. c°: 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. c': 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Mixtuur III-V sterk (Manuaal 1) C: 2' - 1 1/3' - 1'. Fìs°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. fìs°: 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. fis': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. fis'': 8' - 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Sexquialter II sterk (Manuaal 2) C: 2 2/3' - 1 3/5'.
Cymbel III-IV sterk (Manuaal 2) C: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2'. c'': 8' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Carillon III sterk (Manuaal 3) C: 4' - 1 3/5' - 1'. c''': 8' - 3 1/5' - 2'.
Literatuur
  • Berichten. - In: Het Orgel, 28e Jaargang No. 9, Juni 1931.
  • Nieuwe en Herstelde Orgels : Delfshaven, Ned. Herv. Kerk. - In: Het Orgel, 29e Jaargang No. 10, Juli 1932.
  • Advertentie: Vanwege sluiting van de Mathenesserkerk biedt de Hervormde Gemeente 'Delfshaven' te Rotterdam-W. te koop aan het orgel in deze kerk / dhr. C.B. van Breemen. - In: De Orgelvriend, jrg. 24 nr. 7, juli 1982.
  • Kroniek : 18 december 1983. - In: De Mixtuur, nr. 46, augustus 1984.
  • De orgels van de Geref. Wilhelminakerk in Haarlem / Gerco A. Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 29 nr. 5, mei 1987.
  • Teke Bijlsma: 40 jaar tekenen van muzikaliteit / Klaas Schippers. - In: De Orgelvriend, jrg. 36 nr. 4, april 1994.
Opnamen Improvisaties vanuit de Wilhelminakerk, Haarlem / Teke Bijlsma. - De Bazuin 8656 (CD). - 1995.

Situatie in Rotterdam. Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Situatie in Rotterdam. Foto: J.A. van Es.
Foto: J.A. van Es
Foto: Piet Bron. Datering: 18 April 2013.
Foto: Piet Bron