Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Aart Wimmenhove. Datering: 14 April 2013.

Foto: Aart Wimmenhove

Haarlem, Nederland (Noord-Holland) - Sint Josephkerk
Gemeente: Haarlem
Adres: Jansstraat 43, 2011 RT, Haarlem
Website: https://rkhaarlem.nl/

Beschrijving nr.: 1003051.
Fotokaart De Mixtuur nummer: G27.

Gebouwd door: Gebroeders Adema (1906)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas en pijpwerk uit 1856 van Hendricus Dominicus Lindsen

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1906 Gebroeders Adema  nieuwbouw
1947 Adema-Schreurs Kerkorgelbouw  diverse werkzaamheden
1967 Adema-Schreurs Kerkorgelbouw  restauratie
2011 Adema's Kerkorgelbouw  restauratie

  • In de uit 1843 stammende Sint Josephkerk werd eerst het kabinetorgel uit de oude schuilkerk bij het Begijnhof gebruikt. Dit kleine orgel met zeven registers was niet sterk genoeg voor de kerkruimte. H.D. Lindsen leverde in 1856 een nieuw instrument. Het orgel voldeed niet echt goed, zodat al in 1861 door Matthias van den Brink een restauratie werd uitgevoerd. In 1905 was de toestand erg slecht. De gebroeders Adema kregen de opdracht een nieuw orgel te bouwen in de oude kas. Er werd ook bruikbaar materiaal opnieuw gebruikt. In 1906 is het instrument opgeleverd.
  • Hendrik Andriessen was organist in deze kerk vana 1913 tot 1934. Hij werd opgevolgd door Albert de Klerk. Het orgel had oorspronkelijk 29 registers en was rein pneumatisch. Hubert Schreurs voerde in 1947 een restauratie uit, waarbij ook de dispositie is aangepast. Met Beloken Pasen, 13 april 1947 werd het orgel door Albert de Klerk weer ingespeeld. In 1967 is de tractuur electrisch gemaakt, en opnieuw is de intonatie gewijzigd. Albert de Klerk verzorgde het inwijdingsconcert op dinsdag 26 september 1967.
  • In de jaren 2009-2011 is het orgel grondig gerestaureerd door de firma Adema. Bij deze restauratie werd een modern digitaal setzersysteem geplaatst. Ook is de pedaalomvang vergroot van 27 naar 30 toetsen. Deze restauratie is afgesloten in 2011. Op 15 mei 2011 zal het orgel weer in gebruik worden genomen tijdens een feestelijke viering, gevolgd door een concert door Gemma Coebergh.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk12
- Zwelwerk12
- Pedaal7 (6)
Totaal aantal stemmen31 (30)
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Kegelladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Principaal 16', Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Fluit Harmoniek 8', Holpijp 8', Quint 6', Octaaf 4', Octaaf 2', Cornet V sterk (discant), Mixtuur II-V sterk (2 2/3'), Trompet 8'.
Reciet (C-g'''): Prestant 8', Viola 8', Vox Coelestis 8', Bourdon 8', Quintaton 8', Violone 4', Fluit Harmoniek 4', Piccolo 2', Sesquialter II-III sterk (2 2/3'), Trompet 8', Fagot-Hobo 8', Vox Humana 8', Tremulant.
Pedaal (C-f'): Contrebas 16', Subbas 16' - transmissie, Openbas 8', Gedektbas 8', Open Fluit 4', Bazuin 16', Trombone 8'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk, Octaaf Grave Hoofdwerk - Zwelwerk, Octaaf Aiguë Hoofdwerk - Zwelwerk, Octaaf Grave Zwelwerk.
Speelhulpen: Combinatie registers Zwelwerk, Combinatie registers Hoofdwerk, Combinatie registers Pedaal, Setzer-systeem - 2011, Vrije combinatie, Tutti.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie was:
Hoofdmanuaal: Prestant 16', Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Fluit Harmoniek 8', Holpijp 8', Quint 6', Prestant 4', Octaaf 2', Mixtuur II-IV sterk, Cornet V sterk (discant), Trompet 8'.
Recitmanuaal: Prestant 8', Viola 8', Vox Coelestis 8', Roerfluit 8', Quintadeen 8', Violine 4', Fluit Harmoniek 4', Piccolo 2', Trompet 8', Fagot-Hobo 8', Vox Humana 8', Tremulant .
Pedaal: Open Contrebas 16', Subbas 16', Openbas 8', Openfluit 4', Bazuin 16', Trombone 8'.
Literatuur
  • Kerk en Orgelbouwkunst : Het Orgel der Sint-Jozefs-kerk te Haarlem : (In Memoriam deken van der Wiel) / Piet Visser. - In: De Schalmei, 2e Jaargang Nr. 6, November 1947.
  • Honderd jaar Adema-orgels / Piet Visser. - Amsterdam : fa. Joseph Adema - Hubert Schreurs Kerkorgelbouw, 1954. - Uitgegeven t.g.v. het honderdjarig bestaan van de firma.
  • Orgel van de Josephkerk geheel gerestaureerd / P. Zwaanswijk. - In: Haarlemsche Courant, dinsdag 19 september 1967.
  • Mooi instrument gerestaureerd : De Klerk vraagt aandacht voor verfrist Joseph-orgel : Hoop op inschakeling bij de "feesten". - Krantenknipsel, 23 september 1967.
  • Orgelinhuldigingen : Nederland. - In: De Praestant, jrg. 17 nr. 1, januari 1968.
  • Haarlem, H. Joseph, Jansstraat. 1906, 1967. - In: Adema's Kerkorgelbouw van 1854 - Hubert Schreurs Amsterdam 1970.
  • Prof. Hendrik Andriessen / Klaas Schipper. - In: De Orgelvriend, jrg. 14 nr. 12, december 1972.
  • Hubert Schreurs vijftig jaar orgelbouwer 1974 / P. Visser. - Amsterdam : Adema's Kerkorgelbouw van 1854, 1974.
  • De orgels van Hendrik Andriessen / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 73 nr. 9, september 1977.
  • Laat zich 't orgel overal... : Het koninklijk instrument en zijn bespelers / Rik Valkenburg. - Dordrecht : J.P. van den Tol, 1980.
  • Het orgel van de St. Jozefkerk te Haarlem. - In: Het Orgel, jrg. 80 nr. 10, oktober 1984.
  • Ars Organi 2/1992.
  • De orgels van Hendrik Andriessen: het orgel in de St.Josephkerk te Haarlem / Gemma Coebergh. - In: De Orgelvriend, jrg. 34 nr. 4, april 1992.
  • Landelijke KNOV-studiedag Nederlandse Orgelmuziek 1950-1970 : 5 november 1994 / Theo Jellema. - In: Het Orgel, jrg. 90 nr. 9, september 1994.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • De orgelwerken van Albert de Klerk / Wolfgang Baumgratz. - In: Het Orgel, jrg. 94 nr. 3, mei 1998.
  • Het historische orgel in Nederland 1850 - 1858 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 7).
  • Enige kathedralen & basilieken en hun orgels / Henk Roosenberg, Arjen Looyenga, Ton van Eck. - Haarlem : Stichting Kathedrale Basiliek St. Bavo, 2003.
  • Restauratie Adema-orgel Sint-Josephkerk Haarlem voltooid / Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 53 nr. 5, mei 2011.
Opnamen
  • Miroir de Peine / Matthias Havinga m.m.v. Klaartje van Veldhoven, sopraan. - Brilliant Classics 96304 (CD). - 2022.
  • De goddelijke routine : Gonny van der Maten speelt composities van Louis Andriessen, Hendrik Andriessen, Albert de Klerk, Olivier Messiaen, Jean-Yves Daniel-Lesur / Gonny van der Maten. - GM171559 (CD). - 2017. - Opgenomen in de Sint Josephkerk en de Sint Bavokathedraal.
  • Albert de Klerk / Gemma Coebergh. - Prestare ZWF 3331542 (CD). - 2006.
  • Ombres : Orgelimprovisaites / Henk Klop. - Aristide 09-09-94-01 (CD). - 1994.
  • Hendrik Andriessen - Complete orgelwerken / Albert de Klerk. - LBCD 31/34 (vierdubbel-CD). - 1992.
  • De vier jaargetijden : Albert de Klerk improviseert op het Adema-orgel van de Sint Josephkerk te Haarlem. - LBCD 25 (CD). - 1991.
  • Albert de Klerk improviseert op het Adema-orgel van de St. Josephkerk te Haarlem / Albert de Klerk. - Attacca Babel 8420-5 (LP). - 1985. - Mede uitgegeven door het dagblad Trouw.
  • Orgelimprovisaties / Louis Toebosch. - Eurosound ES 46.592 (LP). - 1982. - Opgenomen op zes verschillende orgels in Bologna, Brugge, 's-Hertogenbosch, Breda, Amsterdam en Haarlem.
  • Albert de Klerk speelt orgelwerken van Hendrik Andriessen op het Adema-orgel van de Sint Jozefkerk in Haalem. - EMI HMV 1A 057 26494 (LP). - 1980.
  • Elisabeth Cooymans mezzosopraan - Albert de Klerk orgel / Albert de Klerk & Elisabeth Cooymans. - KRO Klassiek ; Eurosound 313-20 (LP). - 1979.
  • Orgel en carillon / Albert de Klerk (orgel), Leen 't Hart (beiaard). - Donemus (LP). - 1963. - (Donemus Audio-Visual Series ; 4). - Op kant 1 staan werken van Hendrik Andriessen voor orgel, op kant 2 werken van Paap, Pijper en Franken voor beiaard.
Links http://www.adema-kerkorgelbouw.nl/orgels/pja/page67/haarlem_joseph.html
https://www.orgelnieuws.nl/wcms/modules/news/article.php?storyid=4311

Foto: Aart Wimmenhove. Datering: 14 April 2013.
Foto: Aart Wimmenhove
Foto: Janco Schout. Datering: 2 October 2007.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 2 October 2007.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 2 October 2007.
Foto: Janco Schout
Foto: Janco Schout. Datering: 2 October 2007.
Foto: Janco Schout
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 16 October 2019.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 16 October 2019.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Evert-Jan van der Leij. Datering: 16 October 2019.
Foto: Evert-Jan van der Leij
Foto: Aart Wimmenhove. Datering: 14 April 2013.
Foto: Aart Wimmenhove
Foto: Piet Bron. Datering: 18 April 2013.
Foto: Piet Bron