Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.

Foto: Michiel van 't Einde

Hendrik-Ido-Ambacht, Nederland (Zuid-Holland) - Dorpskerk (Sint Nicolaaskerk)

Doorverwezen vanaf: Den Haag - Nobelstraatkerk (1869 - 1900)

Gemeente: Hendrik-Ido-Ambacht
Adres: Kerkplein 13, 3342 BJ, Hendrik-Ido-Ambacht
Website: http://dorp.hervormdambacht.nl/

Beschrijving nr.: 1002817.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2586.

Gebouwd door: Johannes Duyschot (1696)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1696 Johannes Duyschot  nieuwbouw
1982 Gebroeders Van Vulpen  restauratie

  • Het orgel van de Dorpskerk te Hendrik-Ido-Ambacht is gebouwd voor de Waalse Kerk in Delft. Bij oplevering in 1696 had het op het Bovenwerk een gereserveerde plaats voor een Vox Humana 8'. Het werd aan de kerk geschonken door dhr. Boudens, rector te Delft. D. Schol, organist van de Nieuwe Kerk, examineerde het instrument. G. Roos breidde het in 1798 uit met één register (Bourdon 16' op pedaal?). In 1807 werd de Vox Humana geplaatst. Het instrument werd in 1868 te koop aangeboden, omdat het niet meer kon worden gerestaureerd. De firma Bätz & Co. leverde in 1869 een nieuw orgel voor de Delftse kerk. In 1869 is het verhuisd naar de Nobelstraatkerk in Den Haag, en sinds 1900 staat het in Hendrik Ido Ambacht. Het werd hier opgesteld op de galerij aan de westzijde van de kerk. De kas werd wit geschilderd. De firma Sanders maakte rond 1950 een vrij pedaal.
  • Het orgel is in 1982 door Van Vulpen gerestaureerd, waarbij een reconstructie van het oorspronkelijke instrument is uitgevoerd. De onderkas werd hersteld en het orgel kreeg een plaats op het koor van de kerk. Op 27 augustus 1982 is het instrument in gebruik genomen met een concert door Willem Hülsmann, adviseur tijdens de restauratie. Namens Monumentenzorg werd de restauratie begeleid door Onno Wiersma.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1696DelftWaalse Kerk
1869Den HaagNobelstraatkerk
1900Hendrik-Ido-AmbachtHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk9
- Bovenwerk7
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen20
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurVan Biezen II (gewijzigde Kirnberger-stemming)
Winddruk74 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Prestant 8' - discant dubbelkorig, Quintadeen 8', Octaaf 4' - Vanaf a' dubbelkorig, Quintfluit 3', Superoctaaf 2' - Vanaf f' dubbelkorig, Cornet III sterk (discant), Mixtuur III-IV sterk, Scherp III sterk, Trompet 8' - 1982.
Bovenwerk (C-c'''): Holpijp 8', Prestant 4' - Vanaf a' dubbelkorig, Fluit 4', Octaaf 2' - Vanaf f' dubbelkorig, Quint 1 1/3' - 1982; Vanaf fis' dubbelkorig, Tertiaan II sterk (1 3/5') - 1982, Vox Humana 8' - 1982, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16', Prestant 8', Octaaf 4', Trompet 8'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk - schuifkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV sterk (Hoofdwerk) C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 1/3' - 1'. f°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1 /3'.
Scherp III sterk (Hoofdwerk) C: 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.
Cornet III sterk (Hoofdwerk) C: 4' - 2 2/3' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Hess (1774) Het Orgel in de Fransche-Kerk (Delft), met twee Hand-Clavieren en een Vry-Pedaal, heeft 18 stemmen.
OnderManuaal, 9 stemmen: Praestant 8', Quintadeen 8', Octaav 4', Sup. Oct. 2', Quintfluit, Mixtuur, Scherp, Cornet in de regterh. en Trompet 8'.
BovenManuaal, 6 stemmen: Prestant 4', Holpyp 8', Fluit 4', Octaav 2', Quint 1 1/2' en Tertiaan.
Pedaal, 3 stemmen: Praestant 8', Octaav 4' en Trompet 8'.
Dit werk, het welk benevens dat van de Gasthuis-Kerk onder het bestuur van één Organist staat, is aan de Kerk present gedaan (zo my is berigt) door de Hr. Boudens, Rector te Delft, en gemaakt Ao. 1696 door J. Duyschot, geëxamineert door D. Schol, Organist van de Nieuwe-Kerk.
Verschillende disposities De dispositie luidde voor de restauratie van 1982:
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holfluit 8', Salicet 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Trompet 8'.
Zwelwerk (C-f'''): Roerfluit 8', Viola d'Amore 8', Voix Célèste 8', Prestant 4', Fluit 4', Flageolet 2'.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaafbas 8', Bourdon 8'.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
  • Uit de orgelbouwwereld. - In: Het Orgelblad, jrg. 7 nr. 1, januari 1964.
  • Het Duyschot-orgel te Hendrik-Ido-Ambacht : Presentatie-concert, te geven op het Duyschot-orgel van de Ned. Hervormde Dorpskerk in Hendrik-Ido-Ambacht t.g.v. de voltooiing van de restauratie van dit orgel, op vrijdag 27 augustus 1982, aanvang 20.00 uur.
  • Orgelbouwnieuws - disposities / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 24 nr. 9, september 1982.
  • Het Duyschot-orgel te Hendrik-Ido-Ambacht : Fraai klankbeeld van historisch instrument / A.M. Alblas. - Reformatorisch Dagblad, zaterdag 23 oktober 1982.
  • Kroniek : 25 augustus 1982. - In: De Mixtuur, nr. 41, april 1983.
  • Orgelbouwnieuws : Het Duyschot-orgel in de Dorpskerk van Hendrik-Ido-Ambacht gerestaureerd / Jan Kapaan. - In: Het Orgel, jrg. 79 nr. 7/8, juli/augustus 1983.
  • Het 'Hollandse' orgel in de periode van 1670 tot 1730 : Een architectuurhistorische en organologische studie over de orgelbouw in Nederland, met name in de gewesten Holland, Zeeland, Utrecht en Gelderland / A.H. Vlagsma. - Alphen aan den Rijn : Canaletto, 1992.
  • Delft - orgelstad : De Waalse Kerk / Gerard Bal. - In: De Orgelvriend, jrg. 38 nr. 9, september 1996.
  • Het historische orgel in Nederland 1479 - 1725 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 1).
  • De geschiedenis van de Waalse Kerk en haar orgels / Jan de Bloeme. - Alphen aan den Rijn: Canaletto / Repro-Holland, 1997.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
  • Het Duyschot-Orgel te Hendrik-Ido-Ambacht. - Folder.
  • Levenslang kerken en orgels (2) / Jos van der Kooy. - In: De Orgelvriend, jrg 65 nr. 2, maart 2023.
Opnamen
  • Anthoni van Noordt : Tabulatuurboeck van Psalmen en Fantasyen / Chiel Jan van Hofwegen. - Excellent Recordings ER 134118 (2CD). - 2018.
  • Elk heff' met mij den lof des Heeren aan : Samenzang in de Dorpskerk te Hendrik-Ido-Ambacht en in de Oude Kerk te Lunteren / Klaas Bolt, orgelbegeleiding. - Magnificat MACD 11.
  • Componisten rond Bach / Bram Beekman, orgel m.m.v. Anja van der Maten, hobo en het Eindhovens Vocaal Ensemble o.l.v. Ruud Huijbregts. - Lindenberg LBCD 64 (CD). - 1997.
YouTube
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Leo Maaskant. Datering: 1 March 2014.
Foto: Leo Maaskant
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 1 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie voor 1982. Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Situatie voor 1982. Bron: Collectie Bert Wisgerhof.
Bron: Collectie Bert Wisgerhof
Situatie in Delft.