Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Peter Kranenburg. Datering: 15 March 2008.

Foto: Peter Kranenburg

Goudswaard, Nederland (Zuid-Holland) - Hervormde Kerk
Gemeente: Hoeksche Waard
Streek:Hoekse Waard
Adres: Dorpsstraat 19, 3267 AE, Goudswaard
Website: http://www.hervormdgoudswaard.nl/

Beschrijving nr.: 1002815.

Gebouwd door: P.J. Geerkens & Zoon (1809)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1809 P.J. Geerkens & Zoon  nieuwbouw
1933 Jan van der Kley  wijzigen dispositie
1946 Cornelis Verweys  diverse werkzaamheden
1982 Ernst Leeflang  restauratie

  • Het orgel van de Hervormde Kerk in Goudswaard is in 1809 geleverd. Het werd op 22 oktober 1809 in gebruik genomen tijdens een feestelijke kerkdienst onder leiding van ds. A. Uden Masman. Het was het tweede kerkorgel dat op de Hoekse Waard werd geplaatst. Van der Kleij wijzigde de dispositie in 1933: de Mixtuur werd vervangen door een Viola 8' en de Quint werd vernieuwd. Van de Prestant 4' vernieuwd hij het pijpwerk vanaf dis''. In 1946 maakte de Melodia Orgelfabriek (Verweijs) het orgel schoon. Hij bracht ook een tremulant aan en verving de Sexquialter door een Voix Céleste 8'.
  • Na de watersnoodramp van 1953 kreeg de kerkvoogdij het advies het orgel te vervangen door een nieuw instrument. Dit is echter niet gebeurd. Het orgel is in 1982 door Leeflang volledig gerestaureerd. De dispositie werd gereconstrueerd. Het in 1933 vervangen pijpwerk werd weer vervangen door nieuw materiaal in Geerkens-factuur. Adviseur bij de werkzaamheden was Willem Hülsmann. Op 14 april 1982 is het orgel weer in gebruik genomen tijdens een speciale kerkdienst, voorafgegaan door de officiële overdracht van het instrument. De adviseur bespeelde het orgel bij deze gelegenheid.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal10
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen10
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk62 mm

Dispositie
Manuaal (C-f'''): Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Fluit Travers 8' (discant), Prestant 4' - 1809/1982, Fluit 4', Quint 3' (B/D) - 1982, Octaaf 2', Sexquialter II sterk (discant) - 1982, Cornet IV sterk (discant), Mixtuur III-IV sterk (B/D) - 1982.
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Speelhulpen: Afsluiter, Ventiel.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV sterk C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.
Sexquialter II sterk discant c': 2 2/3' - 1 3/5'.
Cornet IV sterk discant c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • G.W. Lohman vermelde bij Korendijk:
    Het Orgel in de Gereformeerde Kerk is aldus gedisponeerd: Prestant 8', Holpijp 8', Fluit travers (disc.) 8', Octaaf 4', Fluit (bas) 4', Octaaf 2', Quint (gehalv.) 3', Mixtuur (gehalv.) 3, 4 st., Cornet 4 st., Sexquialter 2 st.
    Een Ventiel, eene afsluiting. Het klavier loopt van C tot f 3, aangehangen pedaal van 2 Octaven, 2 blaasbalgen, lang 7, breed 4 vt, gemaakt door P.J. Geerkens, Orgelmaker te Dordrecht, in den jare 1809.

  • De dispositie luidde van 1946 tot de restauratie in 1982:
    Manuaal: Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Fluit Travers 8', Viola 8', Voix Celeste 8', Prestant 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (discant), Tremulant.
    Pedaal: aangehangen.

Literatuur
  • Uit de orgelbouwwereld. - In: Het Orgelblad, jrg. 2 nr. 9/10, december 1959/januari 1960.
  • Een tweetal aanvullingen op Hess' Dispositiën uit 1774 / dr. Gustav Fock. - In: Het Orgel : Nederlandse Organisten Vereniging 1890-1960. - (Jubileumnummer van Het Orgel).
  • Uit de dispositieverzameling van G.W. Lohman (in handschrift). - In: Het Orgel, jrg. 61 nr. 7, juli 1965.
  • Kroniek : 14 april 1982. - In: De Mixtuur, nr. 44, december 1983.
  • Het historische orgel in Nederland 1790 - 1818 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 4).