Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.

Foto: Tjalling Roosjen

Weesp, Nederland (Noord-Holland) - Maarten Lutherkerk
Gemeente: Weesp
Adres: Nieuwstad 36, 1381 CC, Weesp
Website: http://www.maartenlutherkerkweesp.nl/

Beschrijving nr.: 1002804.
Fotokaart De Mixtuur nummer: G44.

Gebouwd door: Johannes Stephanus Strümphler (1769)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1769 Johannes Stephanus Strümphler  nieuwbouw
1820 Pieter J. Treves  overplaatsing
1938 J. de Koff & Zoon  ombouw
1953 J. de Koff & Zoon  wijzigen dispositie
1992 Fama & Raadgever  restauratie

  • Strümphler bouwde het orgel voor de vorige kerk uit 1657 met één manuaal en aangehangen pedaal. Na de bouw van het huidige kerkgebouw plaatste Treves het instrument in 1820 over, waarschijnlijk zonder wijzigingen.
  • In 1938 vond een ingrijpende verbouwing plaatst door J. de Koff: het orgel werd pneumatisch en kreeg twee manualen. Er werd een vrijstaande speeltafel gemaakt. Na deze verbouwing waren nog zeven registers van Strümphler in het orgel aanwezig. Het orgel werd op zondag 27 maart 1938 weer in gebruik genomen. Piet Esselman, organist van de Grote Kerk in Weesp, bespeelde het bij deze gelegenheid.
  • In 1953 wijzigde De Koff de dispositie. Twee stemmen uit 1938 (Viola 8' en Voix Céleste 8') van het Zwelwerk werden vervangen door een Gemshoorn 2' en een Sexquialter II sterk discant.
  • Het instrument onderging in 1992 een grondige restauratie door Fama & Raadgever. Zij reconstrueerden het orgel deels, maar breidden het ook uit met een vrij pedaal en een nieuw Bovenwerk in de stijl van Strümphler. Voor het nieuwe pijpwerk werd gebruik gemaakt van de Strümphler-orgels in de Eusebiuskerk te Arnhem en de Geertekerk te Utrecht. Op 19 december 1992 werd het orgel tijdens een open dag gepresenteerd.
  • Het kerkgebouw is na een laatste dienst op 5 maart 2006 gesloten. In 2009 is het gebouw verbouwd tot een tandartspraktijk. Het orgel is in het gebouw blijven staan.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11
- Bovenwerk6
- Pedaal2
Totaal aantal stemmen19
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4' - 1992, Quint 3', Octaaf 2', Nachthoorn 2' - 1992, Flageolet 1' - 1992, Sesquialter II sterk (discant) - 1992, Mixtuur IV sterk, Trompet 8' - 1992.
Bovenwerk (C-f'''): Roerfluit 8', Gamba 8' - 1992, Gemshoorn 4' - 1992, Nazard 3' - 1992, Woudfluit 2' - 1992, Dulciaan 8' - 1992.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Open Fluit 8' - 1992.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk.

Overige dispositiegegevens
Hess (1774) Het Orgel in de Luthersche-Kerk, heeft één Hand-Clavier met 11 stemmen, spreekende Praestant 8 voet, vervaardigt door Strumpftel, Orgelmaaker te Amsterdam, Ao. 1769.
Verschillende disposities
  • Na de ombouw van 1938 was de dispositie:
    Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Basson-Hobo 8'.
    Manuaal II (Zwelwerk): Viola di Gamba 8', Voix Celeste 8', Holpijp 8', Roerfluit 4'.
    Pedaal: Subbas 16'.
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Sub Manuaal I - Manuaal II, Super Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
    Speelhulpen: 4 vaste combinaties.

  • De dispositie van het orgel luidde tot de restauratie van 1992:
    Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Basson Hobo 8'.
    Zwelwerk (C-f'''): Holpijp 8', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Sexquialter II sterk.
    Pedaal (C-d'): Subbas 16' (transmissie).
    Koppelingen: Hoofdwerk - Zwelwerk, Suboctaafkoppel Hoofdwerk - Zwelwerk, Superoctaafkoppel Hoofdwerk - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk.
    Tractuur: Electro-pneumatische kegelladen.

Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de zeven vereenigde provincien als mede in Duytsland en elders aangetroffen worden (Gouda, 1774) / Joachim Hess. - Facsimile herdruk, verzorgd door Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf, 1980. - (Bibliotheca Organologica ; volume XI).
  • Berichten van Orgelbouw : Zondag 27 Maart is in de Evang. Luth. Kerk te Weesp het nieuwe orgel in gebruik genomen. - In: Maandblad Het Orgel, 35e Jaargang No. 7, April 1938.
  • Berichten : Voltooiing Strümphler-orgel Weesp. - In: Het Orgel, jrg. 88 nr. 12, december 1992.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
Links http://www.pknweespdriemond.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=18:lutherse-kerk&catid=21&Itemid=42

Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 17 November 2010.
Foto: Tjalling Roosjen