Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Janco Schout. Datering: 17 August 2004.

Foto: Janco Schout

Haarlem, Nederland (Noord-Holland) - Oud-Katholieke Kerk van de HH Anna en Maria
Gemeente: Haarlem
Adres: Kinderhuissingel 74, 2013 AV, Haarlem (Garenkokerskwartier)
Website: https://haarlem.oudkatholiek.nl/

Beschrijving nr.: 1002781.
Fotokaart De Mixtuur nummer: G33.

Gebouwd door: Johannes Petrus Künckel (ca. 1785)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
ca. 1785 Johannes Petrus Künckel  nieuwbouw
1948 Arie Hoogenboezem  overplaatsing
1977 K.B. Blank & Zoon  restauratie
2008 Gebroeders Van Vulpen  restauratie

  • In de Oud-Katholieke kerk van Haarlem bevindt zich een fraai orgel van de hand van Künckel, dat rond 1785 is gebouwd. De Oud-Katholieke Kerk in Haarlem is gebouwd in 1937/1938 naar ontwerp van H.T. Zwiers en werd op 17 mei 1938 ingewijd. In de kerk kwam het kleine Mitterreither-orgel uit de voormalige schuilkerk te staan. Dit instrument was gebouwd in 1770, maar had slechts vijf stemmen en geen pedaal. Toen men het tweeklaviers kabinetorgel van Künckel kon aanschaffen, was het dan ook een grote vooruitgang. Helaas is het oude orgel echter gesloopt.
  • Het Künckel-orgel werd op 21 oktober 1973 in Haarlem in gebruik genomen. Voor die tijd stond het in de Gereformeerde Maranathakerk te Driebergen. In die kerk werd het in 1961 in gebruik genomen, vrijwel tegelijk met het nieuwe kerkgebouw. Het orgel was aangekocht bij de firma Hoogenboezem uit Schiedam, en had ook al dienst gedaan in de gereformeerde hulpkerk in Driebergen. Hoogenboezem had het hier in 1948 na restauratie geplaatst. In 1977 is het gerestaureerd door de firma Blank. Bij deze restauratie is een Cornet II sterk toegevoegd aan het ondermanuaal. Ook werd het in 1950 geplaatste pedaalklavier verwijderd.
  • De geschiedenis vóór Driebergen was lange tijd onduidelijk. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat het orgel onder andere in Voorburg en Rilland-Bath heeft gestaan. In 1938 werd het door de koekfabrikant Hellema uit Wijdewormer geschonken aan Jan Kakes uit Zaandam. Het is door hem verkocht aan de kerk in Driebergen. Het orgel had in deze periode aangehangen pedaal.
  • Het orgel is in 2007-2008 geheel gerestaureerd door de firma Van Vulpen. De orgelkas is gerestaureerd door de firma Ron Schouten uit Vriesscheloo. Op 30 januari 2009 werd het weer feestelijk in gebruik genomen. Het orgel werd hierbij bespeeld door Gerrie Meijers.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
Voorburg
Rilland-Bath
WijdewormerHuisorgel fam. Hellema
1938ZaandamHuisorgel Jan Kakes
1948DriebergenGereformeerde Hulpkerk
1961DriebergenMaranathakerk
1973HaarlemOud-Katholieke Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk6
- Bovenwerk4
Totaal aantal stemmen10
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurWerckmeister

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Praestant 8' (discant), Holpijp 8' (B/D), Praestant 4' (B/D), Quint 3' (B/D), Octaaf 2' (B/D), Cornet II sterk (discant) - 1977.
Bovenwerk (C-f'''): Viola da Gamba 8' (discant), Echoholpijp 8' (B/D), Dwarsfluit 4' (B/D), Zwitserse Pijp 2' (B/D).
Koppelingen: Manuaalkoppel.

Literatuur
  • Uit de orgelbouwwereld. - In: Het Orgelblad, jrg. 4 nr. 10, oktober 1961.
  • Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 69 nr. 7/8, juli/augustus 1973.
  • Händelconcerten op het orgel in de Oud-Kath. Parochiekerk van H.H. Anna en Maria te Haarlem / J.W. van Spronsen. - In: De Orgelvriend, jrg. 18 nr. 5, mei 1976.
  • Het Nederlandse huisorgel in de 17de en 18de eeuw / Arend Jan Gierveld. - [Utrecht] : Vereniging voor Nederlandse muziekgeschiedenis, 1977. - (Muziekhistorische monografieën; 6).
  • Die Niederländische Hausorgel in früheren Jahrhunderten / Arend Jan Gierveld. - Buren : Frits Knuf B.V., 1981.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
  • Nieuws over het Künckel-orgel te Haarlem / Jan-Piet Knijff. - In: De Orgelkrant, jrg. 4, nr. 7/8, juli/augustus 1999.
  • Orgel International 4/2002.
  • Enige kathedralen & basilieken en hun orgels / Henk Roosenberg, Arjen Looyenga, Ton van Eck. - Haarlem : Stichting Kathedrale Basiliek St. Bavo, 2003.
  • Orgelbouwnieuws : Haarlem, Oud-Katholieke kathedrale kerk H.H. Anna en Maria / Willem Jan Cevaal. - In: NoteBene, jaargang 2, nummer 5, mei 2009.
Opnamen
  • Händel Organ concertos nos. 5, 6, 8, 11 & 13 - vol.2 / Daniel Chorzempa (orgel) met Concerto Amsterdam o.l.v. Jaap Schröder. - Penta Tone PTC 5186 104 (CD). - 2002. - Speciale SACD-surround CD.
  • Händel Organ concertos nos. 1, 2, 3 & 4 - vol.1 / Daniel Chorzempa (orgel) met Concerto Amsterdam o.l.v. Jaap Schröder. - Penta Tone PTC 5186 103 (CD). - 2002. - Speciale SACD-surround CD.
  • Kees Rosenhart speelt op de kabinet-orgels van het Coen Cuserhuis en de Oud-Katholieke Kerk te Haarlem. - Eigen uitgave van de Waalse Kerk te Haarlem (LP), no. 6812884. - 1979. - Deel 4 van een serie LP's t.b.v. het restauratiefonds van de Waalse- of Begijnekerk te Haarlem.
  • Händel : Orgelkonzert nr. 13 "Kuckuck und Nachtigall" : Orgelkonzerte Nr. 2, 4 und 5 / Daniel Chorzempa & Concerto Amsterdam olv Jaap Schröder. - Philips 6598 889 (LP). - 1978.
  • Händel : Sámtliche Orgelkonzerte / Daniel Chorzempa & Concerto Amsterdam olv Jaap Schröder. - Philips 6709 009 (LP). - 1977.
Links https://haarlem.oudkatholiek.nl/ons-kerkgebouw/kunckelorgel/

Foto: Janco Schout. Datering: 17 August 2004.
Foto: Janco Schout
Foto: Henk Brussee. Datering: 11 July 2013.
Foto: Henk Brussee
Situatie in Driebergen. Foto: W. Kuehne. Datering: before 1961.
Foto: W. Kuehne