Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 24 July 2008.

Foto: Piet Bron

Utrecht, Nederland (Utrecht) - Nicolaïkerk, Sweelinck-orgel
Gemeente: Utrecht
Adres: Nicolaaskerkhof 2, 3512 XC, Utrecht
Website: http://www.nicolaikerk.nl/

Beschrijving nr.: 1002641.

Gebouwd door: Marcussen & Søn (1953)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1953 Marcussen & Søn  nieuwbouw
2000 Gebroeders Van Vulpen   

  • In 1953 liet de NCRV een nieuw orgel in de studio aan de Schuttersweg te Hilversum bouwen, ter vervanging van een in 1932 aangekocht unit-orgel van Dekker uit Goes, dat in 1941 door G. van Leeuwen was uitgebreid. Het nieuwe orgel werd gebouwd volgens de toenmalige inzichten in de stijl van een orgel uit de tijd van Sweelinck. Het kreeg dan ook al snel de naam "Sweelinck-orgel". Belangrijkste adviseur bij de bouw was M. Geerink Bakker. Na een keuring door Josef Zimmermann, Adriaan Engels, Anthon van der Horst en Meindert Boekel kon het op 2 oktober 1953 officieel in gebruik worden genomen. Hierbij werd het orgel bespeeld door Engels, Van der Horst en Boekel.
  • Het instrument bleef tot 1993 eigendom van de NOS. In de eerste jaren had het geen vaste standplaats, maar werd het steeds weer opgeborgen. Enkele jaren later kreeg het een plek in de voormalige orgelruimte, waar het orgel van Dekker had gestaan. In 1972 plaatste men het over naar Studio 9 van de AVRO. De firma Marcussen reviseerde het orgel in 1974. De laatste plek binnen het studiocomplex kreeg het in 1986, toen het in de NCRV-studio werd geplaatst.
  • Het gebouw aan de Schuttersweg is in 2000 gesloten, na de voltooiing van een nieuw AKN-gebouw. Omdat in dit nieuwe gebouw geen plek voor het orgel was, is het overgeplaatst naar de Nicolaïkerk in Utrecht, waar het als koororgel in gebruik is genomen op 16 december 2000 met een speciaal concert door Stephen Taylor, met medewerking van de Marcussen-Cantorij. De firma Van Vulpen verzorgde de overplaatsing.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1953HilversumNCRV Studio ("Sweelinck-orgel")
2000UtrechtNicolaïkerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk5
- Bovenwerk6
- Pedaal5
Totaal aantal stemmen16
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 442 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk52 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Roerfluit 8', Prestant 4', Woudfluit 2', Mixtuur IV sterk, Dulciaan 8'.
Bovenwerk (C-f'''): Gedekt 8' - C-h gecombineerd met Roerfluit 8', Roerfluit 4', Prestant 2', Nasard 1 1/3', Sesquialtera II sterk, Cymbel I sterk.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Gedekt 8' - C-f uit Subbas, Quintadena 2', Fagott 16', Vox Humana 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk.
Speelhulpen: Tremulant.

VulstemSamenstelling
Mixtuur IV sterk (Hoofdwerk) C: 1' - 2/3' - 1/2' - 1/3'. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c': 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c'': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c''': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.
Sesquialtera II sterk (Bovenwerk) C: 1 1/3' - 4/5'. fìs°: 2 2/3' - 1 3/5'.
Cymbel I sterk (Bovenwerk) C: 1/4'. c°: 1/2'. c': 1'.
Literatuur
  • Het nieuwe orgel in de N.C.R.V. Studio : Het Sweelinck-orgel / Fr. M. M.G.B. - In: Omroep Gids, 26 september 1953.
  • Het Sweelinck-orgel der N.C.R.V. / W.M. - In: Musica Sacra, 1953.
  • Het nieuwe "Sweelinck-orgel" in de N.C.R.V.-studio / mr. A. Bouman. - In: Organist & Eredienst, jrg. 19, nr. 210, november 1953.
  • Het nieuwe "Sweelinck-orgel" in de N.C.R.V.-studio (slot) / mr. A. Bouman. - In: Organist & Eredienst, jrg. 19, nr. 211, december 1953.
  • Orgelbouwnieuws - disposities : Hilversum, "Sweelinck-orgel" in de N.C.R.V. studio. - In: De Orgelvriend, jrg. 21 nr. 11, november 1979.
  • Organum Novum Redivivum / Hans Kriek. - Buren: Frits Knuf, 1981.
  • De Orgels en Beiaarden van de Nicolaïkerk Utrecht / B. v.d. Wal, St. Taylor. - Utrecht : Stichting Culturele Evenementen Nicolaïkerk, [1992].
  • Orgels bij de omroep in Nederland / Cor L. Doesburg. - Naarden : Strengholt, 1996.
  • Berichten uit de orgelwereld : Sweelinck-orgel naar Utrecht / Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 42 nr. 12, december 2000.
  • Orgelbouwnieuws : Marcussen-orgel NCRV naar Nicolaïkerk Utrecht. - In: De Orgelkrant, jrg. 5, nr. 12, december 2000.
  • Orgelbouwnieuws : Utrecht, Nicolaïkerk. - In: De Orgelkrant, jrg. 6, nr. 1, januar 2001.
  • Nieuwe kans voor Sweelinckorgel? / Erik van der Heijden. - In: De Orgelkrant, jrg. 6, nr. 2, februari 2001.
  • Omroeporgels op hun bestemming? / Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 43 nr. 6, juni 2001.
  • Orgelwandeling door Utrecht. - In: Kerk & Muziek, jrg. 54 nr. 3, mei/juni 2005.
  • Hugo Distler 1908-1942 : Een roepende stem : Boek / Rien Frölich (red.]. - Lunteren : Noaber Foundation, 2006.
  • Die Sauer-Orgel in der "Julianakerk" zu Veenendaal / Bert Wisgerhof. - In: Acta Organologica, Band 29. - Kassel : Merseburger Verlag, 2007. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 220).
  • Het Sweelinck-orgel in de Nicolaikerk te Utrecht / Joost van Beek. - In: De Orgelvriend, jrg. 63 nr. 8, oktober 2021.
Opnamen 50 jaar Sweelinck-orgel / Stephen Taylor (orgel) m.m.v. Seija Teeuwen (viool). - Lost Chord Found LoChoFo 0301 (CD). - 2003.
Links http://www.nicolaiconcerten.nl/

Foto: Piet Bron. Datering: 24 July 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 24 July 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 24 July 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 6 August 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 6 August 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 6 August 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 6 August 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Foto: Piet Bron. Datering: 24 July 2008.
Foto: Piet Bron
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 6 August 2011.
Foto: Tjalling Roosjen
Situation in Hilversum.
Situation in Hilversum.
Situation in Hilversum. Bron: NCRV (collectie Bert Wisgerhof). Datering: September 1953.
Bron: NCRV (collectie Bert Wisgerhof)
Foto: Tjalling Roosjen. Datering: 3 July 2011.
Foto: Tjalling Roosjen