Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jan van der Male.

Foto: Jan van der Male

Amsterdam, Nederland (Noord-Holland) - Vrije Universiteit, Aula - Couperin-orgel
Gemeente: Amsterdam
Adres: De Boelelaan 1105, 1081 HV, Amsterdam
Website: http://www.vu.nl/

Beschrijving nr.: 1002541.

Gebouwd door: Jean-Georges Koenig en Fonteijn & Gaal (1973)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1973 Jean-Georges Koenig  nieuwbouw
2005 Flentrop Orgelbouw  diverse werkzaamheden
2005 Kaat & Tijhuis  diverse werkzaamheden

Bij de bouw van dit orgel heeft men gepoogd een Frans barok-orgel te laten bouwen. De Franse bouwer Koenig maakte het grootste deel van het pijpwerk, terwijl Fonteijn & Gaal mechanieken, kas en klavieren bouwde. Het pedaal is een kistpedaal. Adviseurs bij de bouw waren F.C. Stam en Ewald Kooiman. Het front is ontworpen door de architecten Ch. Nielsen en R. Poel. Op 25 mei 1973 is het orgel officieel in gebruik genomen. Omdat de akoestiek van de zaal waar het orgel staat niet echt fantastisch is, heeft men in 1984 door de firma Griffioen een electronische akoestiek laten bouwen. Hierdoor klink het orgel sindsdien veel fraaier. In 2005 zijn onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd door Flentrop en Kaat & Tijhuis. Flentrop verschoof het metalen pijpwerk een halve toon en wijzigde de mensuren van de Fourniture en de Cymbale. Ook werden de koppen van de tongwerken vernieuwd. Kaat & Tijhuis werkten aan de slepeln en de conducten. Op 26 mei 2005 is het orgel weer in gebruik genomen.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grand Orgue15
- Positif9
- Récit2
- Echo4
- Pédale5
Totaal aantal stemmen35
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
ToonhoogteEen toon lager dan normaal (a'=390 Hz)
TemperatuurGewijzigde middentoonsstemming
Winddruk72 mm

Dispositie
Grand Orgue (C-d'''): Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Grosse Tierce 3 1/5', Nasard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Dessus de Cornet 5 rangs (D), Fourniture 4 rangs, Cymbale 3 rangs, Trompette 8', Voix Humaine 8', Clairon 4'.
Positif (C-d'''): Bourdon 8', Prestant 4', Nasard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/3', Fourniture 3 rangs, Cymbale 2 rangs, Cromorne 8'.
Récit (g°-d'''): Cornet 5 rangs, Trompette 8'.
Echo (g°-d'''): Flûte 8', Flûte 4', Cornet 3 rangs, Trompette 8'.
Pédale (AA-d'): Flûte 8' (C-d'), Flûte 4' (C-d'), Flûte 2' (C-d'), Trompette 8', Clairon 4'.
Koppelingen: Accouplement Grand Orgue - Positif, Tirasse Grand Orgue.
Speelhulpen: Tremblant Doux, Tremblant Fort.

VulstemSamenstelling
Fourniture 4 rangs (Grand Orgue) C: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. f°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. f': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Cymbale 3 rangs (Grand Orgue) C: 1/2' - 1/3' - 1/4'. c°: 2/3' - 1/2' - 1/3'. f°: 1' - 2/3' - 1/2'. c': 1 1/3' - 1' - 2/3'. f': 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. f'': 4' - 2'.
Fourniture 3 rangs (Positif) C: 1' - 2/3' - 1/2'. f°: 2' - 1 1/3' - 1'. f': 4' - 2 2/3' - 2'.
Cymbale 2 rangs (Positif) C: 1/3' - 1/4'. c°: 1/2' - 1/3'. f°: 2/3' - 1/2'. c': 1' - 2/3'. f': 1 1/3' - 1'. c'': 2' - 1 1/3'. f'': 2'.
Literatuur
  • Uit de pers geknipt : Over orgels en over het orgel van de V.U. / F.C. Stam. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 6, juni 1973. - Overgenomen uit 'Ad Valvas' van 3 maart 1973.
  • Het Couperin-orgel van de Vrije Universiteit te Amsterdam / VU-orgelcommissie. - Amsterdam : Vrije Universiteit, [1973].
  • Het "Couperin" orgel in de aula van de Vrije Universiteit te Amsterdam / F.C. Stam. - In: Het Orgel, jrg. 69 nr. 6, juni 1973.
  • Over orgels en over het orgel van de VU : Unieke "Couperin" gebouwd in aula. - In: Reformatorisch Dagblad, vrijdag 6 juli 1973.
  • Het Couperin-orgel in de aula van de Vrije Universiteit te A'dam / G. van der Neut-Kolfschoten. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 7/8, juli/augustus 1973.
  • Inwijding VU-orgel: een muzikaal feest / Bernhard Steinvoort. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 10, oktober 1973.
  • Laat zich 't orgel overal... : Het koninklijk instrument en zijn bespelers / Rik Valkenburg. - Dordrecht : J.P. van den Tol, 1980.
  • Het Couperin-orgel van de Vrije Universiteit / prof. Stam. - Amsterdam : Vrije Universiteit, 1980.
  • Het Franse Barok Orgel / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 24 nr. 2, februari 1982.
  • Kroniek : 17 januari 1985. - In: De Mixtuur, nr. 51, oktober 1985.
  • In één handomdraai een kathedraal orgel / Jan W. van Spronsen. - In: De Orgelvriend, jrg. 27 nr. 6, juni 1985.
  • Orgelbouwnieuws : Amsterdam, Aula Vrije Universiteit / Rogér van Dijk [red.]. - In: De Orgelkrant, jrg. 10 nr. 10, oktober 2005.
  • Het Couperin-orgel in de Aula van de Vrije Universiteit Amsterdam / Henk Verhoef. - Amsterdam : VU Vrije Universiteit Amsterdam, Universitaire Commissie tot behoud en gebruik van het Couperin-orgel, 2018.
  • Een halve eeuw Couperin-orgel VU Amsterdam. - In: NotaBene, Jaargang 16, Nummer 10, Oktober 2023.
Opnamen Ewald Kooiman bespeelt het Couperin-orgel in de Aula van de Vrije Universiteit te Amsterdam. - Mirasound MD 204010 (LP). - 1985.

Foto: Margreet Schout. Datering: 10 mei 2016.
Foto: Margreet Schout
Foto: Jan van der Male.
Foto: Jan van der Male