Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 July 2009.

Foto: Michiel van 't Einde

Zuid-Scharwoude, Nederland (Noord-Holland) - Kooger Kerk
Gemeente: Dijk en Waard
Adres: Koog 30, 1722 EM, Zuid-Scharwoude
Website: http://www.koogerkerk.nl/
http://langedijk-noord.protestantsekerk.net/

Beschrijving nr.: 1002462.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2808 (Scharwoude gem. Ovenhorn). Fotokaart De Mixtuur nummer: G08.

Gebouwd door: L. van Dam & Zonen (1881)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1881 L. van Dam & Zonen  nieuwbouw
1932 Hendrick Wicher Flentrop  diverse werkzaamheden
1984 Bakker & Timmenga  restauratie

  • De firma Van Dam bouwde in 1881 een orgel voor de Kooger Kerk in Zuidscharwoude. Het orgel werd op 23 oktober 1881 in gebruik genomen, waarschijnlijk met een bespeling door dhr. Groot, muziekdocent te Purmerend. Het was nog niet geheel voltooid: enkele registers en een vrij pedaal waren niet uitgevoerd, maar er was wel ruimte voor gereserveerd. H.W. Flentrop wijzigde in 1932 de dispositie enigszins, en voegde een Subbas 16' toe op een zelfstandige pneumatische pedaallade.
  • In 1984 is het orgel geheel gerestaureerd door Bakker & Timmenga. De oorspronkelijke dispositie is hersteld, en er is een nieuw mechanisch zelfstandig pedaal gemaakt met vier stemmen. De registers zijn afkomstig uit het Van Dam-orgel van de Oosterkerk te Leiden uit 1901. Adviseur bij de werkzaamheden was Jan Jongepier. Het orgel is niet alleen gerestaureerd, maar ook binnen de kerk verplaatst van de koorzijde naar de westzijde. Het orgel is op 9 september 1984 weer in gebruik genomen met een speciaal 'orgelfestival'. Organisten Jan de Jong, Gerard Leegwater, Pieter van Dijk, Jan Jongepier en Piet Hulsbos verzorgden een gedeelte van het programma.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11
- Bovenwerk8
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen23
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Violon 8' (from c°), Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Prestantquint 3', Octaaf 2', Cornet III sterk (discant), Mixtuur II-IV sterk - 1984, Trompet 8' (B/D).
Bovenwerk (C-g'''): Prestant 8' - C-Dis uit Fluit Dolce, Viool de Gambe 8' - C-H uit Fluit Dolce, Fluit Dolce 8', Salicet 4' - 1901, Fluit Travers 4', Quintfluit 3' - 1984, Gemshoorn 2', Klarinet 8', Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1901; C-A transmissie, Fluitbas 8' - 1901, Fagot 16' - 1901, Trombone 8' - 1901.
Koppelingen: Klavierkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: Afsluiter Bovenwerk.

VulstemSamenstelling
Mixtuur II-IV sterk C: 2' - 1 1/3'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2'. c''': 4' - 2 2/3' - 2' - 2'.
Cornet III sterk discant c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities Voor de restauratie in 1984 was de dispositie:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Violon 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Prestant Quint 3', Octaaf 2', Cornet III sterk (discant), Trompet 8' (gedeeld).
Bovenwerk: Prestant 8', Viool de Gambe 8', Fluit Dolce 8', Voix Céleste 8', Flute Travers 4', Gemshoorn 2', Klarinet 8', Tremulant .
Pedaal: Subbas 16' (pneumatische transmissie).
Koppelingen: Klavierkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Literatuur
  • Berichten. - In: Het Orgel, 29e Jaargang No. 5, Februari 1932.
  • Orgelbouwnieuws / Jan Jongepier [red.]. - In: Het Orgel, jrg. 81 nr. 1, januari 1985.
  • Kroniek : 9 september 1984. - In: De Mixtuur, nr. 49, maart 1985.
  • Een kwintet gerestaureerde Van Dam-orgels / Jan Jongepier. - In: Het Orgel, jrg. 82 nr. 6, juni 1986.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • Het historische orgel in Nederland 1878 - 1886 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2006. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 11).
  • Orgels en organisten in de Langedijker dorpen 1790-2007 / Dick Barten. - Noord-Scharwoude : Dick Barten Orgelstichting, 2008.
Opnamen Jan Jongepier bespeelt het Van Dam-orgel in de Hervormde Kerk te Zuid-Scharwoude. - Stichting Kooger Kerk (eigen beheer) (LP). - 1980.
Links http://www.koogerkerk.nl/orgels/vandam-orgel/vandam.htm

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 July 2009.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 15 July 2009.
Foto: Michiel van 't Einde