Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 17 August 2006.

Foto: Piet Bron

Vlijmen, Nederland (Noord-Brabant) - Sint Janskerk (Johannes Geboorte)
Gemeente: Heusden
Adres: Julianastraat 44, 5251 ED, Vlijmen

Beschrijving nr.: 1002136.

Gebouwd door: Gebroeders Franssen (1878)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1878 Gebroeders Franssen  nieuwbouw
1948 Gebroeders Vermeulen  diverse werkzaamheden
1952 Gebroeders Vermeulen  restauratie en uitbreiding

  • Het orgel van de Sint Janskerk te Vlijmen werd gebouwd door de firma Franssen in 1878. Zij gebruikten bij de bouw pijpwerk uit een ouder orgel, mogelijk van F.C. Smits uit Reek. De firma Goossens uit 's-Hertogenbosch leverde een fraaie neogotische orgelkas. De kerk raakte in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. In 1948 is het beschadigde deel van het binnenwerk verwijderd. Het positief, dat opgesteld stond in een zwelkast, en de fraaie neogotische kas bleven behouden. Vermeulen plaatste het positief tijdelijk als noodorgel in de kerk. In 1952 werd het uitgebreid met een nieuw hoofdwerk en een vrije pedaal. Adviseur bij deze werkzaamheden was Hub. Houët.
  • In de jaren negentig van de twintigste eeuw verkeerde het orgel in slechte staat. Besloten werd het niet meer op te knappen, maar uit oudere onderdelen een nieuw orgel te bouwen achter het front. Dit plan is uiteindelijk niet geslaagd, met als gevolg dat er momenteel behalve het front met de frontpijpen niets meer aanwezig is. Er zijn wel plannen in de maak voor de bouw van een nieuw orgel.
  • De hier vermeldde dispositie is van vóór 1940 volgens opgave van Vermeulen. Volgens deze opgave was de tractuur van het Hoofdwerk mechanisch, maar van het Positief pneumatisch.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk13
- Zwelwerk9
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen22
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Kegelladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk: Prestant 16', Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Violoncel 8', Flûte Harmonique 8', Prestant 4', Salicet 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet V sterk, Trompet 8'.
Positief (in zwelkast): Holpijp 8', Gamba 8', Salicionaal 8', Vox Celeste 8', Violine 4', Flûte Harmonique 4', Piccolo 2', Hobo 8', Dulciaan 8'.
Pedaal: Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • Rond 1940 was de dispositie:
    Hoofdwerk: Prestant 16', Bourdon 16', Prestant 8', Flûte Harmonique 8', Violoncel 8', Roerfluit 8', Prestant 4', Salicet 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet V sterk, Trompet 8'.
    Positief: Gamba 8', Holpijp 8', Salicionaal 8', Vox Celeste 8', Flûte Harmonique 4', Violine 4', Piccolo 2', Hobo 8', Dulciaan 8'.
    Pedaal: aangehangen.
    Manuaal met mechanische sleeplade, positief met pneumatische kegellade.

  • De disposite luidde na de herbouw van 1952:
    Manuaal I: Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Fluitgedekt 4', Quint 2 2/3' (gereserveerd), Octaaf 2', Mixtuur IV-VI sterk, Trompet 8' (gereserveerd).
    Manuaal II - Zwelwerk: Prestant 8', Salicionaal 8', Holpijp 8', Prestant 4', Dwarsfluit 4', Quint 2 2/3', Piccolo 2', Terts 1 3/5', Basson-Hobo 8'.
    Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8', Gedekt 8', Koraal 4'.
    Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal II 16', Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
    Speelhulpen: 1 vrije combinatie, 5 vaste combinaties, Automatische Pedaalomschakeling.

Literatuur
  • Orgelnieuws. - In: Sint Gregoriusblad, jaargang 73, nummer 5, mei 1952.
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • Aanvullende gegevens betreffende de orgelmakerij te Oss / W. van Kuilenburg. - In: De Mixtuur, nr. 51, oktober 1985.
  • Het historische orgel in Nederland 1878 - 1886 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2006. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 11).

Foto: Piet Bron. Datering: 17 August 2006.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 17 August 2006.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 17 August 2006.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Gebroeders Vermeulen. Datering: ca. 1955.
Foto: Gebroeders Vermeulen