Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Janco Schout. Datering: 24 September 2005.

Foto: Janco Schout

Deventer, Nederland (Overijssel) - Doopsgezinde Kerk (Geloofsgemeenschap Het Penninckshuis)
Gemeente: Deventer
Adres: Brink 89, 7411 BX, Deventer
Website: https://www.hetpenninckshuis.nl/

Beschrijving nr.: 1001944.

Gebouwd door: Maarschalkerweerd & Zoon (1894)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1894 Maarschalkerweerd & Zoon  nieuwbouw
1949 Willem van Leeuwen  ombouw
2000 Orgelmakerij Reil  restauratie

  • In 1891-1894 bouwde de firma Maarschalkerweerd een tweeklaviers orgel voor de Doopsgezinde Kerk te Deventer. Het front werd ontworpen door Tjeerd Kuipers, de architect die ook het kerkgebouw had ontworpen. Op 26 september 1894 is het orgel gekeurd door dhr. M.H. van 't Kruijs, organist van de Laurenskerk in Rotterdam. Tijdens deze publieke keuring speelde hij verschillende stukken, waaronder de eerste sonate van Mendelssohn, het eerste deel uit de vijfde en de finale uit de zesde symphonie van Widor, de Toccata en Fuga in d-moll van Bach en stukken van Liszt en Schumann.
  • Het instrument is in de jaren 1947-1949 door de firma Van Leeuwen gedeeltelijk verbouwd. Van Leeuwen maakte een nieuwe windlade die als tweede lade voor het hoofdwerk werd geplaatst. Op deze lade kwam de Trompet van het zwelwerk te staan, evenals een nieuwe Mixtuur en de Prestant 4'. Op de plaats van de Prestant 4' plaatste men een Quintadeen 8', en op het zwelwerk een Basson-Hobo 8'. Verder verving Van Leeuwen de inliggende tremulant door een nieuwe pneumatische tremulant.
  • De firma Reil voerde in 1999/2000 een restauratie uit, hierbij geadviseerd door Rudi van Straten. Bij deze restauratie is de Mixtuur uit 1949 vervangen door een nieuw exemplaar met een beter bij het werk van Maarschalkerweerd passende samenstelling. Ook is een Octaaf 2' op het hoofdwerk geplaatst.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk8
- Bovenwerk7
- Pedaal2
Totaal aantal stemmen17
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Quintadeen 8' - 1949, Prestant 4', Fluit Dolce 4', Octaaf 2' - 2000, Mixtuur III-V sterk - 2000, Trompet 8'.
Bovenwerk (in zwelkast) (C-f'''): Holpijp 8', Fluit Traversière 8', Gamba 8', Vox Celeste 8', Flûte Octaviante 4', Flageolet 2', Basson-Hobo 8' - 1949.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Octaaf 8'.
Koppelingen: Pedaal - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Hoofdwerk - Bovenwerk.
Speelhulpen: Tremulant - 1949, Tongwerk af (trede).

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie luidde:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Prestant 4', Fluit Dolce 4'.
Zwelwerk: Holpijp 8', Fluit Traversière 8', Gamba 8', Vox Celeste 8', Flûte Octaviante 4', Flageolet 2', Trompet 8'.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8'.
Speelhulpen: Manuaalkoppel, Pedaalkoppel - Hoofdwerk, Pedaalkoppel - Bovenwerk, Tremulant, Tongwerk af (trede).
Literatuur
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 15. Jahrg. No. 4, 1. November 1894.
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 15. Jahrg. No. 5, 11. November 1894.
  • Orgels in Overijssel / Maarten Seybel. - Sneek: Boeijenga, 1965.
  • Deventer als orgelstad / Maarten Seijbel. - Elburg : Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel, 1998. - (Publicatie van de Stichting tot behoud van het Nederlandse Orgel ; 49).
  • Het historische orgel in Nederland 1886 - 1894 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2007. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 12).
  • Maarschalkerweerd & Zoon - Orgelmakers te Utrecht / Jos Laus. - Alphen aan den Rijn : Canaletto, 2008.
  • Bekende en onbekende orgels langs de IJssel (Provincie Overijssel) / Maarten Seijbel. - Elburg : Stichting Nat. Historisch Orgelmuseum, 2009.

Foto: Janco Schout. Datering: 24 September 2005.
Foto: Janco Schout
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 September 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 September 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Jaap Huttenga. Datering: 26 May 2012.
Foto: Jaap Huttenga