Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.

Foto: Piet Bron

Berkel-Enschot, Nederland (Noord-Brabant) - Sint Willibrorduskerk
Gemeente: Tilburg
Adres: Willibrordstraat, 5056, Berkel-Enschot
Website: http://www.kerksite-beu.nl/willibrordus/index.htm

Beschrijving nr.: 1001868.
Fotokaart De Mixtuur nummer: L16.

Gebouwd door: Camille Loret (1880)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1880 Camille Loret  nieuwbouw
1967 Verschueren Orgelbouw  restauratie
1979 Gebroeders Vermeulen  restauratie

  • In 1852 werd de kapel van Berkel verheven tot parochiekerk Nadat het gebouw in 1857 was uitgebreid met een toren, werd in 1868 een harmonium aangeschaft. Het werd opgesteld achter een imitatiefront. In 1879 werd besloten een pijporgel aan te schaffen. Uit diverse offertes werd voor Camille Loret uit Mechelen (België) gekozen. Het instrument is in juli 1880 opgeleverd. Het Louis-XV-frontje dat voor het harmonium stond werd bewaard en opgenomen in het nieuwe front. De kerk werd te klein, en in 1910 is de huidige kerk tegen de toren uit 1857 aangebouwd naar ontwerp van Jan Stuyt. Smits demonteerde het orgel en plaatste het zonder wijzigingen in de nieuwe kerk. Alleen is de kas opnieuw geschilderd. In 1941 gaf de KKOR advies het orgel te laten renoveren, welk werk door Vermeulen zou worden uitgevoerd in 1942. De tractuur moest worden omgebouwd naar electro-pneumatiek, en een andere dispositie werd voorgesteld. Het kerkbestuur besloot echter dit niet te laten doorgaan, voornamelijk vanwege het financiële risico tijdens de oorlog. Pas in 1967 volgde een revisie, door Verschueren. De mechaniek werd hersteld en afgeregeld, beschadigd pijpwerk werd gerepareerd en er werd opnieuw beleerd. In 1970 wordt het instrument op de monumentenlijst geplaatst. Het is dan nog volledig ongewijzigd. Een unicum in katholiek Brabant. Een grondige restauratie is echter wel nodig, en deze kon pas in 1978 starten, toen de benodigde gelden bij elkaar waren. Het werk werd door Vermeulen uit Weert uitgevoerd, en is in 1979 voltooid. Op 24 juni 1979 nam men het orgel weer in gebruik.
  • Jespers meldt een dispositie van Broekhuijsen, waaruit zou blijken dat er voor het huidige orgel een ander instrument heeft gestaan. Dit is echter een vergissing van Broekhuijsen. Waarschijnlijk gaat het hier om de kerk van Boekel (opmerking van Wout van Kuilenburg).

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk7
- Bovenwerk5
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen12
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
ToonhoogteBijna 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk78 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-g''', deling tussen dis'/e'): Bourdon 16', Prestant 8', Viola 8', Salicional 4', Fluit Harmoniek 4', Octaaf 2', Trompette 8' (B/D).
Positief (C-g'''): Holpijp 8', Bourdon 8', Salicional 8', Violino 4', Roerfluit 4'.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant.

Literatuur
  • Langs kerken en kapellen : Orgeltocht door Nederland. - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1977].
  • Heringebruikname van het gerestaureerde orgel in de kerk van St. Willibrordus te Berkel-Enschot op zondag 24 juni 1979 om 16.00 uur.
  • Het orgel in de kerk van de H. Willibrordus te Berkel (N. Br.) / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 75 nr. 9, september 1979.
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • Aanvullende gegevens betreffende de orgelmakerij te Oss / W. van Kuilenburg. - In: De Mixtuur, nr. 51, oktober 1985.
  • Loret-Symposium : 22-23 september 1989 - Reusel / Ad van Sleuwen, drs. Peter Korz [red.]. - [S.l.] : Stichting Het Brabantse Orgel, 1989.
  • De St. Willibrorduskerk in Berkel (N.Br.) en haar orgels (deel 1) / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 36 nr. 4, april 1994.
  • De St. Willibrorduskerk in Berkel (N.Br.) en haar orgels (deel II) / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 36 nr. 5, mei 1994.
  • Het historische orgel in Nederland 1878 - 1886 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2006. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 11).
  • De orgelmakers Loret en hun orgels in Nederland... / Wim van der Ros [red.]. - Veldhoven : Vereniging Brabantse Orgelfederatie, 2011.
Opnamen
  • Brabants Orgelrijkdom VIII : Loret / Ad van Sleuwen, Tannie van Loon, Rob Nederlof, Piet Groenendijk, Leen Nijdam. - BOF 201101/201102 (2CD). - 2011. - CD's als bijlage van het boek "De Orgelmakers Loret".
  • Imaginary day : 21 fantasien für Orgel / Willem Tanke. - Cybele Records 060.301 (CD). - 2005. - Opgenomen in Vouziers, Utrecht, Nijmegen en Berkel-Enschot.

Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron
Oude situatie, met kruisbeeld tussen de torens. Bron: Boek
Bron: Boek "Langs kerken en kapellen"
Foto: Piet Bron. Datering: 19 February 2011.
Foto: Piet Bron