Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Bron: Het Orgelblad, december 1961.

Bron: Het Orgelblad, december 1961

Rotterdam, Nederland (Zuid-Holland) - Oud-Katholieke Kerk van de Heilige Laurentius of Oppertse Kerk ("Soli Deo gloria")
Gemeente: Rotterdam

Beschrijving nr.: 1001822.

Gebouwd door: Christian Gottlieb Friedrich Witte (1859)
Het orgel bevat ouder materiaal: Orgelkas uit 1706 van Matthias Verhofstad
Verloren gegaan bij bombardement op 10 mei 1940 (1940)


De uit 1702 daterende Oppertse Kerk was gebouwd als schuilkerk tussen 1698 en 1702. De kerk stond aan de Lange Torenstraat. Na de afscheiding der Oud-Katholieken werd de kerk in 1723 Oud-Katholiek. In 1882 werden de panden die voor de kerk stonden gesloopt, en een nieuwe voorgevel gebouwd. Kerk en interieur gingen bij het bombardement op Rotterdam op 14 mei 1940 volledig verloren. In 1706 bouwde Matthias Verhofstad uit Gemert een orgel in de kerk. Het snijwerk was van de hand van Willem Kerricx uit Antwerpen. Het orgel had volgens een opgave uit 1832 - uit de "Geschiedkundige beschrijving van de Stad Rotterdam" door G. van Reyn - achttien stemmen: tien op het Hoofdwerk en acht op het Bovenwerk, met een aangehangen pedaal. In 1859 bouwde C.G.F. Witte een volledig nieuw orgel in de bestaande kas. Op 9 oktober 1859 vond de ingebruikname plaats tijdens een feestelijke kerkdienst, waarna een concert volgde door Samuël de Lange. Het orgel werd hierna vrijwel niet gewijzigd. In het begin van de twintigste eeuw werden de Nazard 3' van het Hoofdwerk en de Octaaf 4' van het Pedaal vervangen door respectievelijk een Viole d'Amour 8' en een Quintadeen 8'.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdmanuaal10
- Bovenmanuaal7
- Pedaal5
Totaal aantal stemmen22
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdmanuaal (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Fluit-Travers 8', Octaaf 4', Fluit 4', Nazard 3', Mondfluit 2', Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
Bovenmanuaal (C-f'''): Prestant 8', Holfluit 8', Viola 8', Salicet 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Dulciaan 8'.
Pedaal (C-f'): Subbas 16', Octaafbas 8', Octaaf 4', Basson 16', Trompet 8'.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaalkoppel aan Hoofdmanuaal.
Speelhulpen: Ventiel.

Overige dispositiegegevens
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Oud-Katholieke St. Laurentiuskerk te Rotterdam is in 1850 door C.G.F. Witte, uit Utrecht, geleverd en heeft twee klavieren, vrij pedaal, 22 sprekende stemmen.
Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Fluit travers 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Woudfluit 2', Mixtuur 2, 3 st., Trompet 8'.
Bovenmanuaal: Prestant 8', Holfluit 8', Gamba 8', Salicet 4', Roerfluit 4', Gemshoorn 2', Dulciaan 8'.
Pedaal: Subbas 16', Octaaf 8', Octaaf 4', Basson 16', Trompet 8'.
Stomme Registers: Twee Koppelingen, Ventiel, Calcant.
Verschillende disposities De dispositie die vermeld stond in 1832 luidde:
Hoofdwerk (C-c'''): Bourdon 16' (discant), Praestant 8', Holpijp 8', Fluit Travers 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Super-Octaaf 2', Cornet IV sterk, Trompet 8' (gedeeld).
Bovenwerk (C-c'''): Holpijp 8', Viool di Gamba 8' (discant), Praestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Quintfluit 1 1/2', Mixtuur III sterk, Dulciaan 8'.
Pedaal: aangehangen.
Literatuur
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Verdwenen en bestaande orgels te Rotterdam (10) : Het orgel van de voormalige Oud-katholieke kerk van de H.H. Laurentius en Maria Magdalena aan de Lange Torenstraat / Jan van Bommel Jzn. - In: Het Orgelblad, jrg. 4 nr. 12, december 1961.
  • Daar kerkte Rotterdam : Kerken, die in Rotterdam verwoest werden, en hun interieur / Jan van Bommel Jzn. - Leiden: Stichting Orgelcentrum, 1965.
  • Rotterdam - orgelstad / M.A. Vente. - Amsterdam : N.V. Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, 1967. - Overdruk uit Akademiedagen XIX.
  • De Rotterdamse bouwaktiviteiten van de fa. Bätz en Witte na 1845 / [Jan Jongepier]. - In: Het Orgel, jrg. 70 nr. 2, februari 1974. - Rotterdam-nummer.
  • De orgelmakers Bätz (1739 - 1849) : Een eeuw orgelbouw in Nederland / Gert Oost. - 3e aangevulde druk. - Alphen aan den Rijn: Canaletto, 1981.
  • Het 'Hollandse' orgel in de periode van 1670 tot 1730 : Een architectuurhistorische en organologische studie over de orgelbouw in Nederland, met name in de gewesten Holland, Zeeland, Utrecht en Gelderland / A.H. Vlagsma. - Alphen aan den Rijn : Canaletto, 1992.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.

Bron: Boek
Bron: Boek "Daar kerkte Rotterdam"